تقوای سیاسی

به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، معمولاً وقتی به واژه تقوا بر می خوریم تقوای فردی به ذهنمان متبادر می شود. اما به نظر می رسد نوآوری های رهبری در موضوعات اجتماعی و سیاسی می تواند بحث تقوای اجتماعی را هم در مجموعه محاورات روزمره ما وارد کند. از زمانی که مقام معظم رهبری در مورد تقوای اقتصادی و انتساب آن به اقتصاد مقاومتی گفتند، ذهن ها برای هویت دینی قائل شدن برای هیکل های اجتماعی هم آماده تر شده است. هر چند از ابتدای انقلاب اسلامی هویت دینی قائل شدن برای موضوعات و پدیده های اجتماعی در اغلب ذهن های درگیر در امور اجتماعی وجود داشته است. اساساً تشکیل حکومت اسلامی به همین معنی است؛ هویت دینی به ساختار های اجتماعی دادن.

از نیمه دهه دوم انقلاب بحث مردم سالاری دینی، باز به ابتکار رهبری، بر سر زبان ها افتاد و پیرامون ارکان و اجزاء آن بحث های مفصل شد و می شود. بحث پیرامون موضوعات سیاسی نظام مردم سالاری دینی از جمله کیفیت وجود احزاب، آزادی بیان، مشارکت های سیاسی، حقوق مردم، حق کارگزاران و ... در این خصوص صورت گرفته و هنوز هم در جریان است. یکی از موضوعات بسیار مهم که همواره دغدغه دست اندرکاران و فعالان سیاسی بوده و هست انتقاد از یک دیگر است. اساساً مردم سالاری بدون آزادی بیان و انتقاد از دیگران معنی پیدا نمی کند.  اما در همین موضوع در دوران تاریخ معاصر کشورمان بارها تجربه کرده ایم و ندانستن حدود نقد ونقدپذیری کار را به جائی کشانده که موجب درگیری های عمیق و از دست رفتن بسیاری از سرمایه های اجتماعی-سیاسی کشورمان شده است. نگاهی به مذاکرات صورت گرفته در مجالس صدر مشروطه این موضوع را با وضوح بیشتری نمایان می کند. ندانستن شیوه های درست و معقول انتقاد کردن و انتقاد شنیدن کار را به جائی کشاند که آن انقلاب عظیم را با بحرانی جبران ناپذیر مواجه کرد و سرانجام منجر به دیکتاتوری رضا خانی شد. چرا؟ چون نمی توانستیم درست از یکدیگر انتقاد کنیم و به انتقاد ها توجه کرده اصلاح رفتار در راستای منافع ملی بنمائیم.   
همین جاست که باید عنوان تقوای سیاسی به داد ما برسد و راه را برای تنظیم روابط موافقان و مخالفان سیاسی به گونه ای هموار و تنظیم کند که در نهایت منافع ملی مورد توجه قرار گیرد و رقابت ها و درگیری های سیاسی به نفع کشور که در واقع نفع همه ما در آن است تمام شود. به خصوص در این سال که با نام هم دلی و هم زبانی دولت و ملت مزین است و در انتهای سال هم ان شاالله شاهد یکی از پرشورترین انتخابات کشور یعنی انتخابات نمایندگان مجلس شورای اسلامی و
مجلس خبرگان خواهیم بود. مسلماً این انتخابات موجب افزایش رقابت های سیاسی و بالطبع ابراز انتقاد از رقبای سیاسی در راستای تبلیغ داوطلبان منتسب به جناح و گروه های مختلف خواهد بود. این جاست که اگر بخواهیم فعالیت های سیاسی مان در جهت اعتقاداتمان و برای کسب ثواب دنیوی و اخروی باشد لازم است اصول مربوط به تقوای سیاسی را مراعات نمائیم.
در نظام های اجتماعی اسلامی رسم است مسلمانان مسائل دینی خود را با مراجعه به مراجع دینی خود حل می نمایند.
بدون این که بخواهیم وارد مباحثی مانند تفسیر کلمه اولوالامر و یا مرجع سیاسی شویم اغلب به این حد از بصیرت سیاسی و یا ضرورت آن رسیده ایم که طبق موازین شرع و قانون اساسی امروز رهبر معظم انقلاب در موضع مرجعیت رفتار های سیاسی و به طور کلی اجتماعی ما قرار دارند. به این ترتیب ایشان شایسته ترین کسی هستند که می توانیم موازین تقوای سیاسی را از میان رهنمود هایشان استنباط و استخراج کنیم. از همین رو با توجه به سخنرانی های رهبری به جستجوی کلمه انتقاد پرداختیم و تلاش نمودیم موازین مطلوب و درست انتقاد کردن را از میان گفته های ایشان به دست آوریم. اصول به دست آمده می تواند معرف تقوای سیاسی در بعد انتقاد رقبای سیاسی از یکدیگر باشد.
انتقاد به عنوان یک کنش اجتماعی در نظر گرفته شد که مسلماً دارای اصول و قواعد و یا فرهنگی است. در این نوشتار اصول و قواعد یک انتقاد صحیح را با روش تحلیل محتوای کمی از مجموعه بیانات مقام معظم رهبری در دوران رهبری ایشان در نظام جمهوری اسلامی استخراج کردیم. روش ما به این صورت بود که تمام بیانات با کلیدواژه "انتقاد" را در سایت رسمی رهبری جستجو نمودیم. در نتیجه از کل 442 سخنرانی صورت گرفته تا تاریخ1/4/94 در تعداد60 سخنرانی کلمه انتقاد یافت شد. تمام 60 سخنرانی تک تک مورد توجه قرار گرفت و ویژگی های یک انتقاد صحیح از آن ها استخراج گردید. مجموعا 57 ویژگی برای انتقاد صحیح از بیانات ایشان به دست آمد که به ترتیب فراوانی تکرار، این ویژگی ها به شرح جدول زیر است:

 منبع: روزنامه رسالت