ادعیه وارده گنجینه بی پایان عظیم معنوی و فرهنگی است

حجت الاسلام والمسلمین هاشم هاشم زاده هریسی، نماینده مردم آذربایجان‌شرقی در مجلس خبرگان رهبری در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا در تبریز، با تأکید بر بهره‌مندی از فرصت های معنوی ماه مبارک رمضان به ویژه لیالی قدر اظهار داشت: دعا، استغفار و بهره برداری از ظرفیت های راهبردی، فرهنگی و اعتقادی نیایش در شب‌های قدر بسیار مهم است.

وی ادامه داد: دعا در تقسیم اولیه دو نوع است؛ اول دعاهای انشایی و ارتجالی است. گفتگوی خودمانی میان مخلوق و خالق که از هر شخص و انسان مؤمنی در مواقع نیاز و گرفتاری‌ها یا در مقام عشق و اقبال به پروردگارش با هر زبان و لسانی به طور خودمانی بالبداهه انشاء و صادر می شود و به پیشگاه پروردگار قاضی الحاجات عرضه می شود.

نماینده خبرگان رهبری افزود: راز و نیاز، اتصال و ارتباط شخصی هر انسان و هر مخلوق با ایمان و عاشق خدا با خالق و پروردگارش به وسیله آن دعاها و راز و نیازها هر وقت که بخواهد برقرار می شود که بسیار مقدس، زیبا، عاشقانه، نیازمندانه و سرنوشت ساز است. این نوع دعاها نزدیک ترین، ساده ترین و همگانی ترین راه ارتباط مخلوق با خالقش و گفتگوی عبد با معبود و پروردگارش است.

حجت الاسلام والمسلمین هریسی با بیان این‌که یکی از نعمت ها و عنایت‌های بزرگ الهی نسبت به بندگانش اجازه چنین ارتباط شخصی، بی آلایش و بی تشریفات، درد دل ها، عرض حاجات و راز و نیازها با مقام شامخ الوهیت است، خاطرنشان کرد: در مناجات سیزدهم امام سجاد زین العابدین و السّالکین این حقیقت چنین آمده است؛ خداوندا؛ از بزرگ ترین نعمت هایی که به ما بندگانت عنایت فرموده ای، جریان ذکر تو بر زبان ماست و این که به ما اجازه دعا، تنزیه و تسبیحت را عطا  نموده ای و اگر تو خود چنین اجازه و اذنی را به ما نمی دادی حق و جرأت بردن نام تو و دعا کردن را نداشتیم زیرا دعای من در حد فهم ناقص من است و نه در حد شأن و عظمت و الوهیت تو.

وی افزود: این دعاها شکل خاص و زبان خاصی ندارد، همگانی است با هر زبان، لسان و لغتی هر کسی با زبان و لسان خود با هر لفظ و تعبیری در هر حال و زمانی در حال قیام، قعود و حرکت و در حال خوردن، خوابیدن، راه رفتن و کار کردن در همه حال و احوال و اوقات با زبان و سخن حتی بدون زبان بلکه با دل و نگاه و صرف توجه به سوی خدا، با زبان حال و دل می توان این نوع دعاها را در مورد هر کسی و هر امری انشاء و اجرا کرد، رو به سوی خدا افکند و دل به خدا بست.

نماینده خبرگان رهبری تصریح کرد: این نوع دعاها می تواند همه عمر، اوقات، ساعات و آنات انسان را فرا گیرد و انسان با توجه به خدا پیوسته در حال ذکر، دعا و نجوا با پروردگارش باشد، بدون این که از کار و زندگی خود باز بماند فقط نیت، قصد، خواستن، دل بستن و پیوستن به خدا می خواهد.

استاد حوزه های علمیه با بیان این‌که گروه دوم دعاهای مأثور و منقول است، ادامه داد: این دعاها، اذکار و اورادی است که در قرآن مجید آمده و دعاهایی قرآنی نامیده می‌شود یا از رسول خدا و ائمه معصومان و اوصیا و اولیای الهی در سنت و روایات نقل شده و در دسترس ما قرار گرفته است؛ این دعاها، نیایش ها، مناجات، اذکار و اوراد منثور و منقول، یک گنجینه بی پایان، ارزشمند، پرذخایر و غنی و ثروت عظیم معنوی و فرهنگی است.

حجت الاسلام والمسلمین هریسی گفت: این دعاها در قرآن مجید و در سنن و روایات ما نقل و رونمایی شده و در اختیار ما قرار گرفته، مالامال از حقایق، معارف، دقایق و مضامین عالیه و مفاهیم بلند اعتقادی، فرهنگی و وسیع است که جز خدا کسی نداند، چنان که در برخی از فقرات دعاها از جمله در دعای سمات آمده است؛  "اَللّهُمَّ بِحَقِّ هذَا الدُّعآءِ  وَ هذِهِ الاْسْماءِ الَّتی لا یَعْلَمُ تَفْسیرَها وَ لا یَعْلَمُ باطِنَها غَیْرُکَ.

وی ادامه داد: این نوع دعاها بسیار وسیع و گسترده است. برای همه روزها، شب ها، ماه ها، ایام و لیالی مبارکه و مناسبت های مختلف و برای همه نیازهای خاص و عام، حوادث تلخ و شیرین و برای شادی ها و غم ها، خوشی ها و گرفتاری ها، توانگری ها و تنگدستی ها و در حال سرّا و ضرّا و برای همه احوال، حالات و تحولات، دعاهای خاصی مأثور و منقول شده که پایان و نهایت ندارد.

حجت الاسلام والمسلمین هریسی یادآور شد: اگر همه این دعاها گردآوری شود؛ دایره المعارف بزرگ و موسوعه عظیمی را تشکیل می دهد و به ده ها مجلدات بزرگ و قطور بالغ می شود. محدثین و علمای بزرگ ما این ذخایر بزرگ را در کتب معتبره روایی یا در کتب وقایع، صحایف و کتاب های مستقل ادعیه با عناوین خاص یا به طور موضوعی و یا به مناسبت های شهور و ایام و به صورت های مختلف جمع آوری کرده و در اختیار ما گذاشته اند.

نمایده خبرگان رهبری افزود: برخی از این دعاها به قدری عمیق، ذو وجوه و ذوبطون و مالامال از حقایق، معارف و دقایق است که احتیاج به شرح، تفسیر و تبیین علمی، کلامی، فلسفی و ادبی دارد که خود، علم مستقلی را تشکیل می دهد و از آن، شاخه ها، رشته ها و باب های مختلف علمی و جهان بینی به روی ما گشوده می شود. البته هنوز کارهای عملی و تحقیقات علمی فراوانی مانده که ما باید در مورد دعاهای مأثور این ثروت عظیم فرهنگی انجام دهیم که انجام نگرفته است./935/ت302/ب4