روحانیت مبارز بازوی اجرایی انقلاب
خبرگزاری رسا ــ روحانیان در عرصه های مختلف بازوی اجرایی انقلاب اسلامی بوده اند و مهم ترین نقطه قوت روحانیان مبارز تبعیت کامل آنان از امام بوده است.
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا به نقل از رسالت، در ابتدای دهه 40 رویارویی‌های جدید و جدی بین روحانیت و حکومت پهلوی به وجود آمد. در این جریان امام خمینی(ره) نقش محوری را در تشکل مراجع به عهده داشت. اعتراض علیه لایحه اصلاحی مربوط به قانون انتخاب انجمنهای ایالتی و ولایتی در سال 41، به دنبال آن تصمیم دولت برای انجام رفراندم اصول ششگانه موسوم به انقلاب سفید، حمله به مدرسه فیضیه قم، تظاهرات گسترده 15 خرداد و سرکوب آن توسط دولت و اعتراض علما علیه لایحه اعطای مصونیت به مستشاران آمریکایی و در نهایت تبعید امام خمینی(ره) را می‌توان از جمله این رویارویی ها بین روحانیت و حکومت پهلوی دانست. اصولا در دهه 1330 تا 1350 دیدگاه های مختلفی درباره نحوه برخورد با مسائل سیاسی و اجتماعی در بین روحانیون وجود داشت.
برخی با توجه به تجربه تاریخی و سرخوردگی‌های قبلی در دوران مشروطه و نهضت ملی نفت خواستار دوری جستن از سیاست بودند، برخی نیز تشکیل هر حکومتی را در عصر غیبت نامشروع می‌دانستند بر این اساس اعلام می‌کردند که در سیاست دخالت نمی‌کنند. چنین رویکردی وضعیت سکوت و سکون را از سوی مذهبیون ترغیب می‌کرد در چنین شرایطی نسل جدید منتقد روحانیون ضمن اعتراض به وضع موجود این نظریات را به عنوان سلطه روح عافیت طلبی قلمداد کرده و خواستار تحرکی جدی از سوی روحانیون بودند. از جمله بلافاصله پس از فوت آیت الله بروجردی موجی از بحث‌ها و نظریات جدید در مورد مرجعیت و نقش سیاسی آن از سوی برخی از علما و روحانیون جوان مطرح شد. این گروه از روحانیون نقاد که نقش مهمی در تحولات بعد ایفا کردند عمدتا متاثر از مواضع امام خمینی بودند که تهیه مقدمات حکومت اسلامی را شرط واجب (نه وجوب) می‌دانستند که تهیه آن مقدمه نیز واجب می‌شد و در واقع اصلاح حوزه را مقدمه حرکت اصلاحی جامعه می‌دانستند.
برخی از محققین معتقدند می‌توان روحانیون را بعد از فوت آیت‌الله بروجردی به سه گروه تحت عناوین «محتاط غیر سیاسی»، «روحانیون مخالف میانه رو» و «روحانیون مخالف تندرو» تقسیم کرد. گروه نخست که بزرگترین گروه بود معتقد بودند روحانیون باید از سیاست دوری کرده به مسائل معنوی بپردازند. گروه دوم علی‌رغم مخالفت با سیاست های شبه مدرنیستی شاه ترجیح می دادند که همچنان با شاه ارتباط داشته باشند تا از این طریق بتوانند سیاستهای حکومت را تعدیل کنند. سومین گروه روحانیون مخالف تندرو بودند که خواهان حذف سلطنت و برقراری حکومت اسلامی بودند و امام خمینی رهبری این گروه را به عهده داشت. شبکه‌ای مخفی و غیر رسمی از روحانیون در ایران از ایشان حمایت می‌کردند. مهمترین نقطه قوت روحانیون مبارز تبعیت کامل آنان از امام بود. دو عامل یعنی تبعیت کامل از امام و قرار داشتن برخی از طرفداران امام در رده مدرسین حوزه‌ها چنین نتیجه داد که اگر چه رهبری انقلاب بر حسب ظاهر فاقد یک حزب و تشکیلات منسجم بود اما در عمل و در سطح کشور شبکه‌ای از طرفداران امام همچون سازمانی نیرومند و متشکل گردونه انقلاب را به حرکت درآوردند که این گروه درآستانه‌ی انقلاب متشکل تر شد و تعدادی از فعالان این گروه روحانیون در آستانه انقلاب با ایجاد تشکیل جدیدی به نام جامعه روحانیت مبارز نقش زیادی در تحولات انقلابی و همچنین مسائل بعد از انقلاب ایفا کردند./971/پ203/ج
ارسال نظرات