درس گفتار «نظام‌سازی» با محوریت موضوع «هایدگر؛ از نقد سوژه تا طرح دازاین»

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، مدرسه علوم انسانی اسلامی سها بسته جدیدی از درس‌گفتار تخصصی خود را با عنوان «نظام‌سازی» با محوریت موضوع «هایدگر؛ از نقد سوژه تا طرح دازاین» منتشر کرد.

در این مجموعه، جلسات ۱۶ تا ۲۱ دوره نظام‌سازی به همراه سرفصل تفصیلی مباحث بر روی وب‌سایت رسمی مدرسه به نشانی www.msoha.ir در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.

این دوره که با ارائه حجت‌الاسلام علی اسدی و در سطح تخصصی برگزار می‌شود، به واکاوی نظام‌مند اندیشه هایدگر، تحلیل مبانی معرفت‌شناسی و هستی‌شناسی او، و نسبت این مبانی با امکان نظام‌سازی در حوزه علوم انسانی می‌پردازد.

برای مشاهده جلسات بارگذاری‌شده از این درس‌گفتار می‌توان به لینک زیر مراجعه کرد:
https://B2n.ir/rb3833

همچنین معرفی کامل این درس‌گفتار از طریق کانال رسمی مدرسه سها در ایتا و خلاصه سرفصل جلسات در اینجا در دسترس است. راهنمای ثبت‌نام در دوره نیز از طریق این لینک منتشر شده است.

بر اساس اعلام مدرسه سها، دسترسی به جلسات این درس‌گفتار رایگان بوده و تنها پس از ثبت‌نام در دوره امکان‌پذیر است.

گزارش جلسات 16 تا 21 این درسگفتار به شرح ذیل است:

این مجموعه درس‌گفتار، سفری عمیق به اندیشه‌های مارتین هایدگر، یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان قرن بیستم است که با هدف تشریح نظام فکری او و نقد بنیادینش بر فلسفه غرب طراحی شده است. سیر جلسات به گونه‌ای است که مخاطب را گام به گام از ریشه‌های بحران در تفکر مدرن به سوی راه حل بدیع هایدگر هدایت می‌کند.

مرحله اول: زمینه‌سنجی بحران (جلسات 16 و 17)
درس‌گفتار با یک تبارشناسی دقیق از تاریخ فلسفه غرب آغاز می‌شود. در این بخش، مسیر تحول ایدهٔ مرکزی نظام‌های فلسفی از «طبیعت» در یونان باستان تا «خداوند» در قرون وسطی و سرانجام «سوژه» خردمحور در دوران مدرن (به‌ویژه در اندیشه هگل) ردیابی می‌شود. سپس، با تکیه بر دیدگاه متفکرانی چون بورکهارت و نیچه، نقد به دولت مدرن و نظام‌سازی‌های عقل‌گرا مطرح شده و زمینه برای درک «بحران علوم اروپایی» فراهم می‌گردد. این بحران، که هوسرل آن را به خوبی صورت‌بندی کرده، نشان می‌دهد که چگونه علم مدرن با ریاضیاتی کردن جهان و حذف «جهانِ زیسته»، انسان را از جایگاه اصیل خود بیگانه کرده است.

مرحله دوم: معرفی راه حل هایدگر؛ مفهوم دازاین (جلسات 18 و 19)
پس از تبیین بحران، جلسات وارد هسته اصلی اندیشه هایدگر می‌شوند. در اینجا، مفهوم کلیدی دازاین (Dasein) به عنوان جایگزینی برای «سوژه» مدرن معرفی می‌گردد. دازاین، برخلاف سوژه انتزاعی و خودبنیاد، موجودی است «در-جهان-بودن»؛ یک هستی مشخص و زمینی که در بستر زمان، مکان و فرهنگ پرتاب شده است. در این بخش، ویژگی‌های وجودی دازاین، از جمله امکان‌های وجودی‌اش (اگزیستانس)، مواجهه‌اش با مرگ، و تفاوت میان دو ساحت وجودی او یعنی خود اصیل و خود غیراصیل (داس‌من) به تفصیل شرح داده می‌شود.

مرحله سوم: تعمیق در نظام فکری و نتیجه‌گیری (جلسات 20 و 21)
در بخش پایانی، ابعاد دیگر نظام هایدگری روشن می‌شود. مباحثی چون مفهوم زمانمندی اصیل، نقش رخداد در تحقق امکان‌های وجودی و اهمیت «اکنون» در شکل‌دهی به گذشته و آینده مورد بررسی قرار می‌گیرد. نقطه اوج این درس‌گفتار، تبیین ایده محوری هایدگر است: «زبان، خانهٔ هستی است». در اینجا نشان داده می‌شود که چگونه زبان، نه ابزاری منطقی، بلکه بستری است که جهان را برای دازاین آشکار می‌کند و به او امکان همبودی و معنابخشی می‌دهد. در نهایت، این مجموعه با ارائه تصویری از یک نظام فلسفی کامل و غیرسوژه‌محور به پایان می‌رسد که به جای تکیه بر مفاهیم انتزاعی، بر تجربه انضمامی و احساسی حضور در جهان استوار است.