اجتهاد اجتماعی و سیاسی؛ لازمه اداره جامعه/ سنت‌سازی اجتماعی نیازمند علم، اخلاص و مقبولیت است

به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله جوادی آملی در دیدار اعضای شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی با اشاره به عظمت ایام پیش‌رو، به تبیین جایگاه اجتهاد اجتماعی و سیاس در نظام اسلامی پرداخت و بر لزوم فهم صحیح سنت‌های صالح اجتماعی برای هدایت جامعه تأکید کرد.

وی بیان کرد: جریان سیدالشهدا برای همه ما اصل فراموش‌نشدنی است؛ ماه صفر هم پیام خاص خود را دارد و امیدواریم گرامی داشته شود خصوصا جریان اربعین، شکوهمندی خاصی به دین داده و اهل بیت(ع) حافظ این نظام‌اند.

حضرت آیت‌الله جوادی آملی با تأکید بر اینکه برای اداره جامعه، افزون بر اجتهادهای علمی، به اجتهاد سیاسی و اجتماعی نیاز هست، ابراز داشت: اجتهاد فقط منحصر به حوزه یا در دانشگاه و منحصر به مباحث علمی نیست؛ اینکه مجتهدی صرفاً بداند چه فتوا دهد یا استادی تنها در رشته خود متخصص باشد، برای اداره یک جامعه کافی نیست. برای اداره جامعه، علاوه بر اجتهاد علمی، اجتهاد اجتماعی و سیاسی هم لازم است؛ کسی میتواند جامعه را اداره کند که هم مجتهد علمی و هم دارای درک عمیق اجتماعی و سیاسی باشد. این‌گونه نیست که با اجتهادهای معمول حوزه یا دانشگاه، بشود جامعه را در بزنگاه‌ها هدایت کرد.

وی با اشاره به حدیث «مَن سَنَّ سُنَّةً حَسَنةً عُمِلَ بهامِن بَعدِهِ كانَ لَهُ أجرُهُ» تصریح کرد: مجتهد واقعی کسی است که بتواند در جامعه سنت‌سازی کند؛ بداند چه روزی، چه پیامی را چگونه و به چه نحوی به مردم برساند. راهپیمایی روز قدس، ایام‌الله دهه فجر و حرکت‌هایی از این دست، سنت‌گذاری اجتماعی است که از درک سیاسی اجتماعی دین برآمده است و ریشه در متن دین دارد، نه عرفیات یا عادت‌های اجتماعی.

حضرت آیت‌الله جوادی آملی با اشاره به نقش مقبولیت اجتماعی در سنت‌سازی تأکید کرد: سنت‌گذاری در جامعه خون می‌خواهد، اخلاص می‌خواهد، و بالاتر از همه، مقبولیت. نه هر کسی می‌تواند سنت‌گذار باشد، و نه هر دعوتی اثرگذار است. باید کسی سخن بگوید که مردم دل به او داده باشند.

وی با اشاره به اهمیت تأثیرگذاری اجتماعی اظهار داشت: درست است که حضور مردم تعیین‌کننده است، اما دل‌های مردم به دست ما نیست، مردم با هر صدایی همراه نمی شوند، دل‌ها با هر شعاری حرکت نمی‌کنند، این‌طور نیست که هرکس بخواهد بتواند با وعده و وعید، مردم را به صحنه بیاورد. حتی به پیامبر (ص) فرمود که اگر تمام ثروت‌های زمین را هم خرج کنی، دل‌ها به سوی تو نمی‌آیند، مگر آنکه ما بخواهیم! صاحب دل‌ها جای دیگری است. اگر کسی علم صائب و عمل صالح داشته باشد، آن وقت دل‌ها به او رو می‌آورند.

حضرت آیت الله جوادی آملی با تبیین این نکته که «اصل ماجرا، ارتباط با کسی است که کلید دل‌ها در دست اوست» ادامه داد: باید دل را به صاحب دل‌ها سپرد. خداوند فرمود: دل‌ها از آنِ ماست. پس باید با کلیددار دل‌ها معامله کنیم؛ یا از سر بندگی، یا از سر عشق. راه اول، راه خریدار و فروشنده است؛ خدا می‌گوید این کار را بکن، ما هم می‌گوییم چشم. اما راهی بالاتر هم هست: راه محبت. راهی که شهدا رفتند، که عاشقانه جان دادند، نه فقط از سر تکلیف.

استاد برجسته درس خارج حوزه علمیه قم با ارج نهادن به مقام شامخ شهدا، افزود: این ملت بزرگوار، شهدای بزرگی تقدیم کرده است، این شهداء مسیر عبودیت را به راه محبت رسانده‌اند؛ نه از سر تکلیف، بلکه با عشق به حق. این راه شهیدان است و باید آن را زنده نگاه داشت.

در پایان، حضرت آیت الله جوادی آملی با آرزوی توفیق برای مسئولان کشور و اعضای شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، خاطرنشان کرد: ما باید دل‌ها را به اهل‌بیت نزدیک کنیم و این مردم را که همه‌چیز داده‌اند، در مسیر حق نگه‌داریم. هر جامعه‌ای که سنتی صالحه در آن شکل گرفته و مردم با آن همراه شده‌اند، باید آن را حفظ کند و نگذارد از بین برود. این وظیفه نخبگان و مجتهدان جامعه است.