گزارشی از نشست رونمایی از کتاب‌های «تا زده به بحران» و «درست مثل یک زن»
نشست رونمایی از کتاب‌های «تا زده به بحران» و «درست مثل یک زن» در پژوهشکده باقرالعلوم(ع) فرصتی برای بازگویی تجربه‌های میدانی زنان کنشگر در عرصه‌های بحرانی شد
به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا،نشست رونمایی از دو کتاب «تا زده به بحران» و «درست مثل یک زن» عصر چهارشنبه ۸ مرداد ۱۴۰۴ در پژوهشکده باقرالعلوم(ع) برگزار شد. این مراسم که با حضور جمعی از نویسندگان، پژوهشگران، فعالان جهادی، طلاب و علاقه‌مندان به ادبیات مقاومت همراه بود، صحنه‌ای برای تلاقی تجربه‌های زنانه، روایت‌های جهادی، و تأملات راهبردی درباره نقش زنان در مواجهه با بحران‌های نوظهور بود.
نشست رونمایی از کتاب‌های «تا زده به بحران» و «درست مثل یک زن» در پژوهشکده باقرالعلوم(ع) فرصتی شد برای بازخوانی تجربه‌های میدانی زنان کنشگر در عرصه‌های بحرانی، از کرونا تا جنگ 12 روزه و تأملی عالمانه در ضرورت مستندسازی جهادهای زنانه در طراز گفتمان انقلاب اسلامی.
حجت‌الاسلام عباس حیدری‌پور، قائم‌مقام پژوهشکده، بحران اصلی این عرصه را کمبود محققان مسئله‌محور دانست نه نبود تجربه و خواستار ارتقای سطح تجربه‌نگاری به تولید دانش اجتماعی شد.
تجربه‌نگاری، مسئله یا محقق؟
حجت‌الاسلام عباس حیدری‌پور، قائم‌مقام پژوهشکده باقرالعلوم(ع) در سخنانی محوری و بنیادین، تجربه‌نگاری را یک ضرورت دانست اما نه در سطح خاطره‌نگاری‌های پراکنده و احساس‌محور بلکه در طراز تولید ادبیات مسئله‌محور برای مواجهه علمی با بحران‌های اجتماعی.
وی گفت: ما در تجربه‌نگاری با بحران موضوع مواجه نیستیم، بلکه با بحران محقق طرفیم؛ یعنی افرادی که بتوانند با ذهنی مسئله‌مند، تجربه‌های زیسته را به روایت‌هایی عالمانه، تحلیلی و الگوپرداز تبدیل کنند. خلأ جدی در حوزه تجربه‌نگاری دینی، نه نبود سوژه بلکه کمبود نخبگانی است که روایت میدان را به ادبیاتی تمدنی تبدیل کنند.
حجت‌الاسلام حیدری‌پور با اشاره به مأموریت پژوهشکده در ارتقای سطح تجربه‌نگاری گفت: ما در تلاشیم تا خاطره‌نویسی‌های فردی را به تجربه‌نگاری‌های نظام‌مند ارتقا دهیم؛ تجربه‌هایی که بتوانند حلقه واسط میان واقعیت میدان، تحلیل فرهنگی، و سیاست‌گذاری اجتماعی شوند.
وی تأکید کرد: کتاب‌های «تا زده به بحران» و «درست مثل یک زن» دو گام موفق در این مسیرند و ظرفیت بالایی برای بازاندیشی در نسبت دین، فرهنگ و زن مسلمان کنشگر دارند.
زن در میدان بحران؛ بازتعریف روایت و کنشگری
در ادامه مراسم، صدیقه حاجی‌علیان، نویسنده کتاب «درست مثل یک زن»، به ارائه تجربه‌های گروه جهادی «فی سبیل‌الله» پرداخت. او گفت: ما به دنبال ثبت صرف رویدادها نبودیم بلکه می‌خواستیم از دل این میدان‌ها به الگویی زنانه برای کنشگری در بحران برسیم؛ الگویی که هم فهم دقیق دارد، هم ابتکار و هم شبکه‌سازی.
وی با اشاره به ظرفیت‌های زنانه‌ای چون مراقبت، صبوری، انعطاف و عاطفه، تأکید کرد که بسیاری از اقدام‌های جهادی تنها با این ویژگی‌ها ممکن شد.
حاجی‌علیان افزود: زن در بحران صرفاً نیروی کمکی نیست؛ او می‌تواند موتور پیشران جهاد اجتماعی باشد، اگر او را در روایت، تحلیل و سیاست‌گذاری به رسمیت بشناسیم.
شبکه‌سازی میدانی زنان؛ روایتی از کف میدان
خانم جعفری از اعضای فعال گروه جهادی، روایت‌هایی عینی از مواجهه گروه با بحران‌های کرونا و آموزش ارائه داد و گفت: ما سعی کردیم با فهم دقیق از وضعیت محله‌ها، نیروهای مؤثر، ظرفیت‌های محلی و خیرین را به هم متصل کنیم. این همان چیزی است که مدیریت بحران از پایین به بالا می‌نامند.
فاطمه حیدری مدیر کل امور بانوان استانداری نیز تأکید کرد: روایت‌های زنانه از بحران نباید به حاشیه بروند؛ آن‌ها حامل تجربه‌هایی‌اند که اگر درست بیان شوند، می‌توانند مسیر حرکت اجتماعی را عوض کنند.
تجربه‌نگاری و سیاست‌گذاری اجتماعی
محسن اروجی، مدیرکل مدیریت بحران استانداری قم، سخنانش را ناظر به نسبت تجربه میدانی و سیاست‌گذاری فرهنگی بیان کرد.
وی با ستایش از دو کتاب منتشرشده گفت: ما نیازمند ثبت و تحلیل تجربه‌های بحران هستیم تا بتوانیم به الگوی بومی در مدیریت بحران برسیم. زنانی که در این میدان‌ها بوده‌اند، سرمایه‌های عظیمی هستند که نباید نادیده گرفته شوند.
اروجی تأکید کرد: این کتاب‌ها می‌توانند الهام‌بخش دوره‌های آموزشی، مطالعات راهبردی و حتی اسناد سیاستی در حوزه زنان و بحران باشند، اگر روایت آن‌ها جدی گرفته شود.
روایت زنانه از بحران؛ عقلانیت درونی گفتمان انقلاب
حجت‌الاسلام حامد عبداللهی عضو هیأت علمی پژوهشکده باقرالعلوم(ع) نیز در تکمیل سخنان دیگران تأکید کرد: این دو کتاب، صرفاً خاطره نیستند بلکه تلاشی‌اند برای نشان دادن عقلانیت زن مسلمان در مواجهه با بحران.
وی افزود: زن در گفتمان انقلاب نه ناظر منفعل بلکه فاعل فرهنگی است. ما باید ظرفیت روایی، تحلیلی و تمدنی زن در میدان را بشناسیم و آن را به زبان فهم‌پذیر برای نظام آموزشی، رسانه‌ای و فرهنگی ترجمه کنیم.
افق آینده؛ تجربه‌نگاری در مسیر تمدن‌سازی
در پایان نشست، خانم مهرابی‌زاده دکتری مطالعات زنان، گفت: ادبیات زنانه مقاومت نیازمند بلوغ تحلیلی است. ما باید از خاطره عبور کنیم و به تحلیل، از ثبت به ساخت و از روایت شخصی به فهم اجتماعی برسیم.
وی تأکید کرد: این دو کتاب قدمی استوار در این مسیرند و نشان می‌دهند که زن مسلمان انقلابی می‌تواند نه‌فقط راوی بحران، بلکه سازنده افق‌های پس از بحران باشد.
از روایت میدان تا سیاست‌گذاری تحول
نشست رونمایی از دو کتاب نه‌فقط یک گردهمایی ادبی که نشانه‌ای بود از آغاز یک جریان تازه: جریان تجربه‌نگاری زنانه در تراز علمی و تمدنی. اگر این مسیر با پیوند میدان و نخبگان ادامه یابد می‌توان امید داشت که از دل روایت‌های زنانه، الگویی بومی برای جهاد اجتماعی، مدیریت بحران و تحول فرهنگی شکل گیرد.
ارسال نظرات