جالی خالی نیروگاه‌های خورشیدی شناور در ایران

از مجموع برنامه 30 هزار مگاواتی دولت چهاردهم در احداث ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر حدود 800 مگاوات و از مجموع برنامه 12 هزار مگاواتی مورد تأکید قانون پنج‌ساله برنامه هفتم توسعه تا امروز چیزی در حدود 1000 مگاوات محقق شده است.

این اعداد نشان می‌دهد که فاصله معناداری با تحقق اهداف برنامه هفتم و برنامه دولت چهاردهم در توسه تجدیدپذیرها داریم. یکی از مشکلاتی که در توسعه ظرفیت نیروگاه‌های خورشیدی به چشم می‌خورد، بحث انتخاب زمین مناسب و سپس فرآیند تخصیص زمین است. مسئله ای که پروژه‌های متعددی را با تأخیر مواجه کرده است.

بیشتر بخوانید

• ظرفیت اسمی تولید برق تجدیدپذیر ایران به 2000 مگاوات رسید

یکی از مکان‌هایی که امکان تخصیص زمین مناسب برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی در آن وجود دارد، زمین‌های موجود در کنار سدهای بزرگ کشور است.

حسن احمدی، مدیر دفتر مهندسی شرکت مدیریت توسعه منابع آب و نیروی ایران در این خصوص گفت: به تازگی تفاهم‌نامه‌ای با سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری برق ایرن (ساتبا) امضا شده تا در محل سدهایی که ساخته شده است، با توجه به وجود زمین آماده و نیز وجود شبکه برق و سایر مزیت‌ها تلاش شود نیروگاه خورشیدی هم توسعه داده شود.

مدیر دفتر مهندسی شرکت مدیریت توسعه منابع آب و نیروی ایران با اشاره به سیاست دولت مبنی بر توسعه نیروگاه های خورشیدی در کشور گفت: براین اساس احداث نیروگاه های خورشیدی در کنارسدها در دستورکار قرارگرفته است.

علاوه بر وجود ظرفیت‌های بالقوه از نظر مناسب بودن زمین برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی در زمین‌های مجاور سدها، استفاده از سطح دریاچه سدها برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی نیز می‌تواند رویکرد موثری باشد؛ ظرفیتی که در ایران تا امروز به آن کمتر توجه شده است.

نیروگاه خورشیدی شناور، یا نیروگاه فتوولتائیک شناور (Floating Solar Power Plant)، نوعی از نیروگاه خورشیدی است که به جای نصب پنل‌ها بر روی زمین، پنل‌های خورشیدی را بر روی سطح آب (مثل دریاچه‌ها، سدها، مخازن آب و...) نصب می‌کنند. این سیستم‌ها روی سازه‌هایی قرار دارند که قابلیت شناور ماندن روی آب را دارند.

این نوع نیروگاه‌ها در جهان هم به‌منظور کاهش تبخیر ذخایر آبی سدها و هم استفاده از ظرفیت سطح دریاچه‌ها به‌خصوص مخازن سدها و کانال‌های آبی برای افزایش ظرفیت تولید برق خورشیدی مورد توجه قرار گرفته است.

کشورهایی چون چین، اندونزی، هند، کره‌جنوبی و ژاپن به این موضوع ورود کرده‌اند و حتی نیروگاه‌هایی با ظرفیت بالا به‌صورت شناور در حال احداث دارند.

شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، برای نخستین بار به این عرصه ورود کرده و در کنار شناسایی حدود 500 مگاوات پتانسیل احداث نیروگاه خورشیدی در خشکی در کنار سدهای سیمره، کانی‌سیب، سردشت، آزاد، قوچم و رودبار لرستان، بر روی دریاچه این سدها نیز، 400 مگاوات پتانسیل احداث نیروگاه خورشیدی شناور شناسایی کرده است. اما توسعه نیروگاه‌های خورشیدی شناور در ایران در حد شناسایی و انجام مطالعات است و تا امروز اقدامی جهت عملیاتی شدن این ظرفیت، در دستور کار قرار نگرفته است.