سند جامع و ملی اوقات فراغت آماده شود

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، نشست خبری تشریح برنامه‌ها و فعالیت‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در تابستان ۱۴۰۳ پیش از ظهر امروز دوشنبه ۷ خرداد با حضور حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به همراه معاونان و مدیرانش در مرکز آفرینش‌های فرهنگی و هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.

علامتی ضمن گرامیداشت سالروز ارتحال حضرت امام خمینی (ره)، قیام ۱۵ خرداد را سرآغاز نهضت انقلاب اسلامی دانست و گفت: این روزها متعلق به شهید جمهور شهید آیت الله رییسی و همراهان شان است که در سانحه دلخراش جان خود را از دست دادند و شهید شدند.

وی افزود: دهه چهل و پنجاهی ها روزهای شهادت شهید رجایی را دیده بودند و تصویری از شهید خدمت داشتند زیرا از نزدیک اخلاص در خدمت رئیس جمهور را با جان و جسم شان مشاهده کرده بودند اما دهه هفتادی، هشتادی و نودی ها از نزدیک شهادت آیت الله رییسی را دیدند که چطور با اخلاص بود و در راه مردم و خدا به شهادت رسید.

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: از نزدیک شاهد بودم که آیت الله رییسی رئیس جمهور کشور توجه ویژه ای به حوزه کودکان و نوجوانان داشتند. در سفرهای داخلی و خارجی همراه شان بودم. در سفر به آمریکای لاتین (کوبا، ونزوئلا و نیکاراگوئه) خدمت رییس جمهور رسیدم. یعنی آقای رییس جمهور از کانون پرورش فکری دعوت کرده بود تا در سفرشان همراهش باشد که به نمایندگی از کانون در این سفر همراه شان بودم. در طول سال های گذشته اینچنین رییس جمهوری نداشتیم که از کانون پرورش فکری دعوت به حضور در سفرهایش داشته باشد.

وی ادامه داد: در این سفرها نتایج مذاکره را از بنده جویا می شد درحالی که خودشان به برخی از مباحث مربوط به کودک و نوجوان اشراف داشتند و در جریان مسائل روز این حوزه بودند. بارها به من تأکید می کردند که پرچم حوزه کودک و نوجوان را در این کشورها بالا ببرم. او نگاه ویژه ای به حوزه کودک و نوجوان داشت.

پیگیری رئیس‌جمهور شهید از سفیر چین

علامتی گفت: سال گذشته به چین سفر کردم و پس از آنکه به تهران بازگشتم در جلسه رؤسای آموزش و پرورش حضور داشتم که در آن جلسه آقای رییسی بنده را دید و از نتایج سفر به چین جویا شد درحالی که خودشان تا حدودی از این حوزه مطلع بود. این نوع رفتار رییس جمهور برای من بسیار شوق انگیز است که او همیشه توجه خاصی به حوزه کودک و نوجوان دارند. رییس جمهور در جلسات مختلف دو توصیه را به کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان داشتند که ما دو توصیه را عملیاتی کردیم. اولین توصیه این بود که همیشه حواس مان باشد تا از حمایت ناشران حوزه کودک و نوجوان باز نمانیم و حمایت خودمان را از این ناشران داشته باشیم. ما بیش از ۵۲ ناشر را مورد حمایت مالی قرار دادیم و کتاب های شان را با تیراژ بالا خریداری کردیم.

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: توصیه دوم رئیس جمهور این بود که در حوزه علوم انسانی و اسلامی وارد شویم. ما هم طی برگزاری جلسات مختلف کارهای ورود به این حوزه را آغاز کردیم. همچنین او تأکید بر این موضوع داشت که برای کودکان غزه فیلم بسازیم. به ویژه پیشنهاد دادند آن کودکی که والدینش کنار او به شهادت رسید را مورد سوژه فیلم قرار دهیم. غروب یک روز جمعه آقای رییس جمهور به همراه نوه های شان فیلم انیمیشن بچه زرنگ را کامل مشاهده کردند و در همان جلسه به ما دستور دادند تا حمایت ویژه ای را در حوزه پویانمایی کل کشور داشته باشیم. ما چنین رییس جمهوری را از دست دادیم.

دوره حساس و مهمی داریم

وی در ادامه گفت: ما در دوره حساس و مهمی هستیم که باید هوشمندانه عمل کنیم به ویژه آنکه روز انتخابات و روز سرنوشت ساز را پیش رو داریم که برای هشتم تیر هم برنامه هایی را خواهیم داشت. همچنین موضوع جنایات صهیونیست و غزه را داریم که بیشترین حمله ها به کودکان شد و کودکان و نوجوانان بسیار زیادی به شهادت رسیدند. نباید بگذاریم موضوع اصلی افکار عمومی جهان از غزه و جنایت های صهیونیست ها صرف موضوع دیگری شود و همچنان باید مسأله شماره یک جهان فلسطین، غزه و جنایات صهیونیست ها باشد.

علامتی گفت: ما اولین نهادی هستیم که برنامه های اوقات فراغت ویژه تابستان را آغاز کردیم البته که نهادهای دیگر برنامه هایی برای تابستان و اوقات فراغت مخاطبان شان برنامه ریزی کرده اند اما ما از هم اکنون اجرای این برنامه ها را آغاز کرده ایم. همچنین بنا به اقتضائات استان ها به صورت ویژه برنامه های تابستان از ۲۰ خرداد به تدریج شروع می شود. اوقات فراغت فقط به کودکان و نوجوانان یا ایام تابستان مربوط نمی شود بلکه اوقات فراغت بایستی در سبدهای فرهنگی خانواده ها قرار بگیرد. بنابراین اوقات فراغت شامل خانواده ها، کانون پرورش فکری، جامعه و رسانه ها می شود. بالاخره در کنار خانواده بخشی از فضای کودک و نوجوان، فضای رسانه است. همه باید نسبت به اوقات فراغت بچه ها حساس باشیم و یک روش اصولی و مشخصی را درنظر بگیریم.

وی افزود: ما باید برای طول سال اوقات فراغت بچه ها برنامه ریزی داشته باشیم و این برنامه ها نباید صرفاً برای تابستان باشد. به نوعی تابستان گل کار و قله کارهای مان است. حتی زمانی که بچه ها دور یک میز با خانواده می نشینند، همان فضای تربیتی است و باید حواس مان به این موضوع باشد. رسانه باید جامعه، اولیا و مسئولان و افکار عمومی را نسبت به اوقات فراغت حساس کند. ما بایستی با کمک خانواده، رسانه و نهادهای فرهنگی سند جامع و ملی را برای اوقات فراغت آماده کنیم.

وی افزود: در سند جامع و ملی اوقات فراغت باید این پرسش ها مطرح شود که الگوی ملی برای اوقات فراغت چیست؟ اساسا برای خانواده چه الگویی داریم؟ خانواده، رسانه و کانون پرورش فکری کودکان نوجوانان در کجا قرار می گیرد. باید همه را حساس کنیم که برای اوقات فراغت تابستان و غیر تابستان چه برنامه ای داشته باشیم. حتی می توان این پرسش را مطرح کرد که خانواده ها برای ایام نوروز چه برنامه ای دارند. اوقات فراغت موضوع مهمی است که باید با مدیریت فضاسازی و گفتمان سازی راهی برای این موضوع پیدا کنیم.

رسانه‌ها مطالبه گر باشند

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: رسانه ها باید پای کار بیایند و همه اولیا و مسئولان را حساس کنند. به نوعی در این زمینه باید مطالبه گری داشته باشند. اساسا و فلسفه تشکیل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ایجاد توازن و مدل برای سبک زندگی کودکان و نوجوانان در راستای بهره مندی از اوقات فراغت است. معاونت پرورش وزارت آموزش و پرورش و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان دو بال فرهنگی و پرورشی وزارت آموزش و پرورش در داخل و خارج مجموعه است.

وی افزود: اختیاری بودن فعالیت ها از وجه تمایزات فعالیت های کانون پرورش فکری است. یعنی کودکان و نوجوانان بر حسب سلایق و اختیار در برنامه ها حضور می یابند و از خدمات آن بهره مند می شوند. کانون پرورش فکری در حوزه فیلم، انیمیشن، پویانمایی، اسباب بازی و کتاب فعال است. امسال با یک هزار کتاب در سی و چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران حضور داشتیم که این عدد در نوع خود بی نظیر است. همچنین سال گذشته سه میلیون جلد کتاب به چاپ رساندیم.

علامتی گفت: بیش از یک هزار مرکز فرهنگی و هنری داریم که باید این تعداد افزایش یابد. همچنین تماشاخانه های سیاربه نقاط محروم کشور می روند و برای کودکان و نوجوانانی که تا کنون فیلم و تئاتر ندیده اند، برنامه های مختلف اجرا می کنند و حتی به اهدای کتاب می پردازند. امسال سه سیاست را در دستور کار داریم که می توان به مخاطب محوری به معنای افزایش دایره مخاطبان، نوجوان محوری و مراکز محوری اشاره کرد. هدف مان این است که از ظرفیت و پشتوانه خانواده ها حداکثر استفاده را در راستای غنی سازی اوقات فراغت کودکان و نوجوانان داشته باشیم. ما باید تنوع برنامه های مان را بالا ببریم و خانواده را به عنوان رکن اصلی درنظر بگیریم. یعنی خانواده را از تماشاگربودن به همکار و همراه بودن با فعالیت های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تبدییل کنیم. ما باید در اداره برنامه ها و فعالیت های کانون پرورش فکری به نوجوانان نقش پررنگ بدهیم. استعدادهای خوبی را در حوزه نقاشی، طراحی، سرود و تئاتر شاهد هستیم.

خروج از فعالیت‌های تک‌بعدی

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: ما سعی داریم از فعالیت های تک بعدی به سمت فعالیت های بسته ای حرکت کنیم. یعنی در آن چند ساعت حضور کودک در برنامه های کانون پرورش فکری، علاوه بر خوانش کتاب، متناسب با اقتضائات آن منطقه، بسته تربیتی برایش تعریف شود. معتقدیم در برنامه های مان با کتاب شروع می کنیم، با کتاب ادامه می دهیم و با کتاب به برنامه پایان می دهیم. هیچ برنامه ای را در کانون نداریم که زمینه سازش کتاب باشد. سعی داریم ظرفیت های مردمی را به فعالیت های کانون پرورش فکری خلاصه کنیم و این موضوع را از تابستان امسال آغاز خواهیم کرد. استفاده از حلقه های میانی و ظرفیت های مردمی یعنی مردمی سازی کانون پرورش فکری است. ما باید بر آنها نظارت کنیم و مورد حمایت و هدایت قرار دهیم.

علامتی گفت: ما دو دسته حلقه میانی داریم. یک دسته آنهایی هستند که وسط میدان هستند و به فعالیت می پردازند و کمک حال کانون پرورش فکری هستند. دسته دوم آنهایی هستند که به عنوان مربی در سطح روستاها به عنوان رکن جدی فعالیت هایی را انجام می دهند. در برخی از استان ها شورای نوجوان تشکیل شده است. امسال برای نخستین بار کانون پرورش به سمت گروه های مردمی و حلقه های میانی رفته است. ما به دنبال این هستیم که خدمات کانون را توسعه دهیم و به دل مردم برویم. از همین تریبون از همه گروه های مردمی و حلقه های میانی دعوت می کنم به جمع ما بپیوندند. حلقه های مردمی استان ها می توانند به مراکز استانی مراجعه کنند و با برگزاری جلسات مختلف، کار خودشان را آغاز کنند.

وی با اشاره به برنامه های تابستانی گفت: برگزاری کارگاه های تخصصی و عمومی، اهدای بسته های تربیتی متناسب با زیست بوم منطقه، برگزاری بیش از یک صد رویداد مناسبتی همچون ویژه اربعین، محرم، میلاد حضرت رسول(ص)، برگزاری مسابقات مختلف، برگزاری جشنواره، مهرواره، سوگواره، برگزاری اردوی یک روزه با مشارکت خانواده از جمله برنامه های تابستان کانون پرورش فکری به شمار می‌رود. ما به همه استان ها اعلام کردیم که از اول خرداد برنامه های ویژه تابستان را متناسب با اقلیم های مختلف آغاز کنند. امسال برای کودکان زیر چهارسال کتاب های مختلفی را منتشر کردیم. همچنین برای کودکان بالای چهارسال برنامه های مختلفی را درحال اجرا هستیم.

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: شعار امسال برنامه های تابستان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان متشکل از سه کلمه «تابستان‌تو بساز» است. یعنی کودکان و نوجوانان فصل تابستان را با اراده خاص خودشان به بهترین وجه ممکن می سازند تا جایی که یک تابستان جذاب و دلپذیر را برای خودشان رقم بزنند. فعالیت های ۶۰ گانه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در راستای ترویج فرهنگ کتابخوانی است. همچنین طرح کانون مدرسه را در تابستان اجرایی خواهیم کردیم که در این راستا کانون یاران در اجرای این طرح فعالیت می‌کنند. ۶۴ مرکز الگو(دخترانه و پسرانه) در استان ها داریم که به توسعه و ترویج علم و فناوری می پردازند. کانون پرورش فکری سابقه خوبی در حوزه علمی دارد و بیش از ۴۰ سال می شود که فعالیت هایی را در حوزه نجوم دارد. همچنین هفته گذشته یک مرکز الگو را در زاهدان افتتاح کردیم. ما در حوزه هوش مصنوعی، نانو، سلول های بنیادین، موشک های آبی و هوا فضا و دیگر موارد وارد شده ایم و فعالیت هایی را در این زمینه انجام می دهیم.

علامتی با اشاره به برنامه های کانون پرورش فکری در راستای طرح توسعه و ترویج زبان و ادبیات فارسی برای داخل و خارج از کشور گفت: ما با کمک رایزنان فرهنگی برای همه کشورها با اولویت کشورهای همسایه برنامه های مختلفی داریم که در این برنامه ها تمرکزمان در ادبیات کهن به ویژه گلستان خوانی است. تقویت انجمن های تخصصی در دستورکارمان است که می‌توان به باشگاه قاف و سیمرغ اشاره کرد. تأکید بر آموزش قصه گویی، فعالیت های نجوم و رصدهای شبانه، ترویج رویدادهای حل مسأله، پژوهش و اقدام پژوهی، تند خوانی، کتابخانه سیار، قفسه های کتاب در مدارس از دیگر برنامه های تابستانی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان به شمار می رود.

صدور حکم‌های جایگزین به نفع کودکان و نوجوانان

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: اتفاق خوبی را از آذربایجان غربی شروع کرده ایم که می توان به حکم جایگزین به نفع کودکان و نوجوانان اشاره کرد. یعنی قضات در محاکم می توانند حکم تأمین تا تجهیز کتابخانه را صادر کنند. سال گذشته در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر دو فیلم باغ کیانوش و ظاهر را داشتیم که هر دو فیلم جوایز خوبی را کسب کردند. البته چهار فیلم را هم در دستور کار داریم که برای جشنواره چهل و سوم در حال برنامه ریزی است. یک فیلم را به کارگردانی آقای صدرعاملی در راستای سینما اقتباس از تابستان امسال کلید خواهیم زد. دو سریال با عنوان راز جنگل در دستور کار مان است. برای فیلم بچه زرنگ، نزدیک به ۵۰۰ متعلقات فرهنگی درنظر گرفته ایم که ۲۴ عدد از میان آن تولید شده است و اگر بخش خصوصی اعلام آمادگی کند ما حاضر هستیم مرچندایز این کار را در اختیار آنها قرار دهیم.

وی در پاسخ به خبرنگار مهر مبنی بر اینکه چه برنامه ای برای مهدکودک ها دارید، گفت: اسم مهدکودک ها براساس مصوبه جدید به کودکستان تغییر یافته است. همچنین کودکستان ها زیر نظر سازمان ملی تعلیم و تربیت وزارت آموزش و پرورش بوده و بنابراین کودکان هم زیر نظر این وزارتخانه قرار می گیرند. ما به کودکان خدمات مان را ارائه می دهیم و هیچ فرقی برای مان ندارند.

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در پاسخ به این پرسش که سندی همچون سند اوقات فراغت تا چه اندازه در رشد کودکان و نوجوانان مؤثر است، گفت: درنگارش اسناد بالادستی تنها ۳۰ درصد مهم بوده و ۷۰ درصد مربوط به اجراست. برای مثال سالیان سال است که سند تحول بنیادین را در وزارت آموزش و پرورش داشتیم اما این سند در دولت سیزدهم مورد اهتمام قرار گرفت. بنابراین اجرای سند بسیار مهم تر از نگارش آن است. برای ایران قوی باید مدرسه قوی داشته باشیم و در تابستان هم مدارس باید عملکرد قوی داشته باشند.

علامتی در پاسخ به این پرسش که چرا کانون پرورش فکری طی این سال ها شخصیت مستقلی از انیمیشن ها را تحویل جامعه نداده است، گفت: تولید شخصیت برای کودک مستلزم برنامه های میان مدت است. ما نیازمند زنجیره تولید کتاب، فیلم، انیمیشن و مرچندایز یا بازارپردازی فرهنگی هستیم. این موارد باید محقق شوند تا کودک بتواند با آن زیست کند. اگر این اتفاق رخ دهد، قطعا به یک عروسک مستقل می رسیم. سند اسباب بازی هم اکنون روی میز کمیته های تخصصی شورای عالی انقلاب فرهنگی است و امیدواریم این سند به صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی برسد.

سند اوقات فراغت فعلا در مرحله گفتمان سازی است

در ادامه این‌نشست، فرهاد فلاح معاون فرهنگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: سند اوقات فراغت هم اکنون در مرحله گفتمان سازی میان کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و وزارت آموزش و پرورش است. این نوع گفتمان آغاز شده و بنظر می رسد رسانه ها باید وارد میدان شوند و شروع به جریان سازی کنند.

وی افزود: با شورای فرهنگ عمومی برنامه پارس ارا را اجرا کردیم که این برنامه در راستای طراحی شخصیت و کاراکترهاست. بنظر می رسد با تصدی گری و تسهیل گری کانون پرورش فکری می توانیم شخصیت ها را تبدیل به عروسک کنیم.

فلاح گفت: ما نیازمند تولید، ثبت و بانک شخصیت هستیم. در حوزه های عروسک های بومی و محلی نزدیک به دو هزار عروسک وجود دارد و ما می توانیم آن را تبدیل به شخصیت ملی کنیم. تولید شخصیت های گلستان سعدی و دیگر موارد باید ثبت شود و کانون پرورش فکری تصدی گری این موارد را انجام دهد.

نزدیک به ۵۰۰ اثر تولید کرده ایم

در ادامه محمدرضا کریمی صارمی معاون تولید کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: سینمای کانون پرورش فکری سینمای ارزشی است و بیش از ۶۰ سال عمر دارد. نزدیک به ۵۰۰ اثر تولید کرده و در این سال ها جوایز مختلف داخلی و بین المللی را کسب کرده است. برای مثال فیلم در سایه سرو نزدیک به ۳۰ جایزه جهانی را دریافت کرد.

وی افزود: سریال بچه زرنگ از تابستان امسال پخش می شود. همچنین فیلم بچه زرنگ دو را از نوروز ۱۴۰۴ کلید خواهیم زد. پنج سالن نمایش به نام سینمای دانش آموزی طراحی کردیم و در تابستان امسال پنج سینمای دیگر را طراحی خواهیم کرد و تا پایان سال به ۲۰ سالن در استان ها خواهیم رسید.

معاون تولید کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در ادامه گفت: در حوزه غزه سه فیلم پویانمایی را کلید زده ایم. در سال آینده یک مجموعه ارزشمندی برای عرضه به بازار جهانی را شاهد خواهیم بود. یکی از نقاط ضعف ما همین است که نتوانسته ایم شخصیت مستقلی را تولید کنیم. برای مثال چرا شخصیت رستم را در اسباب بازی ها نداریم. در سفر به چین متوجه شدیم که چین نزدیک به پنج هزار کاراکتر دارد که همه گروه های سنی خانواده ها آن را می شناسند. بنظر می رسد تکرار باعث جا افتادن شخصیت ها می شود. برای مثال اگر امروز شخصیت «مل مل» یا «کلاه قرمزی» مورد توجه کودکان است به این دلیل بوده که برنامه های زیادی از این شخصیت در تلویزیون پخش شده است.

کریمی صارمی در پایان گفت: برای شخصیت های بچه زرنگ هم در تلاش هستیم تا با تولیدات زنجیره ای بتوانیم عروسک آن را هم تولید کنیم. البته رسانه ملی هم باید کمک مان کند. امیدواریم تا آخر سال عروسک های بچه زرنگ وارد بازار شود.

اتباع خارجه هم حق عضویت در کانون زبان ایران دارند

در ادامه مهدی ذوالفقاری رئیس کانون زبان ایران در پاسخ به این پرسش که آیا اتباع خارجه می توانند عضو کانون شوند، گفت: اتباع هم حق عضویت در کانون زبان را دارند اما باید اطلاعات شناسایی آنها از طریق مراجع به دست مان برسد.