غیبت آثار محققان حوزوی در نشریات و مراکز تحقیقاتی اسلامی جهان

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت الاسلام و المسلمین دکتر منصور میر احمدی، رئیس کمیته علوم اجتماعی و سیاسی اسلامی جایزه جهانی شهید صدر، صبح امروز در جمع خبرنگاران، با اشاره به اهمیت تشکیل کمیته علوم اجتماعی اسلامی و علوم سیاسی اسلامی جایزه جهانی شهید صدر، اظهار داشت: جایزه جهانی شهید صدر حداقل از سه زاویه گوناگون حائز اهمیت است. این جایزه قرار است به نظریه ها و نواوری‌هایی که در حوزه علوم اسلامی-انسانی توسط محققان پدید می‌آید، تعلق پیدا کند. اهمیت نظریه در آن است که به شیوه‌ای علمی و روشمند به سوالات واقعی پاسخ می‌دهد و یک سطح بالاتر از پژوهش‌های معمول و رایج است که در دانشگاه‌ها و مراکز علمی انجام می‌شود.

وی افزود: نکته دوم در مورد این جایزه، مخاطبان آن هستند که پژوهشگران حوزوی می‌باشند که در حوزه علوم اسلامی-انسانی در حال پژوهش هستند. پیامی که این جایزه برای مخاطبان خود دارد این هست که باید پژوهش ها به سمت شکل‌گیری نظریه ها و نوآوری ها جهت پیدا کند.

رئیس کمیته علوم اجتماعی و سیاسی اسلامی جایزه جهانی شهید صدر ادامه داد: جهت سومی که این جایزه دارد پیوست بین المللی آن است. هدف دست‌اندرکاران این جایزه آن است که نظریه‌های برتر را به مخاطبان خارج از کشور معرفی نمایند و در بین‌المللی شدن این نظریه ها، به پژوهشگران حوزوی کمک کنند و حلقه واسطی بین پژوهشگران داخل و خارج از کشور باشند.

میر احمدی با اشاره به تلاش جایزه جهانی شهید صدر در بهبود ارجاعات مقالات علمی و آثار پژوهشگران حوزوی در مراکز اسلام‌شناسی دنیا، گفت: برای اینکه در مراکز علمی خارج از کشور زمینه استناددهی به آثار محققان حوزوی ما بیشتر شود، باید دو راهکار را در پیش بگیریم. راهکار اول نوشتن این آثار و نظریه ها به زبان های رایج علمی در دنیاست و نکته دیگر، نحوه معرفی این نظریه ها و دیدگاه‌ها در ژورنال‌های دنیا و رعایت ساختارها، ملاحظات و فنون نگارش مقالات در این نشریات است.

عضو کمیته علمی جایزه جهانی شهید صدر افزود: اگر جایزه شهید صدر بتواند زمینه انتشار آثار به زبان‌های روز دنیا و رعایت ضوابط ژورنال‌ها را فراهم نماید، در دسترس بودن این افکار و اندیشه ها هم حاصل خواهد شد. به عبارت دیگر اگر ما ارجاعاتی به افکار و اندیشه‌های حوزوی در جهان نمی‌بینیم، به علت عدم قوت یا عدم اعتبار آنها نیست بلکه به دلیل عدم در دسترس بودن آنهاست که جایزه شهید صدر میتواند در این مسیر، گام بردارد.

حجت الاسلام میر احمدی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است در مراکز علمی اسلامی دنیا، به دلایل سیاسی بیشتر آثار محققین غیرشیعه مورد توجه قرار می گیرد، تصریح کرد: این موضوع، خیلی جنبه سیاسی ندارد و البته نمیتوان جنبه سیاسی را هم به کلی نادیده گرفت. بخشی از این اتفاق می‌تواند ناشی از برخی از نگاه‌های سیاسی و ایدئولوژیک باشد اما درصد قابل توجهی از این مسئله، سیاسی نیست و به موضوع نحوه در دسترس قرار گرفتن آثار علمای شیعه باز میگردد. باید دنبال راهکارهای استاندارد و فنی انتشار آثار محققان و علمای حوزه در جهان باشیم.

عضو کمیته علمی جایزه جهانی شهید صدر اضافه کرد: نوع تعاملات محققان کشورهایی مانند مصر و پاکستان با مراکز و ژورنال‌های علمی دنیا متفاوت است. آنها با شرکت در سمینارها و کنفرانس‌ها و مواردی از این قبیل، باعث می شوند که آشنایی مراکز علمی دنیا با آنها بیشتر از محققان ما باشد. این واقعیتی هست که وجود دارد و نمی‌شود آن را انکار کرد.

وی با بیان اینکه موضوعات مهمی در حوزه مسائل علوم اجتماعی اسلامی و علوم سیاسی اسلامی وجود دارد که محققان حوزوی باید به این امر اهتمام جدی داشته باشند، خاطرنشان کرد: مصادیق امر اجتماعی و امر سیاسی در دنیا قابل اولویت‌بندی هست. مثلاً موضوع صلح، مبارزه با خشونت و افراط‌گرایی در جهان بسیار مهم است. همچنین عدالت در مقیاس جهانی، کشوری و محلی مورد توجه است. آزادی، مصادیق و قلمرو آن و ارتباط آن با مسائل دیگر مانند امنیت جزو اولویت‌های پژوهشی است. موضوع جدید و مهم دیگر، نوع الگوی حکمرانی است. در دهه‌های اخیر در پژوهش‌های علوم سیاسی و علوم اجتماعی با این مسئله مواجه هستیم که یک نوع شیفت از حکومت به حکمرانی صورت گرفته و حکمرانی را در کانون توجه اندیشمندان و نظریه پردازان قرار داده است. ما هم از منظر علوم اسلامی باید به این موضوع و شاخه های مختلف آن بپردازیم.

حجت الاسلام میر احمدی در پایان با اشاره به تفاوت حکمرانی و حکومت و نقش حوزه های علمیه در این خصوص، عنوان کرد: حکومت یک بحث ساختاری است که سلسله مراتب قدرت و حاکمیت و مباحثی مانند حکومت مشروع یا قانونی در آن مطرح هست. حکمرانی، ناظر به عملکرد و فعالیتهایی است که در جامعه توسط حکمرانان انجام می‌شود و تولید اقتدار عمومی می‌نماید. مفهوم حکمرانی در یک فرآیند دیده میشود و حکمرانان سعی می‌کنند از طریق این فرآیند، معضلات اساسی جامعه را حل کنند و یک نوع آشتی و صلح را بین منافع متناقض و متضاد ایجاد کنند و از این طریق، یک زندگی مسالمت‌آمیز را ایجاد نمایند.

وی افزود: متأسفانه در حوزه های علمیه این موضوع کمتر مورد توجه قرار گرفته است البته در چند سال اخیر شاهد طرح این موضوعات در محافل حوزوی به خصوص در حوزه فقه سیاسی هستیم و امیدواریم که در سالهای آینده، نظریه های غنی تری را مشاهده نمائیم.

گفتنی است حجت الاسلام والمسلمین ایمانی پور، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، طی احکام جداگانه ای رؤسای کمیته های علمی جایزه جهانی شهید صدر را منصوب کرد.

حجت الاسلام و المسلمین دکتر ارسطا به عنوان رئیس کمیته فقه و اصول و حقوق، حجت الاسلام و المسلمین دکتر سعیدی روشن به عنوان رئیس کمیته تفسیر و علوم قرآن و حدیث، حجت الاسلام و المسلمین دکتر الویری به عنوان رئیس کمیته سیره و تاریخ و تمدن اسلامی، آقای دکتر توکلی به عنوان رئیس کمیته مدیریت و حکمرانی اسلامی و اقتصاد اسلامی، حجت الاسلام و المسلمین دکتر شاملی به عنوان رئیس کمیته تعلیم و تربیت، اخلاق و روانشناسی اسلامی، حجت الاسلام و المسلمین دکتر  گرجیان به عنوان رئیس کمیته فلسفه، کلام، عرفان و دین پژوهی، خانم دکتر علاسوند به عنوان رئیس کمیته مطالعات اسلامی خانواده و جنسیت، و حجت الاسلام و المسلمین دکتر میراحمدی به عنوان رئیس کمیته علوم اجتماعی اسلامی و علوم سیاسی اسلامی منصوب شدند.

یادآور می شود: علاقمندان می توانند جهت شرکت در رویداد جایزه جهانی شهید صدر و ارسال نظریات و آثار خود و کسب جزییات بیشتر به سایت https://sadrprize.icro.ir مراجعه نمایند.