سخنی در باب مسلمانان چین
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از ایکنا، بهرام زاهدی، دانش آموخته دکتری علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس، پژوهشگر مؤسسه مطالعات راهبردی اندیشهسازان نور و استاد دانشگاه آزاد اسلامی در یادداشتی اختصاصی درباره وضعیت مسلمانان اویغور چین و تأثیر همکاری ایران و چین بر آن نوشت:
یکی از نکاتی که در رابطه با سند جامع همکاری ایران و چین این روزها بسیار مطرح میشود مسئله مسلمانان چین به ویژه مسلمانان اویغور در استان شین جیانگ است (استانی که در ایران بیشتر به نام سین کیانگ معروف است)، آن هم از سوی کسانی که معمولا هیچ دغدغهای برای امور مسلمانان و امت اسلامی ندارند.
از سوی دیگر کسانی درصدد پاسخگویی بر میآیند و معمولا به این دو شیوه پاسخ میدهند:
۱ ـ خانم رابعه قدیر (در ایران از متون انگلیسی به کادیر ترجمه میکنند) رهبر اویغورهاست و او چهرهای آمریکایی و حتی پشتیبان سازمان منافقین است.
۲ ـ اویغورها تفکرات وهابی دارند و نباید برای ایشان دل سوزاند.
باید گفت که هر دوی این سخنان دارای اشکالات جدی هستند. در مورد اول رابعه قدیر که حقیقتا مهرهای آمریکایی است و از سازمان منافقین نیز حمایت کرده فردی نیست که بتوان او را رهبر اویغورها نامید. او چهرهای سکولار و مورد حمایت بخش کوچکی از جامعه اویغور است.
در مورد دوم نیز باید گفت که جامعه حدود ۳۰ میلیون اویغور به همراه حدود ۱۰ میلیون اقلیتهای قزاق، قرقیز، تاجیک و ... در شین جیانگ و جامعه حدود چهل میلیونی مسلمانان هویی در سایر استانهای چین قرنهاست که در این کشور با حفظ باورها و سنن اسلامی خود زیستهاند و تنها در حدود یکصد و پنجاه سال اخیر بخشهای بسیار کوچکی از این مردم تحت تأثیر وهابیت قرار گرفتهاند و تهمت زدن این چنینی به جمعیت عظیم مسلمانان چین نیز امری ناصحیح و غیرخداپسندانه است.
در شهرهای یارقند، کوچا و چند نقطه دیگر شین جیانگ مسلمانان شیعه در کنار اکثریت حنفی زندگی میکنند و اساسا زیست و فرهنگ مسلمانان چین عمیقا با فرهنگ اسلامی ایرانی منطقه ماوراءالنهر و شهرهای سمرقند و بخارا در هم تنیده است و حب اهل بیت و میراث شعر و ادب فارسی در میان آنان مشاهده میشود. البته سعودیها در سالهای اخیر در چند نقطه به اسم بازسازی، میراث اهل بیتی و شعر عرفانی را از بین برده و درصدد تحریف هویت تاریخی مسلمانان چین هستند.
شهر کاشغر که سعدی علیه الرحمه نیز بدانجا سفر کرده بود سیمایی کاملا اسلامی و شبیه به شهرهای تاریخی خودمان دارد؛ پس در کل نباید و نمیتوان مسلمانان عزیز ترکزبان (اویغور) و چینی زبان (هویی) را نادیده گرفت و ظلمی را که برای تغییر هویت بدیشان اعمال میشود، ندید اما سخن بر سر این است که ما به عنوان جمهوری اسلامی ایران دقیقا چه کاری میتوانیم برای آنان انجام دهیم؟
یقینا تنها راه درست و ممکن برای ما فعالیت فرهنگی نرم با رویکرد تاریخی و تمدنی و بدون ایجاد حساسیت برای دولت مرکزی در شین جیانگ و سایر مناطق مسلماننشین است و البته این نکته بسیار مهم که ما باید بتوانیم این حقیقت را به چینیها بباورانیم که این میزان از ظلم و خشونت یقینا به ضرر ایشان و به نفع آمریکا خواهد بود چرا که وقتی ظلم از حدی عبور کرد یقینا تروریسم و مبارزه مسلحانه نیز شکل خواهد گرفت و در این میان آمریکا با ابزار داعش مردم منطقه را به سمت وهابیت و تروریسم سوق خواهد داد تا چین و روسیه و ایران هر سه از پدیده شوم داعش متأثر شوند.
وقتی دولت چین حتی از عرضه گوشت حلال در ارومچی (مرکز شین جیانگ) ممانعت میکند یعنی در بین برخی از دولتمردان چینی هیچ برداشت درستی از چگونگی تعامل سازنده و صحیح با مسلمانان وجود ندارد و بایستی برای آن فکری کرد.
سرکوب داعش در افغانستان به وسیله طالبان و جلوگیری از ایجاد و رشد داعش در چین و آسیای مرکزی کارهای تکمیل کننده یکدیگر برای ایجاد امنیت در مناطق شرقی جهان اسلام و بسترسازی برای شکوفایی تمدن نوین اسلامی است. امید که امضاء سند همکاری میان جمهوری اسلامی ایران و چین و همکاری سازنده با دیگر دول غیرمتخاصم، ممد و یاری رسان تحقق این هدف بزرگ و ادامه روند تکاملی انقلاب اسلامی باشد.
دولت چین با تحریم چند مقام و نهاد اتحادیه اروپا به این اقدام غربیها واکنش نشان داد.
چین آزار اویغورها را را رد میکند و مدعی است که اردوگاههای سینکیانگ محل "بازآموزی" برای مقابله با تروریسم است.
نکته جالب توجه :
آیا اینکه انگلیس و آمریکا و اروپا مدافع مسلمانان شدند براتون عجیب نیست؟؟؟
فراموش نکنیم که:
عربستان سعودی با دلارهای نفتی!
آمریکا وانگلیس باسیاستهای کثیف!
و یهود وسازمانهای جاسوسی غرب!
همگی دست به دست هم داده تابا ساخت مسجد! وحوزه های علمیه! و زیاد کردن زاد و ولد اهلسنت! تفکر وهابیت و سلفی ها را در بین مسلمانان تبلیغ کنند تا عقبهٔ داعش را تقویت کرده و داعش پروری کنند و بعید نیست بزودی یک داعش بزرگ و بسیار خونخوار تر در دنیا ظاهر شود که یقینا اینبار در اولین اقدام به سمت مرزهای ایران خواهند آمد
خب مسلما کشوری مثل چین که البته بسیاری از سیاستهای آنها مورد تایید ما نیست، با این سیاستهای تروریست پرور آمریکا در کشورش مخالف است و در قبال آن سکوت نمیکند
چین و غرب بر سر موضوعات زیادی با یکدیگر درگیری دارند که این اواخر، موضوع مسلمانان اویغور به جدیدترین موضوع برای تنش میان دو طرف تبدیل شده است. چین به زندانی کردن یک میلیون مسلمان اویغور و همچنین کار اجباری در مزارع پنبه استان سین کیانگ متهم است. بسیاری از شرکتهای فعال غربی اعلام کردهاند به دلیل اتهامات مربوط به کار اجباری از استان سین کیانگ پنبه وارد نمیکنند. همین موضوع باعث شده تا بخشی از سلبریتیها و بازیگران چینی به حمایت از حکومت کمونیست پکن برآمده و شرکتهای پوشاک غربی را تحریم کردهاند.
هشتگها و پویشهای زیادی هم در فضای مجازی چین به راه افتاده تا روایت غربی از وضعیت استان سین کیانگ خنثی شود
ترکستان شرقی 80 درصد از نیازهای نفتی چین را برآورده می کند، برخی کارشناسان ذخایر نفتی این منطقه را اندازه ذخایر نفتی عربستان برآورد می کنند. نتایج یک پژوهش نشان می دهد بیش از 90 درصد معادن اورانیوم چین که مرغوبترین اورانیوم جهان است در این منطقه قرار دارد.
ترکستان شرقی به عنوان گذرگاه زمینی چین را به میادین نفت و گاز قرقیزستان و آسیای مرکزی متصل می کند. بنابراین همین منابع یکی از دلایل مصیبت های مسلمانان چین به شمار می رود، با همه این منابع سطح زندگی مسلمانان ترکستان شرقی بسیار پایین است و آنها به خاطر تبعیض آموزشی با معضل بیکاری و بی سوادی مواجه هستند و نمی توانند در زمینه های اقتصادی نقش آفرینی کنند.
شمار رسمی شیعیان چین اندک، اما نفوذ غیر رسمی اندیشه شیعی بین مسلمانان آنجا بسیار است. آمار غیر رسمی از شمار شیعیان چین بین پانزده تا بیست هزار نفر است. اندیشه شیعی در چین در دو گروه اساسی تجلی مییابد. اول شیعیان به معنای اخص در کوههای پامیر (اسماعیلیه) و اطراف شهرهای خُتَن و یارغَند (دوازده امامی) و دومی در شیعیان به معنای اعم که در طریقتهای متعددی چون نقشبندیه، قادریه، کبرویه و غیره تشکیل یافتهاند. تشیع در میان قوم تاجیک در کاشغر و معدودی از دستههای قوم ایغور در «یارغند» پیروانی دارد. تاجیکهای کاشغر به فرقه اسماعیلیه و اویغورهای «یارغند» به شیعه دوازده امامی تعلق مذهبی دارند.
شیعیان دوازده امامی بیشتر در شهرهای ختن و یارغند و مناطق اطراف آن در ایالت خودمختار سین کیانگ اسکان دارند. تشیع مانند اصل اسلام از طریق ایران و شبه قاره وارد چین شده است. این شیعیان همچنان که خود اظهار میکنند غالبا کشمیری الاصل بودهاند که در اثر دشواری زندگی اقتصادی یا سیاسی آن نواحی به سمت شرق رفتهاند.
در حال حاضر نیز شیعیان شهرهای یاد شده ارتباط خود را با شهر گلیگیت که از شهرهای شیعه نشین پاکستان است حفظ کرده و از آن طریق تغذیه فکری میشوند. دوری راه این شیعیان با عتبات سبب شده است تا آنان، اماکن متبرکهای را به نام امامان ساخته و آنها را زیارت کنند. یکی از معروفترین آنها آرامگاه جعفر صادق(ص) در شهر یارغند است. همچنین امامان جماعت شیعه که عنوان پیشنماز را دارند، افزون بر مسجد، تکیه و تالار هم دارند که در ایام سوگواری در آنها، نوحههایی را به عنوان «خاک کربلا» میخوانند.
یکی از مناطق مسلمان نشین، استان خَتَن است که شهر جنگجو در آن واقع شده و دارای بیست مسجد است. روستای قدندین از توابع شهر خوجیا در همین شهر است. در این شهر با حمایت مالی ایران در کنار مسجد، مدرسهای برای برادران و مدرسهای به نام فاطمیه برای خواهران بنا شده است.
در جزیره «سَنُ یا» مسلمانان فراوانی زندگی میکنند. در روستای خوی شین در شهر سنُ یا، مدرسهای با نام مدرسه علوم اسلامی اهل بیت در پنج کلیومتری سنُ یا وجود دارد که در سال ۱۹۸۱ تأسیس شده است. طی سالهای اخیر شماری از طلاب چینی به مشهد آمده و در دانشگاه رضوی این شهر تحصیلات خود را به پایان بردهاند. افزون بر شیعیان امامی در چین، سنیهای نقشبندی این کشور که غالباً از مسلمانان صوفی به شمار میروند علاقه فراوانی به دوازده امام داشته و نام آنان را در سینه خود محفوظ نگاه داشتهاند.
آثار شیعی در بین مسلمانان چین مانند شمشیر ذوالفقار در بین مسلمانان زیاد است، اما به دلیل نبود مبلّغ شیعه، آنها شیعه بودن خود را فراموش کردهاند.
منبع: ویکی شیعه