آیت الله مصباح؛‌ حکیمی متأله/ اثبات معارف اسلامی با زبان فلسفه، هنر او بود

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، دکتر محمد محمدرضایی، استاد تمام دانشگاه تهران امروز در نشست علمی آیت الله مصباح یزدی و فلسفه دین با اشاره به آیه «يُؤْتِي الْحِكْمَةَ مَنْ يَشَاءُ وَمَنْ يُؤْتَ الْحِكْمَةَ فَقَدْ أُوتِيَ خَيْرًا كَثِيرًا» گفت: آیت الله مصباح یزدی یک حکیم به تمام معنا بود و به توحید اعتقاد راسخ داشت؛ باورها نیز از دل توحید استخراج می‌شود و در نتیجه ایشان مصداق بارز یک حکیم متأله بودند.

وی به بیان نظرات مختلف علماء درباره فلسفه دین پرداخت و اظهار داشت: برخی فلسفه دین را در مقابل دین می‌دانند و برخی فقها فلاسفه را تکفیر می‌کنند؛ از طرفی برخی از علما که فلسفه خوانده بودند این دسته از فقها را سطحی نگر می‌خواندند در صورتی که آقای مصباح می‌فرمود اگر فلسفه، خداشناسی باشد هیچ تناقضی با دین ندارد.

این کارشناسان و استاد فلسفه دین عنوان کرد: برخی می‌گویند فیلسوف‌ها قائل به مسائلی هستند که با کتاب و سنت هم‌خوانی ندارد و آیت الله مصباح جواب می‌دهد این در بین فقها هم وجود دارد؛ مثلاً در رابطه با حکم وجوب نماز جمعه نظرات متفاوتی وجود دارد که باید با دلیل حرف خود را ثابت کنیم.

وی افزود: آیت الله مصباح فلسفه را برای دفاع از کیان دین لازم و ضروری می‌دانست و می‌فرمود یکی از مسائل دین، مسائل عقلی است و رد کردن مباحث فلسفی نیازمند خردورزی است؛ خیلی از افراد با زبان فلسفه به دین حمله می‌کنند و ما برای کم کردن دست این افراد باید فلسفه بخوانیم.

محمدرضایی تصریح کرد: حرف آخر آقای مصباح این بود که ما برای دفاع از تشیع در جهان نمی‌توانیم به ظواهر کتاب و سنت استناد کنیم؛ زیرا این ظواهر برای کسانی است که نبوت و خدا را نپذیرفتند قابل قبول نیست و باید با براهین و ادله عقلی از دین دفاع کنیم.

وی همچنین خاطرنشان کرد: تلاش برای فهم آموزه‌های دینی که همان حکمت باشد، فلسفه است و اساسی‌ترین باور دینی، اعتقاد به وجود خدا است که در فلسفه به دنبال آن هستیم.

آیت الله مصباح با زبان فلسفه معارف اسلام را اثبات می‌کرد

دکتر محمد لگنهاوزن، عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) در ادامه با اشاره به نقش علم فلسفه در دنیا و تلاش‌های آیت الله مصباح گفت: حضرت آیت الله مصباح از فلسفه استفاده می‌کرد تا بتواند مسائل دینی را با زبان عقل اثبات کند و به قول معروف، از زبان فلسفه معارف اسلام را اثبات کند و با زبانی که آنها می‌فهمند سخن بگوید.

وی افزود: آیت الله مصباح برای اینکه بتواند تفکر حقیقی دین را به گوش سایر ادیان برساند، سفرهای زیادی به آمریکای لاتین داشت و جلسات زیادی را برگزار کرد تا بتواند به نتیجه برسند؛ در خود مؤسسه امام خمینی(ره) ما جلسات زیادی با اندیشمندان مسیحی داشتیم که به ایران می‌آمدند تا با علامه مصباح گفت‌وگو کنند.

این استاد فلسفه به تبیین هدف آیت الله مصباح از بحث درباره فلسفه دین پرداخت و خاطرنشان کرد: ایشان دنبال این بودند که بتوانند با دانشمندان ادیان دیگر ارتباط برقرار کنند و گفتمان دینی را به بزرگان سایر ادیان، به خصوص مسیحیت رواج دهند تا زمینه گرایش آنها به اسلام فراهم شود.

وی همچنین تصریح کرد: ما در ایران با منونایت‌ها جلسه داشتیم؛ آنها توجهی به فلسفه ندارند ولی دین اسلام همگام با فلسفه است ولی ما با این وجود، با آنها ارتباط داشتیم و ثمره جلسات ما با آنها، چاپ چندین کتاب مفید بود که در دانشگاه منونایت تدریس می‌شود./پ202/ف