تعاونی‌ها راهی نیرومند برای نهادینه سازی نقش مردم در تولید و رفع فقر هستند

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت الاسلام و المسلمین احمد مبلغی که در چهارمین جلسه هیات اندیشه ورزی استان لرستان که با عنوان "فرصت ها و چالش های نقش آفرینی تشکل های کشاورزی و روستایی در توسعه بخش کشاورزی" به صورت مجازی، سخن می گفت، افزود: تعاونی ها، چارچوب وقابلیت بیشتری برای مسئولیت پذیری اجتماعی دارند.

وی، با بیان این که تعاونی از ماهیت اجتماعی برخوردار است، گفت: در حقیقت، با تأسیس تعاونی، مجموعه های خردی در درون جامعه به صورت هوشمند، هدفمند، معنامند و چارچوب مند در جهت پیشرفت جامعه و تولید در کشور ایجاد خواهد شد.

مولفه های تعاونی

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، "عنصر داوطلبی جهت فعاليت"، "تجمیع نیروی پراکنده انسانی"، "تعریف و تامین سرمایه و امکانات"، "انجام‌ کار موثر مشترک در یک زمینه خاص" و "مسئولیت پذیری اجتماعی" را مولفه های مهم تشکیل تعاونی ذکر کرد.

عنصر داوطلبی در تعاونی

وی با اشاره به عنصر داوطلبی، گفت: در فضای شکل گیری تعاونی افراد به صورت داوطلبانه به سمت تلاش های اجتماعی اقتصادی و کشاورزی می روند و این داوطلبی از نظر دین، امری بسیار مهم و در موارد بسیاری، ذیل عنوان قیام برای خداوند جای می‌گیرد.

حجت الاسلام و المسلمین مبلغی با اشاره به اینکه اسلام می خواهد انسان ها داوطلبانه به میدان بیایند، اظهار داشت: قیام برای خداوند به معنای دوری انسان ها از خمودی، رکود، سستی و روی آوردن به سمت تلاش و حرکت در جهت رشد، معنویت و تعالی جامعه است و تعاونی‌ها فضا و بستر اجتماعی شکل گیری برای تلاش افراد را فراهم می آورد.

تجمیع نیروی انسانی

عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به تجمیع نیروی انسانی به عنوان مولفه دیگری از مولفه های تعاونی گفت: به هم پیوستن افراد در قالب تعاونی ها به ضمیمه شدن دانش و تجربه آن ها و برقراری هم افزایی بینشان از حیث فکری و مالی می انجامد.

حجت الاسلام و المسلمین مبلغی اضافه کرد: این، قدرت ریسک پذیریشان را برای فعالیت در جهت پیشرفت عمران و آبادانی بیشتر می‌کند و عمل آنها را استحکام و اتقان می بخشد و این فرآیند در صورت شکل گیری، در نهایت باعث می شود تا اراده، قدرت عمل و انگیزه آنان و مردم و مسوولان برای توسعه و پیشرفت کشور قوی تر، و مواجهه آنها با سختی ها اساسی تر شود.

اصل اجتماعی امام و نقش تعاونی ها در تحقق آن

حجت الاسلام و المسلمین مبلغی ادامه داد: یک اصل اجتماعی مهمی را امام علی علیه السلام ارائه داده است که بر اساس آن اگر بخواهیم انسان ها در فرایند کشاورزی و تولید و شئون مربوط به آن حضور و نقش پیدا کنند یکی از راه‌های تحقق این اصل ایجاد تعاونی‌های کشاورزی است.

وی گفت: این اصل از این کلام امام علی علیه السلام استفاده می شود که به این مضمون فرمود: هیچ کس هر اندازه نفوس او را کوچک بشمارند و چشمها او را حقير ببينند در مقام پائين‏ تر از كمك کردن و کمک گرفتن نيست.

حجت الاسلام و المسلمین مبلغی اظهار داشت: بسیاری از مردم به تنهایی نمی‌توانند ایفای نقش در زمینه کشاورزی داشته باشند اما چنانچه در قالب یک تعاونی قرار بگیرند می‌توانند انگیزه‌ لازم، اراده لازم، امکان تلاش فعالیت و ایفای نقش لازم را پیدا کنند.
وی افزود: تعاونی‌ها می‌توانند قابلیتها و تواناییهای یک فرد (که در جامعه غیر فعال و بدور از توجه قرار گرفته است) را در مسیر تحقق و ظهور و بروز قرار بدهند و این دقیقاً یعنی تحقق بخشیدن به اصل اجتماعی امام علی علیه السلام که از آن یاد شد.

تامین سرمایه و امکانات

عضو مجلس خبرگان رهبری همچنین عنصر تعریف و تامین سرمایه و امکانات را از دیگر مولفه های تعاونی ها ذکر کرد و گفت: تجمیع سرمایه همیشه نقطه عزیمت و شروع حرکت به سمت فعالیت اقتصادی و کشاورزی و پیشرفت است و تعاونی ها با تجمیع و کنار هم قرار دادن سرمایه های اولیه افراد، قدرتی را در آن افراد برای حرکت و فعالیت ایجاد می کند.

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس کار موثر مشترک را در چارچوب تمرکز بر یک موضوع خاص از دیگر مولفه های تعاونی دانست و گفت: همه عوامل پویایی بخش به کار و فعالیت، در تعاونی ها فراهم است و افراد در قالب تعاونی ها به سمت کار هم افزایانه و موثر گام برمی دارند.

مسوولیت پذیری اجتماعی

حجت الاسلام و المسلمین  مبلغی در ادامه خاطرنشان کرد: در یک حرکت مجموعه ای و تعاونی، مسئولیت پذیری اجتماعی در مرتبه و درجه ای بالاتر و قوی تر در نسبت با مسئولیت پذیری افراد تحقق پیدا می‌کندو به عبارت دیگر تعاونیها نزدیکترین استعداد و آمادگی را برای مسئولیت پذیری واجد هستند.

وی با اشاره به اینکه در زمینه کشاورزی نیازمندی ما به تعاونی ها بسیار بیشتر است، گفت: از آنجا که ما در زمینه کشاورزی به مسئولیت پذیری منظم و منسجم و کامل‌تری نیازمند هستیم به همین دلیل و از همین خاستگاه به تقویت تعاونی ها در کشاورزی نیازمند هستیم.

وی در توضیح ضرورت مسئولیت پذیری قوی و نیرومند در زمینه کشاورزی گفت: کشاورزی با محیط زیست، آب، خاک، خوراک مردم و سایر منابع طبیعی دیگر در تعامل و ارتباط مدام و اساسی است، به همین جهت ما در این زمینه به شدت نیازمند آن هستیم که فعالیت ها مسئولانه تر انجام بگیرد.

حجت الاسلام و المسلمین مبلغی گفت: تعاونی ها به صورت پویا تر و دینامیکی تری می توانند این مسئولیت اجتماعی را در زمینه ی کشاورزی به نفع مردم و نظام تحقق ببخشند.

جایگاه شناسی تعاونی در منطق دینی

وی با تاکید دوباره بر اینکه تعاونی ها، چارچوپ، ظرفیت و قابلیت های بیشتری برای مسئولیت پذیری دارند، گفت: از نظر منطق دین، فعالیت های تعاونی از نظر اعتبار و اهمیت و کارکرد در نقطه ای بالادست نشسته است و تشکیل تعاونی عمل کردن به امر قرآنی است که می فرماید: ( تعاونوا علی البرّ و التّقوی)

حجت الاسلام و المسلمین  مبلغی خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم امر "تعاونوا" در آیه تعاونوا علی البرّ و التّقوی را لباس عمل بپوشانیم، یکی از مهمترین مصداق تحقق آن؛ تشکیل تعاونی ها است.

وی با بیان اینکه اگر بپذیریم که در اسلام تعاون بر نیکی و نیکوئی مقدس است و از طرف دیگر کار نیز از اهمیت و قداست برخوردار است، باید بپذیریم تشکیل تعاونی برای فعالیت در زمینه کشاورزی از یک قداست مضاعف برخوردار است،زیرا در آن، هم فعالیت معطوف به کشاورزی انجام می‌گیرد که از برجسته ترین و استاندارد ترین فعالیت و کار ها محسوب می‌شود و هم در آن تعاون بر یک امر نیی ونیکویی برای جامعه به وقوع می‌پیوندد.

حجت الاسلام و المسلمین مبلغی تصریح کرد: با توجه به اینکه بر اساس ادبیات و منطق دینی، نعمت های برجسته‌تر خداوند در محصولات کشاورزی تجسم و عینیت پیدا می کنند لازم است که ما برای مدیریت و نیز شئون مربوط به کشاورزی و از جمله تعاونی های کشاورزی اعتبار جدی و اساسی و محوری قائل باشیم.

تعاونی ها پلی به سمت مردمی سازی کشاوزی

عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: درست است که دولت منبعث از مردم و بخش خصوصی نیز از همین مردم هستند، ولی در امر مربوط به امور کشاورزی، باید رکن مردم به معنای عام تر و فراگیر تر آن رانیز دخالتی جدی‌تر و نهادی تر ببخشیم.

حجت الاسلام و المسلمین  مبلغی ادامه داد: نهادی که می‌تواند بر دوش خود این مهم را محقق نماید تعاونی ها هستند زیرا که تعاونی‌ها در درون لایه های مردم شکل می‌گیرند و نیروهای جسته و گریخته و از هم جدا افتاده در زمینه کشاورزی را به هم مرتبط می‌کنند و آنها را در جهت تولید برای کشور هماهنگ می نمایند.

وی اظهار داشت: تعاونی ها نقش تعادل بخش بین دو حوزه کلان اساسی اقتصادی( بخش دولتی و بخش خصوصی) را ایفا می نماید بر این اساس اگر در این بخش توازن ساز در وضعیت کمرنگ قرار بگیرد نمی تواند در قبال دو رکن دیگر، این توازن را ایجاد نماید.

گفتنی است در این نشست پیشنهاداتی مانند ایجاد و تقویت نمایشگاه های کشاورزی، تجیهز تعاونی ها به امکانات جدید، تجیهز وتقویت کشاورزی و تعاونی های کشاورزی به علم و پژوهش و ایجاد مراکز دانش بنیان در این ارتباط، ضروت تنوع بخشی در حوزه تعاونی ها و ایجاد راهبردهای کلان برای تعاونی و تجهیز تعاونی ها به ابزارهای حقوقی مانند قراردادهای کشاورزی مطرح شد.

در این نشست همچنین به کمبودها و آسیب‌ها و چالش‌ها اشاره شد و در این زمینه به کمبود نیروهای متخصص، رکود برخی تعاونی ها، وجود دلال ها و واسطه ها در این حوزه، فقدان شناخت کافی به فضای مجازی، فقدان الگوی کشت مناسب و یا عدم اجرایی سازی آن، فقدان زنجیره ارزش کشاورزی، عدم مشارکت بخش تعاونی در نظام مشورت کشاوزی، فقدان خرید تضمینی و... به عنوان چالش های فراروی تعاونی اشاره گردید.

در این نشست اعضا هیات علمی دانشگاه لرستان، نمایندگان کشاورزان و تشکل های کشاورزی و روستایی و مدیر گروه توسعه روستایی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان، مدیرهماهنگی ترویج سازمان جهادکشاورزی، رییس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی استان، مدیر عامل اتحادیه تعاونی های کشاورزی دامدارن کشاورزی استان و نمونه ملی کشور سال ۹۶، رییس هیئت مدیره کانون خبرگان کشاورزی استان لرستان حضور داشتند.

مدیر عامل شرکت خدمات فنی مهندسی و مشاوره ای کشاورزی لرستان و نمونه استانی سال ۹۶، معاون تعاون اداره کل تعاون رفاه کار و امور اجتماعی استان، مدیر سازمان تعاون روستایی استان، رییس سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی استان از دیگر شرکت کنندگان این نشست بودند./1370/د101/ف