عدالت مهم ترین راهبرد عبور از ظلم و تبعیض در بیانیه گام دوم انقلاب

به گزارش خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین محسن مهاجرنیا، استاد و پژوهشگر مسائل سیاسی در هفدهمین نشست کرسی‌های آزاداندیشی مجمع هماهنگی پیروان امام و رهبری استان قم که با موضوع "تبیین بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی" در دانشگاه طلوع مهر قم برگزارشد، با بیان این‌که انقلاب اسلامی قرائتی نو از عدالت ارائه داد، گفت:‌ هنر انقلاب آن بود که آرمان عدالت خواهي را  در سطح اخلاق و حقوق و سیاست گسترش داد وتحقق آن را هم وظیفه عمومی و هم وظیفه حکومت اسلامی معرفی نمود و خود عدالت را به عنوان سنجه اصلی در ارزيابي ميزان كارآمدي حکومت ها و حق طلبی و عدالتخواهی مردم قرار داد و در بیانیه گام دوم عدالت مهم ترین راهبرد عبور از ستم، تبعیض و شکاف های ناروا تلقی شده است.

وی در ادامه افزود: در بیانیه گام دوم، یکی از شعارهای اصلی انقلاب اسلامی در گام نخست و یکی از توصیه های مهم برای ادامه انقلاب در گام دوم« شعار عدالت » است. ویژگی عدالت آن است که در همه عرصه های زندگی «فردی» ،«اجتماعی»، «اخلاقی » ، «سیاسی» ،«اجتماعی» ، «اقتصادی» ،«فرهنگی» ، «حقوقی» ، «محیط داخلی »، «بین المللی» انقلاب حضور دارد  و به موازات اینکه یکی از بنیادی ترین مفاهیم در نظام آفرینش و در دستگاه خلقت است و در روایت تعبیر به «بالعدل قامت السّماوات‏والارض»شده است در عین حال بر اساس آیه 25 سوره حدید، انبیاء مبعوث شده اند تا مردم را به قیام به قسط و عدل وادارکنند « ليقوم النّاس بالقسط»در همین حال عدالت یک روش و یک راهکار و یک راهبرد در زندگی اجتماعی است .

دکتر مهاجرنیا با بیان این‌که قرار است در این جلسه، عدالت را به‌عنوان راهبرد انقلاب اسلامی بحث ‌کنیم، گفت: با راهبرد عدالت، باید از وضع موجود در پایان گام اول انقلاب به سوی جامعه سازی و تمدن سازی حرکت کرد. امروز انقلاب با فرصت ها و ظرفیت ها و ازنقاط قوت فراوانی، برخوردار است و در مقابل تهدیدهای ناشی از ضعف ها و کاستی ها و ناکارآمدی ها و توطئه دشمنان، برای انقلاب موانعی ایجاد کرده است. نقش اساسی راهبردها آن است که جهت گیری به سمت اهداف و آرمان ها را نشان می دهند .

این استاد حوزه و دانشگاه اظهار کرد: یکی از درخشان ترین دستاوردهای انقلاب اسلامي، احياي گفتمانیِ عدالت و تحول در مفهوم آن بود.  در این گفتمان، عدالت به لحاظ ارزشی به مثابه فضیلت آرمانی و غایت مقدس، تعریف شد و با ملاحظه روشی در همه عرصه های مختلف فرهنگ، سیاست، اقتصاد و قضاوت مورد توجه قرار گرفت. مردم ایران با انقلاب اسلامی، به دنبال تأمین برابری، توازن، اعطای حقوق و رعایت قانون در عرصه اجتماعی و توزیع عادلانه قدرت میان شهروندان بودند. این مطالبه در قالب اعطای آزادی، حقوق اجتماعی، حق مشارکت در امور سیاسی  و با ایجاد زمینه امنیت و مصونیت درجامعه، امکان پذیر بود. به لحاظ اقتصادی مردم ایران خواهانِ توزیع عادلانه امکانات مادی، رفاهی، بهداشتی، عمرانی، معیشتی و خدماتی جامعه بودند، تا برابری و حقوق افراد بر پایه قانون شریعت عدالت تأمین شود.

دکتر مهاجرنیا گفت: انقلاب اسلامی قرائتی نو از عدالت ارائه داد و از همان آغاز مطالبات مردمی ملت مسلمان ایران را در تراز رسالت عامه انبیای الهی، ارتقاء بخشید. هنر انقلاب آن بود که آرمان عدالت خواهي را  در سطح اخلاق و حقوق و سیاست گسترش داد وتحقق آن را هم وظیفه عمومی و هم وظیفه حکومت اسلامی معرفی نمود و خود عدالت را به عنوان سنجه اصلی در ارزيابي ميزان كارآمدي حکومت ها و حق طلبی و عدالتخواهی مردم قرار داد و در بیانیه گام دوم عدالت مهم ترین راهبرد عبور از ستم ، تبعیض و شکاف های ناروا تلقی شده است.    

وی در ادامه با بیان این‌که در بیانیه گام دوم عدالت یک مفهوم مجرد نیست گفت: در منظومه فکری انقلاب اسلامی، عدالت در همه مراتبش با همه مفاهیم اساسی زندگی اجتماعی مانند، امنیت، آزادی، رفاه اقتصادی، قانون و نظم، توسعه و تکنولوژی، مردم سالاری دینی و شایسته سالاری، انتخابات و اکثریت سازگاری پیوند وثیق دارد و همین ارتباط است که جایگاه عدالت را در سطح راهبرد اساسی انقلاب ارتقا بخشیده است .

استاد مهاجرنیا با اشاره به چالش های عدالت در گام اول که سبب گلایه های رهبرمعظم انقلاب شده است، گفت: يكى از دشوارترين ميدان هاى مجاهدت، ميدان مجاهدت براى بسط عدالت است. براى عدالت طلبى بايد مبارزه كرد، اين كار جزو مشكل ترين ها و در عين حال اگر به نتيجه برسد، جزو پُربركت ترين هاست. مع الوصف عدالت با تهدیدهایی مانند: فهم جاهلانه از عدالت، تبعیت از اغراض شخصی، هوا و هوس در مواجهه با عدالت، اغراض سیاسی در تحقق عدالت، حاکمیت و نفوذ تفکر لیبرالیستی، بی توجهی نسبت به  قوانین الهی، محیط مغایر با عدالت، شکاف طبقاتی بین فقیر و غنی، فقدان معنویت متناسب با عدالت، فقدان اراده برای اجرای عدالت، فقدان همسویی ابعاد زندگی اجتماعی با عدالت و فقدان برنامه اجرایی برای تحقق عدالت، مواجه است و همین ها به بُعد راهبردی عدالت ضربه می زنند.

وی در پایان افزود: اگر عدالت راهبردی بخواهد اجرا شود دو محورکلیدی می خواهیم؛ یکی قوانین؛ قانون های ما باید در مسیر عدالت باشد. قانون باید از تبعیض،  ظلم، فساد، ویژه خواری و چیزهایی که خلاف جادهعدالت است، جلوگیری کند. قانون باید راه عدالت را تسهیل کند. مسیر جاده عدالت باید قانون مند بشود و راه ورود بیگانه را در این جاده باید ببندیم و محور دوم مجریان هستند. مجریان متعهد و متخصص خیلی مهم هستند. شما اگر بهترین قانون عالم را به دست یک آدم فاسد بدهید آن را خراب می کند. به دست یک کسی که خود او نمی خواهد به قانون عمل کند امکان ندارد عدالت را بتواند اجرا کند. بنابراین هم قوانین خوب و هم مجریان متعهد در اجرای راهبرد عدالت ضروری است./998/ج