طرح سرا و شکاف‌ها در جبهه اصلاحات

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری رسا، خبر جنجالی این روزها در اردوگاه اصلاح‌طلبان، «طرح سرا» یا همان سامانه رای اصلاحات است، که ظاهراً قرار است گزینش نامزدهای اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس را به آرای عمومی بدنه این جریان سیاسی بسپارد.

 سرا ابتکار اتحاد ملت و جلایی‌پورها

از اخبار منتشر شده چنین برمی‌آید که این طرح موافقان بسیاری در شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان دارد. از نزدیکان محمدرضا عارف و محمود صادقی و انجمن اسلامی استادان دانشگاه گرفته تا گروه احزاب نزدیک به حزب همبستگی و «ابراهیم اصغرزاده» همه با این طرح موافق هستند. حتی گفته می‌شود که شخص «سیدمحمد خاتمی» نیز از این طرح پشتیبانی کرده است، اما شواهد گویای آن است که پایه‌گذار و نظریه‌پرداز اصلی این طرح، حزب  اتحاد ملت بوده است.

البته حزب اتحاد ملت پیش از این نیز با طرح تدوین شخص‌ها و نمره دادن به نمایندگان اصلاح‌طلب حاضر در مجلس دهم، کار خود را برای گزینش نامزدهای آینده جریان اصلاحات آغاز کرده بود، اما سرا طرح گسترده‌تری است که جلایی‌پور پدر و پسر مبتکران اصلی آن بوده‌اند.

طرح سرا و رای بدنه اصلاحات

آذر منصوری سخنگو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان درباره با این طرح می‌گوید: طرح «سرا» گام بعدی اصلاح‌طلبان به سمت انتخاب دموکراتیک‌تر، شفاف‌تر و کارآتر نامزدهای جبهه‌ اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس و نوعی رای‌سنجی مقدماتی است.

وی همچنین اظهار کرده است: در «سرا» همه‌ فعالان اصلاح‌طلب کشور با معرفی احزاب و اعضای عضو شورای عالی سیاست‌گذاری در چند لایه به عضویت درمی‌آیند و در یک رای‌سنجی شفاف و دموکراتیک از میان نامزدهای واجد شرایط، فهرست نامزدهای اصلاح‌طلبان را در تهران و مراکز استان‌ها انتخاب می‌کنند.

هرچند که «حمیدرضا جلایی‌پور»  گفته است که کلیات «سرا» با رای سه چهارم اعضای حاضر در شورای عالی سیاست‌کذاری به تصویب رسیده است، ولی این طرح مخالفانی نیز دارد. مخالفانی که هرچند به لحاظ شمار اعضا، احزاب چندان بزرگی نباشند، اما به لحاظ نام و اثرگذاری سیاسی و هدایت افکار عمومی از توان بسیار بالایی برخوردارند. دو حزب کارگزاران سازندگی و اعتماد ملی بزرگترین مخالفان سرا هستند.

مخالفت جدی اعتماد ملی و کارگزاران

«اسماعیل گرامی‌مقدم»، سخنگوی حزب اعتماد ملی از مخالفان جدی طرح سرا است. وی افزون بر  ایرادات بسیاری که به این طرح وارد می‌کند، پا را از این حد نیز فراتر گذاشته و طرح سرا را حاصل دست‌های پشت پرده و منافع خاصی می‌داند که مشخصا توسط محمدرضا و حمیدرضا جلایی‌پور برنامه‌ریزی شده و در راستای سیاست‌های حزب اتحاد ملت است.

گرامی‌مقدم همراه با طرح ایرادتی مانند دموکراتیک نبودن سرا، پیشبرد منافع احزاب اقماری، ایجاد تنش در شهرستان‌ها، شائبه فامیل‌بازی و ... این طرح را از زاویه نگاه دیگری نیز به چالش می‌کشد که از تظر پیامدهای سیاسی بسیار مهم است. وی تاکید می‌کند، امیدواریم که دوستان در اصلاح جزئیات حداقل به نظراتی که مخالفان داشتند توجه کنند، اگر این اتفاق ها نیفتد قاعدتا شورای سیاستگذاری در مسیری قرار می گیرد که در درون آن بی اعتمادی حاکم می شود که به نفع جریان اصلاحات نیست. ما به عنوان حزب اعتماد ملی همچنان بر انسجام اصلاح طلبان تاکید می کنیم ولی اتفاقاتی از این دست  خود به خود باعث نارصایتی خواهد شد.

سخنگوی حزب اعتماد ملی پس از این سخنان به در پاسخ به پرسش خبرنگار که آیا در صورت ادامه طرح سرا احتمال ائتلاف منتفی است، پاسخ «بله» می‌دهد.

غلامحسین کرباسچی دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی نیز دل پری از طرح سرا دارد. وی هم در شبکه اجتماعی توییتر به این طرح تاخته است و هم در روزنامه سازندگی که ارگان حزب متبوع وی است علیه آن گفتگوی بلند بالایی انجام داده و انتقادات بسیاری از جمله عملی نبودن طرح سرا در یک روند واقعی، نامشخص بودن بدنه اجتماعی اصلاحات، عدم حمایت مردمی، نبود شفافیت در طرح، کمبود زمان برای آنجام چنین کاری و ... را به سامانه رای اصلاحات وارد می‌کند.

وی همچنین اظهار می‌کند که ابراهیم اصغرزاده قول داده بود که در صورت عدم اجماع اعضای شورا روی این طرح آن را رها کنند، اما با وجود چنین مخالفتی دست از آن برنداشته‌اند. همچنین کرباسچی بر خلاف نظر جلایی‌پور تصریح می‌کند که طرح سرا تنها با یک اکثریت شکننده در شورا رای آورده است. دبیرکل حزب کارگزاران در بخش دیگری از سخنان خود اظهار می‌کند: اگر قرار است چند سری واسطه از جانب شورای عالی معرفی شوند و در نهایت آنها افراد را معرفی کنند، از ابتدا خود اعضاء بگویند چه لیستی را مدنظر دارند.

 سخنان کرباسچی نشان می‌دهد، حزب کارگزاران بر این باور است که گروهی در جریان اصلاحات در تلاشند تا نظر خود را به دیگران دیکته کنند.

آغاز شکاف اتفاقی یا برنامه‌ریزی شده

این سخنان نشان می‌دهد که احزاب همچون کارگزاران، اعتماد ملی و اتحاد ملت که بر سر کنار گذاشتن عارف توافق داشتند در مورد طرح سرا با یکدیگر به اختلاف شدیدی برخورده‌اند که به نظر می‌رسد به سادگی قابل حل نخواهد نبود و همین موضوع از پیچیده شدن معادلات درونی قدرت در اردوگاه اصلاح‌طلبان خبر می‌دهد. اگر  بحث ائتلاف با اعتدالیون و اصولگرایان معتدل که مدتی است، مسکوت مانده است را به این اختلاف جدید بیافزاییم، آنگاه ژرفای اختلاف بیشتر نیز خواهد شد.

آنچه تا پیش از در جبهه اصلاح‌طلبان به عنوان امتیاز اصلی آنان مطرح می‌شد و مورد اعتراف رفیق و رقیب این جریان نیز بود، اتحاد و انسجام درونی تشکل‌ها و احزاب اصلاح‌طلب بود که حتی تا اندازه‌ای موجب نگرانی جناح مقابل نیز شده بود. اما با پیامدهایی که طرح سرا ایجاد کرده است، اختلاف در میان اصلاح‌طلبان بالا گرفته و در صورت پافشاری بر روی راه‌اندازی این سامانه، ممکن است حتی به جدایی برخی از احزاب از بدنه اصلاحات بیانجامد.

البته شاید برخی از سران اصلاحات از آغاز نیز به دنبال مرز بندی با برخی از احزاب و جدا کردن آنها بدنه اصلاح‌طلبی بوده باشند، اما باید بدانند که جدایی حزبی مانند کارگزاران سازندگی از این جبهه بدون هزینه نخواهد بود./998/د102/ق