عیب جویی یکی از بدترین رذائل اخلاقی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در ایلام، حجت الاسلام مهدی تقوایی، معاون آموزش حوزه های علمیه برادران استان ایلام، ظهر امروز در مسجد علی بن ابیطالب(ع) شهر ایلام و در ادامه دروس اخلاق، اظهار داشت: عیب جویی یکی از بدترین رذائل اخلاقی است، هر یک از افراد جامعه برای حفظ حیات اجتماع موظف هستند در مقابل اعمال ناروای این و آن از خود عکس العمل نشان بدهند و با ابراز تنفر از ناپاکی و ناپاکان مانع گسترش اعمال زشت شوند و جامعه را از تیره روزی و بدبختی نجات دهند.

وی افزود: اما اگر این اقدام با پیش فرض منفی و انگیزه عداوت و دشمنی صورت بگیرد این در واقع یک نوع عیب جویی است و از رذائل اخلاقی به شمار می رود، شناخت عیب های خود و جامعه از ضروریات اخلاقی است و تا انسان از عیب های وجود خویش و عیب های موجود در جامعه آگاه نباشد، هیچ گاه به سوی تکامل اخلاقی حرکت نخواهد کرد و این امر زمانی تحقق می پذیرد و مطلوب است که به قصد خیرخواهی و اصلاح صورت گرفته و همراه با دلسوزی و نصیحت باشد، در این صورت چنین اخلاقی عیب زدایی است. یعنی انسان به جای اینکه مانند پشه عمل کند و روی زخم بنشیند و عفونت آن را زیاد کند،مانند پرستار عمل می کند  و به زخم و جراحت نزدیک شده و برای اصلاح آن به جراحی و درمان  می پردازد.

حجت الاسلام تقوایی تصریح کرد: امام صادق(ع) می فرماید کسی که برادر دینی خود را گرفتار عمل ناپسندی  می بیند و می تواند او را از این کار باز دارد، اگر چنین کاری نکند در واقع به او خیانت کرده است، نکته مهمی که باید یادآور شوم، این است که انسان حق ندارد به عنوان نهی از منکر یا انتقاد از عیوب اخلاقی در گناهان این و آن جست و جو کند و حریم مردم را بشکند و آبروی آنان را ببرد و برای پی بردن به کارهای ناپسند آنها کنجکاوی کند.

وی ادامه داد: منشأ اصلی عیب جویی، احساس حقارت است کسی که به این خوی زشت مبتلا است، یک یا چند عیب طبیعی یا اجتماعی دارد و در باطن احساس خواری و حقارت می کند هدفش این است که با انتشار عیوب دیگران و تحقیر آنها عیب های خود را بپوشاند و ضعف درونی خود را پوشش دهد، اما انگیزه های دیگری نیز در پیدایش این خوی فاسد نقش دارند، از جمله آنها می توان به داشتن حب مقام و ریاست و دست نیافتن به  آن اشاره کرد.

معاون آموزش حوزه های علمیه استان ایلام با بیان اینکه کسانی که در جامعه کار خلافی را انجام داده و در بین مردم ننگین و بدنام شده اند، گفت: برای اینکه اینها همانند هایی برای خود بیابند دنبال عیوب دیگران می روند و آنها را به رخ مردم می کشند تا بدین وسیله از قبح عمل خودشان کم کنند و برخی افراد هم هستند به دلیل اینکه در جامعه مورد تحقیر و اهانت قرار گرفته اند و شخصیت آنها شکسته شده است برای ارضاء حالت درونی خود و برای جلب توجه دیگران و نفوذ در دل این و آن به پستی و زبونی  تن در می دهند ضمنا کشف عیوب دیگران را برای روز مبادا در سرلوحه کار خود قرار می دهند.

وی ابراز کرد: عیب جویی حریم مردم را می شکند پرده مردم را می درد و آبروی آنها  را می برد، عیب جو نه تنها خود را دچار تحقیر می کند و سبب آشکار ساختن عیب های نهفته خود می گردد بلکه زمینه افترا و بهتان را برای خویش فراهم می سازد زیرا کسی که مورد عیب جویی و تحقیر واقع می شود عطش انتقام دارد و اگر نتواند خشم درونی را با ذکر عیوب و نقائص واقعی عیب جو تسکین دهد افترا می بندد و او را به صفات و اعمال زشتی که از آنها منزه است متهم می کند.

حجت الاسلام تقوایی در پایان عنوان کرد: عیب جویی موجب از هم پاشیدگی جامعه و سوظن و بدبینی انسانها نسبت به همدیگر  و در نتیجه ذلت و خواری فردی و پس رفت اجتماع می شود، بنابراین باید اقداماتی را در جهت ترک این رذیله اخلاقی انجام دهد که مهم ترین آنها تقویت نفس و حالت روانی و روحی خود است، چرا که ضعف نفس انسان را به دنبال خلاف های متعدد می کشاند، در حالی که تقویت نفس موجب اعتماد به نفس  می شود و انسان هایی که اعتماد به نفس دارند هر چه را برای خود می پسندند برای دیگران نیز می پسندند، از این رو درصدد کشف عیب های دیگران بر نمی آیند./۸۷۹/۲۰۲/ب2