گیاه‌خواری در طب اسلامی مردود است
به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از فارس، آیت‌الله عباس تبریزیان متولد 1341 در نجف اشرف است اما اصالت او به تبریز باز می‌گردد.
وی از هجده سالگی و پس از اخذ مدرک دیپلم وارد حوزه علمیه نجف شد و از محضر آیات عظام خویی و صدر بهره برد و از چهل‌سالگی تدریس درس خارج را آغاز کرد.
آیت‌الله تبریزیان بیش از 80 جلد کتاب تصحیح و تألیف کرده است اما مشهورترین اثر او کتاب چهار جلدی «دراسة فی طب الرسول المصطفی» است که در زیرزمین مدرسه فیضیه قم آن را برای روحانیون و طلاب تدریس می‌کند.
جلد اول این کتاب شامل معرفی طب اسلامی و علل پیدایش انواع بیماری‌هاست. جلد دوم به خواص خوراکی‌ها در طب اسلامی، درمان‌های عمومی، حجامت و... اختصاص دارد. در جلد سوم انواع بیماری‌های و درمان‌های اختصاصی آن آمده است و جلد آخر راه‌های پیشگیری از بیماری‌ها و افزایش طول عمر را بررسی می‌کند.
مهم‌ترین انگیزه آیت‌الله تبریزیان برای پرداختن به طب اسلامی، بیماری همسر وی در اوایل زندگی است. وی پس از قطع امید پزشکان از مداوای بیماری سرطان همسرش، مطالعه طب اسلامی را به‌طور جدی پی می‌گیرد و با انجام دستورات این طب پس از مدتی موفق به درمان بیماری وی می‌شود، از این رو تصمیم می‌گیرد با تکمیل مطالعات خود و عرضه آن‌ها، دیگران را نیز بهره‌مند سازد.
با توجه به اینکه در سال‌های اخیر میزان علاقه و مراجعه مردم به مکاتب طبی متقدم نظیر طب سنتی، طب سوزنی و طب اسلامی، با این استاد حوزه علمیه منحصراً درباره طب اسلامی گفت‌وگو کردیم.
آنچه در پی می‌آید، ماحصل گفت‌وگوی صریح خبرنگار فارس با آیت‌الله تبریزیان است که بخش سوم آن را در ادامه می‌خوانید.
لازم به ذکر است این گفته‌ها از سوی خبرگزاری فارس نه تأیید و نه رد می‌شود. همچنین متخصصان فن و منتقدان طب اسلامی می‌توانند دیدگاه‌های خود را در این باره مطرح کنند تا منتشر شود.
چرا با خواکی‌های اصلاح‌شده ژنتیکی (تراریخته) مخالف هستید؟
چون در عمل مشخص شده که ضرر دارد و مخالف با قرآن است که می‌فرماید: وَ لَآمُرَنَّهُمْ فَلَیُغَیِّرُنَّ خَلْقَ اللَّه[1]. این تغییر خلقت خداست، کانّ خدای متعال اشتباه کرده، ژن‌ها را خوب ردیف نکرده و این‌ها ردیف کرده‌اند!
* در درمان با طب اهل بیت، اصلاح سبک زندگی و تغذیه مهمتر است یا دارو؟
البته هر دو مهم است ولی مطلوب نهایی این است که سبک زندگی اصلاح شود و مردم نیاز به دارو پیدا نکنند.
* گیاه‌خواری چطور است؟
اصلا قبول نیست چون پیامبر فرمود گوشت سرور غذاها در دنیا و آخرت است (اللَّحْمُ سَیِّدُ الطَّعَامِ فِی الدُّنْیَا وَ الْآخِرَة)[2]
* خوردن سبزی هنگام غذا مطلوب است یا خیر؟ آنچه مردم می‌خورند چه اشکالی دارد؟ چه نوع سبزی‌ها را باید خورد؟
خیلی مطلوب است. امام کاظم کنار سفره ای که سبزی نبود نمی‌نشست. اما بیشتر سبزی مصرفی امروز کود شیمیایی به آن داده شده و آبی که به آن داده شده باید تمیز باشد نه فاضلاب. سبزی‌های بد وارد سفره مردم شده و سبزی‌های خوب کنار رفته‌اند. سبزی‌های بد مثل شاهی، گشنیز، ترخون (تلخون)، سیسنبر (سوسنبر). سبزی‌های خوب مثل برگ چغندر، تره، کاسنی، ریحان کوهی، بادرنج، خرفه.
* یکی از مشکلات رنج دهنده بسیاری از مردم ضعف بینایی و مشکلات چشم است، چه درمانی دارد؟
درمان آن سرمه است. مردم این سنت پیامبر و سنت پیامبران الهی را کنار گذاشتند. بلکه کسی که سرمه می‌کشد را مسخره می کنند و حال آن که اگر مردم سرمه بکشند حتی یک نفر عینکی پیدا نمی‌شود! خیلی موثر است. امام رضا می فرماید« مَنْ کانَ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ فَلْیَکْتَحِل»[3] این قضیه مربوط به اعتقاد هم می شود، حضرت می فرماید هر کس ایمان به روز خدا و روز قیامت دارد سرمه بکشد.
* برای درمان ضعف چشم و مشکلات چشم چه سرمه ای باید کشید؟
«سرمه اثمد» بیش از همه مورد تاکید واقع شده، سرمه کافوری نیز طبق روایت صحیح السند خوب است و خیلی هم موثر است. سرمه‌های دیگر مثل توتیا و نشادر هم مفید است.
* سرمه اثمد چطور درست می‌شود؟
سنگ سرمه را چهل روز در آب بگذارند و سپس خشک کنند و بعد آسیاب خیلی نرم کنند.
* خانم‌ها وقتی سرمه بزنند و با همان بیرون از منزل بیایند اشکالی دارد؟
حکم فقهی را باید از مرجع خود بپرسند. بحث ما طبی است نه حکم شرعی. پیامبر می‌فرماید سرمه بکشید زیرا در شب شفاست و در روز هم زیبایی است.
* برای درمان با سرمه تجربه‌ای دارید؟
خودم از هشت سالگی عینکی بودم. حدود 35 سال قبل بر اثر سرمه عنیک را دور انداختم!
* یکی از مشکلات رایج مربوط به ظاهر و زیبایی است که هم برادران و هم خواهران دچار آن هستند از ریزش مو گرفته تا سفیدی مو و چهره خشک و خشن. دلیل آن چیست؟
دلیل آن عمل نکردن به سنت پیامبر و سفارش حضرت و روغن مالی نکردن است که هم موها را تقویت می‌کند، موخوره را درمان می کند، پوست را سفید می کند، صورت را شاداب و لطیف می کند علاوه بر این که درمان کل بیماری سر و چشمان است. خیلی سفارش شده، برای خانم ها می فرماید هر شب باید روغن مالی کنند ولی آقایان هفته‌ای دو بار.
* دلیل این که آقایان هفته‌ای دو بار روغن‌مالی کنند این است که از حیث لطافت و نرمی شبیه خانم‌ها نشوند و قیافه مردانگی داشته باشد؟
بله تصریح روایت همین است که مرد مانند زن نرم و صاف دیده نشود: لَا یُرَى مُتَزَلِّقاً کَأَنَّهُ امْرَأَة[4]
* پس اگر کسی تشخیص داد باید هر شب استفاده کند، طوری نیست؟
اشکال ندارد. از روایات استفاده می شود که افراد مختلف هستند. کسی در کوره آجرپزی کار می کند باید هر شب باید روغن‌مالی کند وگرنه صورتش مثل ته‌دیگ می‌شود، کسی که در آفتاب نیست و مثلا پشت میز می‌نشیند ماهی یک بار استفاده کند.
* با روغن بنفشه روغن مالی کنند؟
روغن بنفشه، روغن بان، روغن شب بو، روغن خیری، و روغن زیتون که در قرآن هم ذکر شده.
* منظور از روغن زیتون، نوع وحشی آن است؟
خیر، تمام روغن های زیتون، البته نوع وحشی بهتر است چون خداوند می فرماید «وَ شَجَرَةً تَخْرُجُ مِنْ طُورِ سَیْناءَ تَنْبُتُ بِالدُّهْنِ وَ صِبْغٍ لِلْآکِلِین» (و درختى را که از طور سینا می‌روید و از آن روغن و نان خورش براى خورندگان فراهم می‌گردد) که از «الدُّهْنِ» روغن‌مالی استفاده می‌شود.
* روغن بنفشه یا بان یا شب‌بو یا خیری چطور درست می‌شود؟
روغن گل‌ها به طور کلی به صورت سرد تهیه می شود، روغن روی گل ریخته می شود و به مدت یک ماه بماند تا تبدیل به روغن گل شود. تکان دادن ظرف هر دو سه روز هم خوب است. اگر روغن را صاف کنند و دوباره روی گل ریخته شود تا تعداد ماه ها افزایش پیدا کند بهتر است.
* ترتیب روغن های مصرفی از نظر قرآن و اهل بیت چیست؟
بهترین روغن، روغن زیتون است و پس از آن روغن شحم گاو، روغن زرد گاوی، روغن زرد گوسفندی سفارش شده و روغن بادام، روغن فندق، روغن کنجد و روغن دنبه.
* روغن زیتون برای سرخ کردن هم خوب است؟
بله!
* روغن پالم در زمان اهل بیت نبوده است تا از روی روایات درباره‌اش بحث شود، نظری دارید؟
هر چه در آن زمان نبوده و ساخت بشر است تجربه نشان داده نوعا فایده ندارد، چه رسد به خوراکی هایی که سازنده‌اش هم اقرار می‌کند ضرر دارد.
* روش درست کردن روغن حنظل ـ که برای دندان‌درد و پر کردن دندان مفید است ـ چگونه است؟
خیلی در این مساله تبحر نداریم، روغنگرها در این مسائل وارد هستند، طایفه ای که کارشان گرفتن روغن کنجد، روغن زیتون و ... است و روش ها و دستگاه های خاص خودشان را دارند. خودمان به این روش درست می‌کنیم که هندوانه تازه ابوجهل را خرد کرده و روغن روی آن می‌ریزیم در حد آغشته کردن، در آفتاب می‌گذاریم، آبش در می‌آید، صاف می‌کنیم و روی آتش می‌گذاریم تا آبش برود و روغن بماند.
* رنگ کردن با رنگ‌های شیمیایی یا طبیعی مثل حنا موها را سفید می‌کند؟
بله سفید می کند، روایت امام باقر می‌فرماید «الْحِنَّاءُ یُشْعِلُ الشَّیْب»[5] و پیامبر با وجود این که از حنا زیاد استفاده می‌کرد اما موهای حضرت به غیر از چند تار مو به خاطر روغن مالی همیشگی سفید نشد.
* پس چرا سفارش به رنگ کردن با رنگ های طبیعی شده‌ایم؟
چون حنا 10 تا منفعت دارد: درمان سردرد، خشکی صورت و بدن، رفع کک و مک، رویش مو، برطرف کردن بوی بد بدن، زیاد کردن طراوت صورت، خوشبو کردن دهان، زیبا کردن فرزند، رفع تشنج و صرع.
* ظاهر پیامبر اکرم از نظر موها و سفیدی و پرشت بودن چگونه بوده است؟
پیامبر ما از نظر ظاهری خیلی زیبا بوده اند. افرادی که می آمدند و پیامبر را نمی شناختند سراغ پیامبر را می گرفتند، به آن ها جواب داده می شد نگاه کنید چه کسی موهایش از همه مرتب‌تر است، روغن مالی کرده و عطر زده است. حضرت روزی 23 مرتبه شانه می‌کردند، به طور خلاصه عرض شود که در روایت دارد که موهای جلوی سر و بناگوش حضرت بیشتر و پرپشت‌تر از همه مردم بود (أَرْجَلُ النَّاسِ جُمَّة)[6]، مرتب‌ترین موها موهای پیامبر بود.
* دلیل ریزش مو یبوست و خشکی مزاج هم می تواند باشد؟
دلیل آن بیشتر غلبه صفراست در جوان‌ها، و بلغم در پیران. در خانم‌ها هم همین طور است و امکان دارد کم خونی هم دلیل ریزش مو باشد، بدین صورت که وقتی خون کم می شود صفرا غلبه پیدا کند و سبب ریزش مو می شود.
* داروی پیامبر را برای هر بیماری ناشناخته می دهید؟
برای همه بیماری ها خوب است و برای بیماری های ناشناخته هم خوب است. البته ما بیماری ناشناخته نداریم، ناشناخته مربوط به طب شیمیایی و طب سنتی است اما در طب اسلامی چون از راه مزاج وارد می شویم مشخص می شود که ریشه بیماری چیست.
* در درستان گفته‌اید که برنج داروست نه غذا، چرا؟
در زمان ائمه خیلی برای برنج ارزش قائل بودند، در روایت می فرماید «مَا یَأْتِینَا مِنْ نَاحِیَتِکُمْ شَیْءٌ أَحَبُّ إِلَیَّ مِنَ الْأَرُزِّ وَ الْبَنَفْسَج» (محبوب‌تر نزد من نیست از برنج و بنفشه که از ناحیه شما نزد ما می آید)، سفارش ائمه است که مصرف کنید و جلوی بواسیر را می‌گیرد، اما آنچه از روایات به دست می آید این است که به عنوان یک غذای روزانه نیست، کم بوده است. مسافرانی که همراه خود یکی دو کیلو به عنوان دارو و هدیه نزد حضرت می آوردند، برای بیماری اسهال خونی مفید است. خیلی تاکید شده که برنج بخورید معنایش این نیست که هر روز برنج بخورید، بلکه به عنوان دارو و درمان است.
* برنج مصرفی امروزه با برنج زمان اهل بیت تفاوت دارد یا خیر؟
این شائبه وجود دارد که اصلاح ژنتیک شده باشد که بحث تراریخته خیلی خطرناک است اما با برنج زمان اهل بیت یقینا تفاوت دارد، چون امروزه کود شیمیایی داده می شود و سم پاشی می کنند.
* پس نتیجه این است که فقط کسانی که مشکلاتی از قبیل بواسیر و اسهال دارند باید برنج مصرف کنند نه تمام مردم؟!
بله، کالری اش خیلی بالاست. 85 درصد برنج تبدیل به قند می شود و معنایش این است که یک کفگیر برنج یعنی یک کفگیر شکر؛ و بدن این همه شکر نیاز ندارد! مخصوصا برای بشر امروزی که کم تحرک است و فعالیت ندارد برایش خیلی زیاد است.
* بعضی از خانم های خانه دار سبوس برنج را جداگانه می پزند و سپس در نهایت همراه با برنج سر سفره خورده می شود. آیا این کار می تواند آسیب های احتمالی برنج را از بین ببرد؟
بله، کار خوبی است.
* پس مردم به جای برنج چه چیزی بخورند؟
معتقدم بشر امروز حتی نیاز به نان هم ندارد! عادت شده است. باید غذای ساده بخورد مثل حبوبات و سبزیجات.
* نان در سلامتی چقدر موثر است و نان‌های امروز چقدر مورد تایید هستند؟
نان جو باعت سلامتی است و برای نان گندم دلیل نداریم که سبب سلامتی باشد! البته در نان جو بازار، شکر، مواد نگهدارنده، جوش شیرین و ... اضافه می‌کنند یا مخلوط با آرد گندم درست می شود، البته این هم بد نیست اگر سالم باشد، مهم این است که روی آهن پخته نشود.
* اسم حبوبات را آوردید، بعضی از نفخ شکم می‌نالند...
نفخ برای کم‌کاری معده است و معده باید درمان شود، ائمه راه آن را نشان داده اند که بعد از هر غذایی یک لیوان شربت امام رضا بنوشید، هم برای نفخ خوب است هم معده، هم کبد، هم غرغر شکم و خیلی دیگر از بیماری‌ها! وقتی امام سفارش به خوردن آن می کند نشان می دهد فواید زیادی دارد.
* یعنی به جای نوشابه مصرف شود؟
بله، این نوشابه اسلامی است! (این شربت از مویز -نوعاً مویز هسته‌دار- و کشمش درست می‌شود و مقدار زیادی زعفران دارد.)
* شکم هر فرد در روز چند بار باید کار کند؟
بستگی به افراد و مزاج دارد ولی قانون بدن این است که هر زمان احتیاج پیدا کرد انجام دهد و در دو وقت خوب است گرچه احساس نیاز ندارد به سرویس بهداشتی برود: قبل از خواب و قبل از وضو.
پی‌نوشت‌ها:
[1] . نساء: 119
[2] . وسائل الشیعه، ج25، ص22.
[3] . وسائل الشیعه، ج2، ص99.
[4] . وسائل الشیعه، ج2، ص160
[5] . وسائل الشیعه، ج2، ص95.
[6] . تفسیر عیاشی، ج1، ص203
/1325//102/خ
