ارشاد مردم به سمت كمال انساني هدف پیامبران بود
به گزارش خبرنگار خبرگزاري رسا در كاشان، حجت الاسلام عليرضا شاه فضل يكشنبه شب در جلسه تفسير قرآن مسجد امام خميني(ره) خيابان ملامحسن فيض كاشاني در توضيح و تفسير آيه 94 سوره مباركه اسرا كه مي فرمايد ‹‹وَما مَنَعَ النَّاسَ أَن يُؤْمِنُوا إِذْ جاءَهُمُ الْهُدى إِلاَّ أَن قَالُواْ أَبَعَثَ اللّهُ بَشَراً رَسُولاً›› گفت: يكي از بهانه هايي كه مشركان مي گرفتند اين بود كه چرا پيامبري را كه خدا براي ما فرستاده است از جنس بشر است و چرا ملك نيست.
وي با اشاره به اينكه افرادي كه چنين ادعايي داشتند و چنين ايرادي مي‌گرفتند خداوند را قبول داشتند، گفت: در اين آيه مي فرمايد ‹‹قَالُواْ أَبَعَثَ اللّهُ بَشَراً رَسُولاً›› آنها خدا را قبول داشتند اما در نبوت انسان تشكيك مي‌كردند و مي‌گفتند انسان نمي‌تواند پيامبر باشد.
حجت الاسلام شاه فضل، بیان کرد: در آيات ديگر مي فرمايد ‹‹وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّمَأوَاتِ وَالأَرْضَ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ›› اگر سؤال مي‌كردي چه كسي آسمان و زمين را خلق كرده است در جواب مي‌گفتند، الله و از لفظ الله استفاده مي‌كردند، اما در نبوت تشكيك مي‌كردند.
دبير جامعه روحانيت كاشان ادامه داد: البته برخي از مشركين نيز در خود الله هم تشكيك مي كردند و مي‌گفتند ‹‹وَ قَالُوا مَا هِیَ إِلا حَياتُنَا الدُّنْيا نَمُوت وَ نحْيا وَ مَا يهْلِکُنَا إِلا الدَّهْرُ›› هيچ چيزي خارج از زمين و آسمان و دريايي كه ما در آن زندگي مي كنيم وجود ندارد ‹‹وَ مَا يهْلِکُنَا إِلا الدَّهْرُ›› آن چيزي كه ما از بين مي برد روزگار است كه ما به دنيا مي آورد و از دنيا مي برد.
وي افزود: اين عبارتي كه گفتند ‹‹أَبَعَثَ ٱللَّهُ بَشَرًا رَّسُولًا›› چندين جاي قرآن با لفظ هاي مختلف آمده است كه يك نمونه آن در سوره مباركه فرقان است كه گفتند ‹‹قَالُوا مَالِ هَذَا الرَّسُولِ›› اين چه پيامبري است ‹‹يَأْكُلُ الطَّعَامَ وَيَمْشِي فِي الْأَسْوَاقِ›› كه مانند ما غذا مي خورد و در بازارها حركت مي‌كند، پيامبر نبايد اينگونه باشد بلكه بايد با بقيه مقداري متفاوت باشد.
حجت الاسلام شاه فضل گفت: خداوند در آيه 20 سوره مباركه فرقان جواب آنها را مي‌دهد و مي فرمايد ‹‹وَمَا أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ مِنَ الْمُرْسَلِينَ إِلَّا إِنَّهُمْ لَيَأْكُلُونَ الطَّعَامَ وَيَمْشُونَ فِي الْأَسْوَاقِ›› ما تمام پيامبراني را كه فرستاديم اينگونه بوده اند ‹‹لَيَأْكُلُونَ الطَّعَامَ وَيَمْشُونَ فِي الْأَسْوَاقِ›› غذا مي خوردند و در بازارها حركت مي‌كردند و خريد مي‌كردند.
وي افزود: امروز نيز اگر يك روحاني در خيابان و بازار مشغول خريد باشد همه نوع تعبيري برايش مي شود، يك روحاني براي خريد محدوديتهايي دارد و برخي تصور مي‌كنند روحاني نبايد خريد كند و مانند ديگران باشد و اين در حالي است كه ائمه و پيامبران كشاورزي و دامداري هم مي‌كردند.
دبير جامعه روحانيت كاشان در ادامه گفت: خداوند در آيه 24 سوره مباركه مومنون نيز مي فرمايد ‹‹فَقالَ الْمَلَأُ الَّذينَ کَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ›› كفاري كه نمي خواستند ايمان بياورند مي گفتند ‹‹ما هذا إِلاَّ بَشَرٌ مِثْلُکُمْ›› اين پيامبر هم مانند ما است ‹‹يُريدُ أَنْ يَتَفَضَّلَ عَلَيْکُمْ›› كه مي خواهد بر ما برتري پيدا كند ‹‹وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَأَنْزَلَ مَلائِکَةً›› اگر خدا مي‌خواست پيامبري را براي ما بياورد حتما از جنس ملك مي‌آورد و انسان را براي ما نمي‌آورد.
حجت الاسلام شاه فضل افزود: خداوند در آيه 33 سوره مباركه مومنون مي فرمايد ‹‹مَا هَاذَا إِلَّا بَشَرٌ مِّثْلُكمُْ›› اين پيامبر هم مثل شما است ‹‹يَأْكلُُ مِمَّا تَأْكُلُونَ مِنْهُ وَ يَشْرَبُ مِمَّا تَشْرَبُونَ›› هرچه شما مي خوريد و مي نوشيد، پيامبر هم مي نوشد و مي خورد اما آنها مي‌گفتند پيامبر نبايد مانند ما باشد و بعد مي گفتند ‹‹وَلَئِنْ أَطَعْتُمْ بَشَراً مِثْلَكُمْ إِنَّكُمْ إِذاً لَخاسِرُونَ›› ما اگر از يك انساني مثل خودمان تبعيت كنيم حتما زيان خواهيم ديد و به اين ترتيب مي خواستند نبوت پيامبران را با اين ادبيات زير سؤال ببرند كه چرا خداوند بشر را به عنوان پيامبر براي ما فرستاده است بلكه بايد يك ملك مي فرستاد.
وي بیان کرد: همه حرف آنها بهانه بود چرا كه آنها نمي خواستند از خدا تبعيت كنند و اين در حالي است كه اگر از طرف كودكي هم كلام خدا بيان شود كه مطمئن باشيم كلام خدا است بايد تبعيت كنيم چون ما قرار نيست از پيامبر تبعيت كنيم بلكه بايد از خدا تبعيت كنيم، بنابراين كلام خدا از سوي پيامبر به ما منتقل مي شود و اگر از پيامبر تبعيت مي كنيم براي اين است كه خداوند مي فرمايد از پيامبر تبعيت كنيد.
حجت الاسلام شاه فضل در ادامه يادآور شد: ما بايد مطيع پيامبر باشيم نه اينكه پيامبر مطيع ما باشد چرا كه گاهي اوقات از پيامبر مي خواستند براي ايمان آوردن به او بايد قرآن را تغيير بدهد و يا آيه ديگري بياورد، پيامبر نيز مي فرمايد من از طرف خدا آمده ام و هرچه را كه خدا بفرمايد براي شما مي‌گويم و از طرف خودم اجازه ندارم حرفي را به شما منتقل كنم.
وي افزود: خداوند در آيه بعد جواب آنها را مي دهد ‹‹قُل لَو كَانَ فِي الأَرْض ِ مَلآئِكَةٌ يَمْشُونَ مُطْمَئِنِّينَ›› اگر بر روي زمين ملائكه رفت و آمد مي‌كردند و زندگي مي كردند ‹‹نَزَّلْنَا عَلَيْهِم مِنَ السَّمَاء ِ مَلَكاً رَسُولاً›› براي ملائكه هم پيامبري را از چه جنس خودشان قرار مي‌‌داديم اما چون انسان روي زمين راه مي رود پيامبرشان را از هم جنس خودشان قرارداديم.
دبير جامعه روحانيت، ادامه داد: اگر پيامبر از جنس انسان باشد بهتر مي تواند ارتباط برقرار كند و مردم هم بهتر با او انس مي گيرند و يكديگر را بهتر درك مي‌كنند، در حاليكه اگر پيامبر از جنس ملك باشد وكاري را انجام دهد، خواهند گفت او ملك است و ما انسان هستيم از عهده ما خارج است.
حجت الاسلام شاه فضل يادآور شد: خداوند نه تنها پيامبران را از جنس انسانها فرستاد، بلكه پيامبران را از قوم خودشان انتخاب كرد تا حتي احساس بيگانگي محلي هم نداشته باشد و در آيه 4 سوره مباركه ابراهيم مي فرمايد ‹‹وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ بِلِسانِ قَوْمِهِ›› با زبان خودشان پيامبرشان را فرستاديم تا بتواند براي آنها مسائل را تبيين كند.
وي ادامه داد: علامه طباطبايي شأن نزولي براي آيه 95 سوره مباركه اسرا دارد ‹‹قُل لَو كَانَ فِي الأَرْض ِ مَلآئِكَةٌ›› اگر بر روي زمين ملائكه بود ‹‹يَمْشُونَ مُطْمَئِنِّينَ›› اگر ملائكه هم بر روي زمين با اطمينان مشي مي‌كردند ‹‹لَنَزَّلْنَا عَلَيْهِمْ مِنَ السَّمَاءِ مَلَكًا رَسُولًا›› ما پيامبري را از ملك براي آنها مي فرستاديم.
دبيرجامعه روحانيت با اشاره تعبير علامه طباطبايي از ‹‹يَمْشُونَ مُطْمَئِنِّينَ›› گفت: شأن نزول نقل شده اين است كه عده اي شبهه درست كردند كه قبل از اينكه پيامبر بيايد در حال زندگي بوديم و هيچ كس با كسي بحث و اختلافي نداشت اما با آمدن پيامبر و دين خدا، برخي طرفدار پيامبر و برخي مخالف پيامبر شدند و آسايش از ما گرفته شد.
وي افزود: خداوند در آيه 13 سوره بقره مي فرمايد ‹‹كانَ النَّاس أُمَّةً وَحِدَةً›› مردم يك امت واحده بودند و اختلافي با هم نداشتند ‹‹فَبَعَث اللَّهُ النَّبِیِّینَ مُبَشرِینَ وَ مُنذِرِینَ›› خداوند پيامبران را مبعوث كرد و هشدار به جهنم و بشارت به بهشت دادند ‹‹وَ أَنزَلَ مَعَهُمُ الْكِتَب›› و خداوند كتاب را نازل كرد تا اختلافات ديني بين مردم را برطرف كنند، به اين معني كه تا قبل از اينكه دين بيايد با هم اختلافي نداشتند و مدعي بودند اگر دين نبود مردم هم اختلافي نداشتند كه پيامبران بخواهند بيايند و اختلافات مردم را برطرف كنند.
حجت الاسلام شاه فضل با اشاره به چرايي نازل كردن پيامبران و گرفتن آرامش از مردم، گفت: خداوند مي فرمايد ‹‹قُل لَو كَانَ فِي الأَرْض ِ مَلآئِكَةٌ يَمْشُونَ مُطْمَئِنِّينَ›› ملائكه هم اگر با همين اطمينان و آرامش زندگي مي‌كردند باز هم خداوند ملك را نازل مي كرد اما اكنون كه انسانها روي زمين زندگي مي‌كنند ما پيامبرشان را از جنس خودشان نازل كرديم.
وي يادآورشد: اگر پيامبر هم نباشد مردم زندگي مي كنند هرچند كه شايد مردم نسبت به مسائل ديني هيچ اختلافي نداشته باشند، اما سؤال اين است مردمي كه دين و پيامبر نداشته باشند و از قيامت و حساب و كتاب خبرنداشته باشند چه كسي قرار است هدف از زندگي كردن را به مردم بيان كند، بنابراين تا پيامبران نباشند، انسانها هم هدف از زندگي را هم نمي داند.
به گفته وي، پيامبران براي ايجاد اختلاف بين مردم نيامدند بلكه آنها براي ارشاد مردم به سمت كمال انساني و هدف خلقت آمدند، بنابراين در چنين حالتي برخي تابع و برخي تمرد مي‌كنند و اختلاف بوجود مي آيد و اين طبيعي است كه در مسير حق برخي مخالف و برخي موافق باشند و آنچه را كه همه با آن موافق باشند حق نيست، چرا كه حق هميشه مخالفاني دارد و اين يك شبهه و انحراف در آيه است كه گفته شود خداوند پيامبران را فرستاد تا بين مردم اختلاف درست شود.
حجت الاسلام شاه فضل با اشاره به جواب علامه طباطبايي به دلايل برهم زدن آرامش از سوی خدا، گفت: تكيه كلام آيه در دو كلمه است يكي كلمه‹‹الأَرْض›› و يكي‹‹مُطْمَئِنِّينَ›› كه مي فرمايد ‹‹قُل لَو كَانَ فِي الأَرْض ِمَلآئِكَةٌ›› اگر قرار بود روي زمين زندگي كنند ممكن بود قبل از آمدن ملك زندگي آنها ‹‹مُطْمَئِنِّينَ›› باشد و دعوا و درگيري نداشته باشند اما آن آرامش و عدم درگيري هيچ ارزشي ندارد.
دبير جامعه روحانيت كاشان افزود: خاصيت زمين اين است كه انسانها را به طرف خودش مي‌كشاند و از مسير حق باز مي دارد و زماني كه خداوند به ملائكه گفت مي خواهم روي زمين براي انسانها ملائكه را قرار دهم ملائكه گفتند اين انسان اگر روي زمين باشد فساد مي كند، از اين رو بخشي از مشكل فساد مربوط به زمين است و اگر انسان در آسمانها بود شايد با هم درگيري نداشتند و اين خاصيت زمين و زميني بودن سبب اختلاف بين مردم است چرا كه دسترسي به همه امكانات زمين براي همه ممكن نيست و اين موضوع سبب اختلاف و درگيري مي شود./201/1307/ب1