هویت حوزوی در طلاب تقویت شود/ بر پایه اصالت ها باید به نیازهای جامعه پاسخ داد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه های علمیه امشب در نشست دوره ای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم که در دفتر  حضرت آیت الله صافی گلپایگانی برگزار شد، با گرامیداشت یاد و خاطره مرحوم آیت الله گلپایگانی گفت: بیت مرحوم آیت الله العظمی گلپایگانی در سال های پیش از انقلاب مأمن طلاب و اساتید بود و در حوادث گوناگون سیاسی و اجتماعی یکی از نقطه های امید حوزه به شمار می رفت.

وی افزود: مهم ترین کاری که باید برای طلاب انجام دهیم این است که آن ها را با تاریخ بزرگ حوزه و گذشته پرافتخار و میراث عظیم حوزه متصل کنیم، این میراث که از قرن ها ونسل ها گذشته است همواره یک نقش بسیار مهم فکری، معرفتی، اخلاقی و معنوی را ایجاد کرده است، ما بیش از هرچیز نیاز داریم که طلبه حوزه ما احساس هویت، اصالت و غنای تاریخی و معرفتی را داشته باشد.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه با بیان این که گاهی طلبه ای می خواهد هویت خود را در مدرکی دانشگاهی پیدا کند، اظهار داشت: گاهی طلبه در برابر حرکتی بیرون حوزه احساس ضعف می کند که با همه وجود آزرده می شود.

وی ادامه داد: ما بر یک تاریخ بزرگ و میراث عظیم تکیه زده ایم که این هویت باید در ذات ما ریشه بدواند، این کار بسیار مهمی است که امروز بر دوش مدیران و اساتید حوزه نهاده شده است، هیچ چیزی نباید مهم تر از این باشد که طلبه را سرشار از افتخار حوزوی  کنیم.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این که حوزه جای ساده و کوچک نیست، ابراز داشت: حوزه نهادی اصیل، عمیق، ریشه دار و با دستاوردهای بسیار است، نقش تاریخی حوزه های علمیه در ابعاد گوناگون ممتاز و برجسته است.

وی عنوان کرد: کجا این سابقه و پیشینه را در تاریخ خود دارد، حوزه نقش علمی و معرفتی مهمی در صیانت از میراث تاریخی داشته است، میراث تاریخی که فقط توسط اصحاب، محدثان و سپس حوزه های علمیه در طول تاریخ حفظ شد؛ خود صیانت از این میراث عظیم در طول تاریخ و در برابر هجمه های بسیار واقعا شگفت انگیز است.

امام جمعه قم خاطرنشان کرد: این میراث همراه با نقش تولید اندیشه و نقش معرفتی توأم شد، نهاد حوزه ضمن این که میراث عظیم را حفظ کردند روز به روز بر این میراث افزودند و گنجینه را پر بارتر کردند؛ بزرگان ما در تاریخ هم میراث را صیانت و هم بر آن اضافه کردند.

وی اضافه کرد: مکاتب بزرگ فقهی، کلامی، عقلی، حدیثی و تفسیری در حوزه ها پیدا شد؛ حوزه در کنار این ها نقش اخلاقی، مربی گری و فرهنگی حوزه ها بزرگی داشته است، در نقاط گوناگون و در همه عالم ردپا و آثار ماندگار علمای بزرگ و نهاد حوزه را می توان مشاهده کرد.

آیت الله اعرافی با اشاره به نقش اجتماعی و مردمی حوزه علمیه گفت: حوزه های شیعه به صورت ویژه همواره اجتماعی بوده و متصل به دریای مواج مردم بودند، حوزه ها همواره ملجأ و تکیه گاه به شمار می روند، حوزه نقش بسیار برجسته ای در نهضت ها و حرکت های اصیل و عمیق فکری، سیاسی، مبارزه با ستم وایفای نقش در نقطه های حساس و پیچیده تاریخی داشته است.

وی افزود: در اعصار گوناگون بزرگان ما وارد میدان های خطیر شدند و از اسلام، مذهب و عقاید جامعه دفاع کردند و اجازه ندادند انحرافات بزرگ در تاریخ رخ دهد، در پرتو این ها نقش تمدنی بزرگ حوزه های علمیه اهمیت دارد؛ ما افتخار داریم که حوزه های ما در تمدن بشری سهم دارند و در شکل گیری همه دانش ها و علوم بشری نقش ایفا کردند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان این که نظام های بسیار مترقی و پیش روی آموزشی و تحقیقی در حوزه ها شکل گرفته است، اظهار داشت: تولیدات عظیم فکری، معرفتی، اخلاقی، معنوی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی در درون حوزه انجام شد و در کشورهای منطقه و روند فکری جهان اثر گذاشت.

وی ادامه داد: از وظایف ما است که حوزه را با این تاریخ بزرگ بشناسیم، بشناسانیم و هویت طلاب را در پرتو آن شکل دهیم؛ این حوزه بزرگ و با عظمت همواره در یک تحول درست و صحیح پیش رفته است، هیچکس منکر این نیست و حضرت امام، رهبرانقلاب و مراجع تقلید به ما آموختند که صیانت از میراث باید با تمام وجود داشته باشیم در عین حال حوزه در گذر زمان باید تحول مناسب را تجربه کند.

مدیر حوزه های علمیه با بیان این که تحول می تواند دستخوش کج فهمی ها قرار گیرد، ابراز داشت: در این بخش مهم است که به چند اصل در ارتقا و بالندگی حوزه توجه شود، هرنوع بالندگی و رشد باید بر پایه های اصیل آن هم با ممیزاتی که دانش های حوزه و علوم حوزوی دارد استوار باشد.
وی عنوان کرد: تطور نظامات حوزه به گونه ای است که طلبه ما باید بتواند مستقیم با تراث رابطه برقرار کند و با آن ادبیات کهن آشنا شود، با ادبیاتی که در متون و منابع اصلی است باید بتواند رابطه برقرار کند، هرچیزی که این اصالت و رشته را گسسته کند حتما درست نیست.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه خاطرنشان کرد: بر این پایه باید بتوانیم به نیازهای گوناگون هرعصری جواب دهیم، بزرگان ما در هر عصری در حوزه های گوناگون متناسب با زمان و بر پایه میراث حرف های جدید آوردند، شیخ انصاری و بزرگان ما اینگونه بودند.

وی اضافه کرد: در کنار نیازهای عظیمی که در درون کشور وجود دارد در جهان مواجه با نیازها هستیم، نیازهای در جهان نیازهای کمی نیست و دامنه نیاز و پرسش های گوناگون بسیار است، تشنگی جهان در بخش های بسیاری وجود دارد که این بالندگی باید پاسخگوی نیاز وسیع و گسترده باشد و در کار آن پاسخگوی نظامی باشد که وامدار این حوزه است.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان این که نظام و انقلاب از درون نهاد بزرگ حوزه پیدا شده است، گفت: هرگونه بالندگی و رشد باید متکی بر نوعی از اجماع فکری، همبستگی و بهره گیری از اساتید، نخبگان و تشکل های گوناگون حوزوی باشد.

وی افزود: نمی شود اجماع کامل درست کرد اما ما نیاز به یک توافق ذهنی و یک اجماع نسبی در ارتقا و پیشرفت حوزه داریم، در این میان نهادهای همانند مرجعیت در محور قرار می گیرد، هیچ کسی نمی تواند بدون اتکا بر نقطه اصیل مرجعیت اقدامی کند، مرجعیت تکیه گاه اصلی است.

آیت الله اعرافی با بیان این که ولایت فقیه که امروز نقش بسیار عظیمی در جهان ایفا کرده و این همه آثار به باور آورده ریشه در مرجعیت و حوزه دارد، اظهار داشت: سنت ها و تجربه های مهم آموزشی، تدریسی، پژوهشی و تحقیقی را باید خوب بشناسیم و شناخت ما در هر نوع بالندگی باید بر اساس عمق و دقت کافی باشد.

وی ادامه داد: استادی و مدرسی در حوزه جایگاهی مهم و ممتاز دارد، این استادی از یک سنن عظیمی برخوردار بوده که باید از آن ها صیانت شود، سنت های عمیق و اصیلی که در نظام تدریس وجود داشته باید مورد توجه باشد، یکی از این سنت ها ارتباط صمیمی استاد و شاگرد است.

مدیر حوزه های علمیه با بیان این که رابطه اخلاقی، معنوی و عاطفی مهم ترین عنصر در استادی حوزه است، ابراز داشت: تفاوت استادی در حوزه با نهادهای دیگر این است که استاد در نهادهای دیگر نقش آموزشی دارد که انتقال مفاهیم و حداکثر باروری استعدادها است اما استادی در حوزه نقش آموزشی، اخلاقی، عاطفی و رسیدگی به همه ابعاد زندگی طلبه دارد.

وی عنوان کرد: استاد باید دستگیر شاگرد در فراز و فرود زندگی باشد، انتظار می رود که استاد در جایگاه سنتی و اصیل حوزه نقش ایفا کند؛ نظام استادی و این که استاد در یک فرایند آزاد انتخاب می شود از قواعد مهم ما است، استاد کاری علمی خود را در برابر مزد انجام نمی دهد این افتخار بزرگی است که همچنان در حوزه های ما وجود دارد و حتما باید آن را حفظ کنیم.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه خاطرنشان کرد: استاد باید معلم، مربی و مشاور باشد و وجود خود را در اختیار رشد طلبه قرار دهد؛ مدیریت حوزه ها حتما در خدمت رهبر معظم انقلاب، مراجع معظم و آرمان های بزرگ اسلام و انقلاب خواهد بود و حتما بر پایه مشورت و رایزنی و بهره گیری از اساتید اقدامات لازم را دنبال می کند.

وی اضافه کرد: امیدواریم که در اتقای برنامه ها، پویایی حوزه ها در پایه های معرفتی، صیانت از تراث و در پاسخگویی به نیازهای امروز بتوانیم طرح های مناسبی داشته باشیم و راه گذشتگان را در این مسیر ادامه دهیم./1323/پ201/ج