رقابت علمی و محصول‌محوری نیاز امروز حوزه های علمیه
حجت الاسلام والمسلمین رضا اسلامی عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا با اشاره به اهمیت تحول در حوزه های علمیه گفت: حوزه علمیه امروز فقیه پرور و فقیه طلب است.
وی اظهار داشت: نظام حوزه ارکانی دارد که متون درسی یک رکن از نظام آموزشی حوزه است و پژوهش هم کنار آموزش مطرح است و در گذشته پژوهش و تبلیغ شامل نظام آموزشی حوزه قرار داشت که در این نظام آموزشی یکی از ارکان آن کتاب‌های درسی است، و دیگر رکن آن استاد است و از ارکان دیگر آن می توان به مدیریت و طلبه اشاره کرد.
حجت الاسلام والمسلمین اسلامی خاطر نشان کرد: مدیریت می‌تواند نقش مثبتی در حوزه علمیه ایفا کند، افراد متخصص را دعوت و در این زمینه بسترسازی کند، کسانی که در این موضوع مقاومت دارند، علل مقاومت آنها شناسایی شود تا زمینه رقابت ایجاد شود، زمینه رقابت به این معنا نیست که حتما یک متن درسی واحد در حوزه باشد، بلکه می شود متن‌های مختلفی باشد چرا‌که بعد فارغ التحصیل شدن، افراد خود به خود به رقابت می‌افتند.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تصریح کرد: یکی از علل مقاومت در تحول متون درسی حوزه این است که جلودار این قضیه فضلا و علما نیستند، اگر رؤسای حوزه جلودار این قضیه باشند، خوب پیش می‌رود، خود مراجع و زعمای شیعه دیدگاهشان نسبت به متون درسی خیلی مختلف است.
وی بیان داشت: باید در تمام حوزه‌ها از جنوب تا شمال، از شرق تا غرب هر مکانی که چتر مدیریت حوزه باز است برنامه مدیریتی به حسب مورد فرق کند و باید مدارس زیر نظر اساتید و مراجع مختلف با نظام‌های آموزشی گوناگون اداره شود و با متون درسی مختلف با هم رقابت کنند و در نهایت خروجی آنها سنجیده شود و باید سعی کرد در این زمینه به صورت محصول محور عمل شود.
حجت الاسلام والمسلمین اسلامی با اشاره به متون درسی شهید صدر در حلقات عنوان داشت: شهید صدر حدود چهل سال پیش درباره متون درسی توجیهات و مبررات تغییر متون حوزه خیلی فنی و جالب سخن گفته و در این زمینه مثال‌های متعدد آورده است که متون رایج چه اشکالی دارند، و چرا ما باید از آن متون عدول کنیم؛ مصداقاً امروز در حلقات چه کار‌هایی انجام شده است در حالیکه هنوز یک کار علمی خوب در این زمینه انجام نشده است، این نشانگر آن است اصلاً به این کار اهمیت داده نمی شود ؛ یا شهید صدر و یا قضیه تغییر متون را جدی نگرفته‌اند بلکه باید گفت هر دو بوده است.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با اشاره به اهمیت اصول فقه در حوزه علمیه اظهار داشت: چرا در حوزه نسبت به فقه و اصول حساسیت است؛ چون علوم دیگر در خدمت فقه و اصول هستند، اصول هم در خدمت فقه است، یعنی غایت علوم حوزوی فقه است؛ می توان گفت حوزه شیعی با فقه سر پا نگه داشته شده است، ادبیات در خدمت فقه است، فلسفه و منطق به اندازه‌ای که دخالت دارد در خدمت فقه و اصول است، حدیث هم که در ضمن علم فقه است، فقه الحدیث، درایت الحدیث در ضمن علم فقه است.
وی ادامه داد: در علم کلام، اهمیت کلام را حوزه قبول دارد و جایگاه خیلی مهمی در حوزه دارد ولی در متونش حساسیتی نیست و در متن کتاب‌های کلامی اهمیتی نیست، علت آن این است که شخصیت شاخص حوزه‌ها شخصیت فقهی حساب می‌شود و حتی شخصیت‌های کلامی، حیثیت متکلم بودن آنان در حوزه در حاشیه است ولی فقیه بودن آنها عنوان شاخص و بارز است و حیثیت کلامی آنها در ذیل قرار گرفته است.
حجت الاسلام والمسلمین اسلامی در پایان گفت: حوزه علمیه امروز فقیه پرور و فقیه طلب است؛ حتی از یک متکلم هم توقع است که فقیه باشد چرا‌که اگر فقیه نباشد حتی متکلم هم نمی‌تواند باشد، چون کلام ما مبتنی بر نصوص شرعی و کتاب و سنت است، متکلم حوزه باید فقیه باشد به این معنا است که حوزه امروز فقیه پرور و فقیه طلب است که این اهمیت فقه در نظام حوزوی را نشان می دهد./1325/ت302/س