نشست علمی آزادی و کرامت انسانی در گفتمان سیاسی امام خمینی برگزار شد
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، شریف لک‌زایی سه شنبه در نشست علمی آزادی و کرامت انسانی در گفتمان سیاسی امام خمینی(ره) که در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار شد با اشاره به اینکه امام راحل معتقد بودند که ریشه و اصل همه عقاید توحید است اظهار داشت: انسان فقط باید در برابر حق تسلیم باشد و از هیچ انسانی نباید اطاعت کند مگر اینکه اطاعت او اطاعت از خدا باشد پس امام راحل نتیجه گیری می کردند که طبق اصل آزادی، هیچ انسانی حق ندارد ملتی را از آزادی محروم کند.
وی ادامه داد: مفهوم آزادی بیش از یکهزار و 600 بار در سخنان حضرت امام بیان شده، اما نکته مهم این است که ابعاد و اضلاع این آزادی تا چه اندازه ای است و در عمل چگونه تحقق پیدا می‌کند، بخشی از سخنان امام را می‌توان به عنوان یک فعال سیاسی بررسی کرد که سالها در تبعید بوده و با شجاعت در مقابل حکومت ظلم ایستاده است و بخشی دیگر را نیز به عنوان موسس یک نظام سیاسی جدید مورد بررسی قرار داد که خواست مردمی بوده و در مبارزه‌ای فراگیر او را یاری کرده اند.
مدیر گروه فلسفه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان ابعاد اخلاقی، عرفانی، فقهی و سیاسی حضرت امام (ره) خاطرنشان کرد: امام یک فیلسوف و حکیمی بود که در مسیر حکمت متعالیه حرکت می‌کرد و در تداوم فلسفه سیاسی اسلامی بحث آزادی را مطرح کردند، هرچند این مساله در حوزه‌های اخلاق، فقه و فلسفه نیز جایگاه خود را دارد، نگاه ذهنی، معرفتی و بینشی امام شامل فلسفه و کلام می شود و ایشان در بحث کلام در این زمینه بر عنصر اختیار تاکید داشتند و در نگاه فضایل و ارزش های اخلاقی نیز بر انتخاب آزادانه بود.
لک‌زایی گفت: هر سخنی که از امام درباره مفاهیم عمومی و اجتماعی گفته می شود در سه لایه (فقهی، اخلاقی و فلسفی) معنی پیدا می‌کند، اگر به قانون اساسی عمل کنیم وضع جامعه ما تغییر کلی می‌کند، پژوهشگر فقه سیاسی شیعه و استاد حوزه علمیه نیز، به شناخت نظام فکری امام (ره) از طریق آثار شهید مطهری اشاره کرد.
در ادامه حجت الاسلام سروش محلاتی، با اشاره به مفهوم کرامت انسانی در دیدگاه امام خمینی (ره) گفت: هر چند نمی‌توان نظام فکری امام خمینی(ره) را به طور کامل در آثار ایشان شناخت ولی با توجه به اینکه در آثار شهید مطهری به عنوان یکی از شاگردان امام (ره) مساله کرامت انسانی بررسی شده می‌توان نظام فکری امام را در این زمینه مطالعه و بررسی کرد، وی با بیان بخشی از مطالب کتاب نگاهی به جهان بینی اسلامی به سخنانی از حضرت امام درباره آزادی و کرامت انسانی استناد کرد.
استاد فقه سیاسی در ادامه یادآور شد: با توجه به اینکه قانون اساسی در زمان امام خمینی(ره) و از سوی نزدیکترین یاران امام تدوین شده، امتیازات بسیار زیادی را داراست و اگر به همین قانون اساسی عمل کنیم وضع جامعه ما تغییر کلی می کند، آزادی از جنبه اعتقادی در نگاه امام را می توان با این جملات شناخت که فرمودند اسلام مکتب تحمیل نیست، یا اینکه فرمودند: «ما فقط اسلام را ارائه می کنیم، هر کسی خواست می‌پذیرد و هرکس که نخواست نمی‌پذیرد.
وی همچنین موضوع آزادی از جنبه سیاسی در سخنان امام را مورد بررسی قرار داد و گفت: امام فرمود: هر فردی از افراد ملت حق دارد زمامدار مسلمین را استیضاح کند و او باید جواب قانع کننده بدهد و انقلاب اسلامی ما بر اساس این افکار شکل گرفته و مردم با همین آرمان‌ها فداکاری کردند و نظام اسلامی را شکل دادند.
این استاد حوزه با انتقاد از انتخاب یک موضوع کلی برای طرح در این نشست تاکید داشت: ما باید بعد از چهار دهه به جای بحث‌های کلی مانند کرامت انسانی، به گفت وگوهای جزیی بپردازیم ولی موضوع این است که هیچ ابهام و مشکلی در مبانی و قوانین اسلامی وجود ندارد، بلکه این مشکلات در هنگام اجرا بوجود می آید.
وی با بیان اینکه یکی از چالش‌های موضوع کرامت را در این دانست که برخی آن را یک مفهوم انتزاعی می‌دانند و عده‌ای واقعیت عینی تلقی می‌کنند خاطرنشان کرد: اگر انسان کرامت دارد پس باید از حق نیز برخوردار باشد و حقوق او باید رعایت شود، همچنین در رابطه با نسبت اسلام و ایمان گفت که ما در 30 سال گذشته مدتی حرکتی رو به جلو داشتیم ولی پس از دوره ای متوقف شدیم.
حجت الاسلام محلاتی افزود: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از منابعی است که موضوع کرامت انسانی را از پایه های نظام اسلامی بر می شمرد و کرامت انسانی را در کنار اصول دین قرار داده است.
وی ادامه داد: اگر کرامت انسانی در گذشته جزء پایه های نظام بوده چرا امروز باید در جایی دیگر آن را جستجو کرد.
حجت الاسلام محلاتی در پایان گفت: این نشست به عنوان جلسه ای از نشست‌های همایشی است که فردا با حضور حجت الاسلام والمسلمین سیدحسن خمینی و برخی از کارشناسان و فرهیختگان فرهنگی و سیاسی با عنوان همایش گفتمان سیاسی امام خمینی (ره) در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار می‌شود./202/816/ب1