موضوع‌شناسی حلقه مشترک فقه حکومتی و علوم انسانی
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام علیرضا پیروزمند، قائم مقام فرهنگستان علوم اسلامی قم، عصر امروز در نشست علمی «فقه حکومتی و موضوع شناسی علوم انسانی» که در سالن اجتماعات مؤسسه امام رضا(ع) برگزار شد، با اشاره به اهمیت موضوع شناسی در فقه و تأثیر آن در فتاوا اظهار داشت: برای بررسی هر موضوع به ویژه موضوعات اجتماعی در فقه می‌توان از سه سطح خرد، کلان و فراکلان استفاده کرد.
کارشناس دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ابراز داشت: در بررسی موضوع خرد، نوعی گسست از دیگر موضوعات وجود دارد و با این نگاه جزیی و محدود در مسائل به مصداق‌های فردی و معین توجه می‌شود و موضوعات کلان اجتماعی کم اهمیت تلقی می‌شود.
وی با اشاره به نگاه خرد در مسائل فقهی تصریح کرد: به عنوان مثال اگر به بحث اختیارات حاکم شرع با نگاه خرد نگریسته شود، امور حسبه و معطل مانده شارع، مسائل و مشکلات فردی همچون رسیدگی به صغار و مجانین تصور می‌شود و از نگاه کلان اجتماعی و مشکلات جامعه اسلامی غفلت می‌شود.
حجت الاسلام پیروزمند به اندیشه امام خمینی(ره) در فقه اشاره و خاطرنشان کرد: امام نگاه فراکلان به فقه داشتند و بالاتر از نگاه اجتماعی و فراتر از نگاه حسبه و توجه به فقه حکومتی برای اداره جامعه اسلامی، حکومت را شعبه‌ای از ولایت رسول‌الله(ص) محسوب می‌کردند.
وی با اشاره به امتیاز و ویژگی دیدگاه امام خمینی(ره) یادآور شد: در این دیدگاه افزون بر این که شارع به اجتماع مسلمین و لوازم اداره جامعه اسلامی توجه دارد، برای رسیدن جامعه به کمال میان ولایت حاکم شرع با ولایت تاریخی معصومین(ع) نیز پیوند برقرار کرده است.
معاون فرهنگستان علوم اسلامی به نقش حوزه علمیه در پرداختن به فقه حکومتی و اجتماعی برای اداره جامعه اسلامی اشاره کرد و گفت: حوزه علمیه با توجه به فقه حکومتی و فراهم کردن عقبه لازم برای جمهوری اسلامی، تأثیرگذاری در تولید علوم انسانی، تولید فتاوا در منطقه‌الفراغ و بیان احکام موضوعات متغیر می‌تواند به تکامل فقه و نظام سازی بپردازد.
وی فقه حکومتی را متفاوت از فقهی کردن علوم خواند و تأکید کرد: فقه حکومتی به شناخت صحیح موضوعات اجتماعی وابسته است و به صورت کلی شأن فقیه شناخت موضوع نیست؛ از این‌رو تولید علوم انسانی اسلامی بسیار اهمیت دارد.
حجت الاسلام پیروزمند افزود: در فقه بدون ملاحظه نسبت میان موضوعات مختلف نمی‌توان به فتوای جامعی دست پیدا کرد؛ بنابراین موضوع شناسی، حلقه و واسطه مشترکی است که فقه حکومتی و علوم انسانی را پیوند می‌دهد؛ زیرا اسلام و ارزش‌های دینی سرچشمه نظریه‌های علمی است./908/پ202/ی