زمان؛ ارزش واقعی فیلم محمّدرسول الله را مشخص می کند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، سینماهای کشور در سال 94 میزبان فیلم‌های زیادی بودند. در این میان فیلم محمدرسول الله با درخشش خاص خود روحی دوباره به سینمای ایران داد. فیلمی که در دوران اسلام ستیزی معرف اسلام حقیقی به جهانیان است.

 

همه ما به نقش رسانه و تصویر واقف هستیم و می‌دانیم که در عصر کنونی هنر بهترین ابزار برای معرفی اسلام حقیقی به عالم است. کارگردان‌هایی همچون داوود میرباقری، مجید مجیدی، شهریار بحرانی و مرحوم فرج الله سلحشور آثاری ارزشمند در راستای معرفی سیره ائمه اطهار(ع) و انبیای الهی خلق کردند.

 

 

 

اما نکته‌ای که باید روی آن تأمل کرد این است که چرا آن‌گونه که در شأن این فیلم‌هاست، از آن‌ها حمایت نمی‌شود؟ از این رو به جاست تا پیش‌تر از بیش از زحمات بزگوارانی که در مسیر سینمای دینی تلاش می کنند قدردانی کنیم. در همین راستا پای صحبت خانم فضه ضیایی، محقق و پژوهشگر و استاد تاریخ مدرسه علمیه رضویه خواهران مشهد می‌نشینیم تا به بررسی و تحلیل فیلم محمّدرسول الله بپردازیم و از دریچه نگاه وی این اثر ماندگار را ارج نهیم.

 

رسا ـ نقاط مثبت و قابل تأمل فیلم محمّد رسول الله چی بود؟

نقاط مثبت فیلم زیاد است. این فیلم اثربخش و جاذبه‌های آن زیاد است. در مقایسه با دیگر فیلم‌های سینمای ایران که اکثرا اجتماعی هستند، فیلم محمّدرسول الله حماسی است که این یکی از امتیازات آن محسوب می‌شود و تا اندازه‌ای شبیه سریال مختارنامه است. همچنین یک فیلم ماندگار و از سطح سینمای ایران بالاتر است و در قله فیلم‌ها قرار دارد؛ چرا که خود نبی مکرم اسلام(ص) از حیث وجودی و اخلاقی و عملی در قله بشیرت قرار دارند و الگو برای تمام عالم هستند.

 

 

 

فیلم محمّدرسول الله یک پروژه عظیم بود. جلوه‌های فیلم در مقایسه با دیگر فیلم‌های ایرانی در حد عالی است و نیز طراحی صحنه و لباس هر چند کار پر هزینه بوده، اما واقعا عالی است و دوره زندگانی نبی مکرم اسلام(ص) را برای ما تداعی کرد که این هم هنر دست اندرکاران فیلم است. نورپردازی فیلم جای تحسین دارد و روی پرده سینما شکوه و عظمت خاصی را دارا است؛ چون نبی مکرم اسلام(ص) فوق العاده هستند. این فیلم نیز در سینمای ایران یک شاهکار هنری و فرهنگی است که قدرش را بعدا می‌دانند و می فهمند.

 

 

عوامل و دست اندرکاران این فیلم افراد سرشناسی هستند. به نظر بنده حرکت دوربین‌ها نیز عالی است. هر چند این فیلم ضعف‌هایی هم دارد، اما آن قدر جذاب و آموزنده است که کمتر آن ضعف‌ها دیده می‌شود. ان شالله این فیلم مثل موقعیت پیروزی بدر و خندق و خیبر در دل سینمای ما و جهان خواهید درخشید و تأثیرات خود را خواهد گذاشت.
 

رسا ـ حضور رهبر معظم انقلاب در پشت صحنه این فیلم دربردارنده چه نکته ای است؟

از طرفی این فیلم مورد نقد و تعریف بسیاری از بزرگان قرار گرفت و حتی بسیاری از بزرگان در پشت صحنه حاضر شدند و ناظر عملکردهای بازیگران بودند که نشان تأیید آن ها بوده است، حتی رهبر معظم انقلاب حضور پیدا کردند و به دست اندر کاران خسته نباشید عرض کردند و از تلاش چندساله آن ها قدردانی کردند و راهنمایی هایی هم نمودند. این نکته را باید متذکر شد که بازدید حضرت آیت الله خامنه ای از فیلم محمدرسول الله، نشان شکوه و عظمت این اثر است.

 

 

رسا ـ با توجه به این که شما کارشناس تاریخ اسلام هستید، تحلیل خود را درباره مستند بودن این فیلم بفرمایید؟

در مورد مستند بودن فیلم باید گفت که از سندهای خیلی خوبی؛ هم از شیعه و هم از اهل تسنن استفاده شده است که این مهم اثر بخشی آن را بیشتر می کند و باعث تقریب مذاهب است. متاسفانه و بر خلاف انتظار، این فیلم در داخل مورد بی مهری هایی قرار گرفت، شکی نیست که نقد هر اثر، روزنه های جدیدی را باز می کند اما این مهم را نباید از نظر دور داشت که نقد منصفانه باشد و تلاش های دست اندرکاران و عوامل فیلم محمدرسول الله را هم دیده شود.

 

 

آقای مجید مجیدی برای ساخت فیلم محمّدرسول الله دقت نظر خاصی داشت. او درباره این اثر ارزشمند عنوان می کند: ما برای پروژه مقدس نبی مکرم اسلام(ص) دو سال به طور مفصل کردیم از کشورهای مختلف از برجسته ترین تاریخ دانانی شیعه و سنی تحقیق کردیم. برای شروع کار رایزنی هایی انجام دادیم و در این خصوص نظر علمای اهل تسنن و شیعه را گرفتیم.

 

ما یک کار کارشناسی انجام دادیم و نظرات صاحب اندیشان را در این حوزه گرفتیم و عمل کردیم. تمام تلاش ما بر این بوده است که اساسا موضوعی را انتخاب کنیم و مقطعی از زندگی پیامبر اکرم(ص) را انتخاب کنیم که هیچ گونه اختلافی بین گروه های مختلف اسلامی، به خصوص اهل تسنن وتشیع وجود نداشته باشد.

اعتقاد من این است که این فیلم با این نگاه و فلسفه ساخته شده است که در واقع یک وفاقی بین جهان اسلام به وجود بیاورد، با توجه به این که متآسفانه می بینیم قرائت های خیلی بی روا و نادرستی نسبت به اسلام در طول این سال ها روایت شده است؛ قرائت هایی که هیچ نسبتی با ذات مقدس روح اسلام ندارد. از این رو تمام تلاش ما این بود که بتوانیم وجه و قرائت زیبایی از اسلام را تصویر کنیم که این قرائت مبتنی بر نگاه وحدت آمیز جهان اسلام باشد و قطره ای از این اقیانوس بیکران رحمه للعالمین بودن پیامبر اکرم(ص) را انشالله بتوانیم به دنیا عرضه کنیم.

 

هنر سینما یکی از اساسی ترین و برنده ترین ابزارهای امروز دنیا است. این تنها یک فیلم نیست بلکه شروع یک جریان فرهنگی درست است که بتوانیم قرائت زیبایی از اسلام داشته باشیم. آقای مهدی پاکدل بازیگر نقش حضرت ابوطالب(ع) درباره این اثر می گوید: مسؤولیت سنگینی بعد از این فیلم بر دوش من می افتد یعنی دیگر هر نقشی را واقعا نمی توانم قبول کنم. چون این فیلم با ایمان و باور مردم سرکار و دارد و نمی شود ایمان و باور مردم را خدشه دار کرد، بنابراین وقتی نقشی مانند حضرت ابوطالب(ع) در سینما کار می شود باید خیلی مراقبت کرد و مواظب بود که به بیراهه نرود. من سه مقطع سنی حضرت ابوطالب(ع) را بازی کردم از 25 سالگی تا 75 سالگی ایشان را و گریم مقطع 75 سالگی، گریم سنگینی بود و نزدیک 9 ساعت طول می کشید.

 

 

رسا ـ فیلم محمّدرسول الله چه صحنه هایی از زندگی نبی مکرم اسلام(ص) را به تصویر کشید؟

قسمتی از این اثر ماندگار به نقشه یهود در ترور نبی مکرم(ص) اشاره دارد. در بررسی های تاریخی می بینیم که صهیونیسم مسیحیت به دلیل داشتن اطلاعاتی در مورد ظهور پیامبر آخرالزمان و خصوصیات و ویژگی های رفتاری و اخلاقی ایشان که آیه 146 سوره بقره نیز به این مهم اشاره می کند و نیز با اطلاع از زمان، مکان ،تولد و نام مبارک آن حضرت(ص) تمام تلاش خود را برای شناسایی و ترور ایشان بکار بردند. اگر به زندگی اجداد رسول خدا(ص) هم دقت کنیم گویای این نقشه یهودیان است.

 

با تولد پیامبر اکرم(ص)، عبدالمطلب(ع) برای مراقبت از آن حضرت، ایشان را 5 سال به قبیله بنی سعدیه بردند تا از شهر مکه دور باشند، اما سازمان یهود موفق به شناسایی محل زندگی آن حضرت شدند و شبانه به قبیله و خانه حلیمه حمله ور شدند که موفق نشدند آسیبی به آن حضرت برسانند و فیلم محمّد رسول الله این قسمت را به خوبی به تصویر کشاند و بسیار جذاب و عالی و مطابق با تاریخ است.

 

 

خداوند متعال در قرآن کریم خطاب به رسول خود، حفظ ایشان از توطئه ترور یهود را با لطافت، به خود نسبت می دهد و می فرماید:« أَلَمْ یَجِدْکَ یَتِیمًا فَآوَى، مگر نه تو را یتیم یافت، پس پناه داد؟» کارگردان، بخش حمله فیلم ها به مکه و کعبه را خیلی زیبا نمایش داد. بهترین و معنوی ترین قسمت این بخش همان اعتراف حضرت عبدالمطلب(ع) به ابرهه بود مبنی بر اینکه من در حفظ خانه خدا هیچ کاره ام و همه کاره خداوند متعال است و محافظ خانه الهی خود خداست و این ناب ترین مباحث توحیدی است که در قالب مثال به ابرهه غیر موحد گفته می شود و عملا هم این اعتقاد بزرگ مکه اتفاق می افتد و واقعا خداوند متعال خانه اش را با ضعیف ترین اسلحه که همان ابابیل بودند از شر متجاوزان محافظت نمود و چه تعبیر زیبایی است که ضعیف ترین اسلحه، قوی ترین قدرت جنگی را به نمایش درآورد.

 

رسا ـ به نظر شما با توجه به هجمه های دشمن به دین اسلام، این فیلم چه تأثیری بر جهان خواهد گذاشت؟

به نظر بنده، تأثیر این فیلم همانند تأثیراتی که ظهور پیامبر اکرم(ص) در جزیره العرب داشت، خواهد بود. همان گونه که ظهور حضرت محمد(ص) مثل انفجار نور در دل جامعه ظلمانی جاهلیت بود و ظهورشان به جامعه مرده، حیات بخشیده بود و حتی بر جهان آن روز شوک وارد کرد و خار چشم دشمنان شد که نتوانستند اسلام نوپا را تحمل کنند، دقیقا الان دشمنان اسلام، قرآن و پیامبر اکرم(ص) با ساخته شدن چنین فیلم دچار رفتار دوگانه ای شدند و با حذف آن در مسابقه اسکار، نیات پلید خود را نشان دادند.

 

رسا ـ به چه دلیل این اثر ارزشمند، از اسکار 2016  حذف شد؟

دو نکته را باید تذکر بدهم؛ این فیلم به اسکار نرفت، چرا که دشمنان نمی خواهند قد بلندکردن اسلام را ببینند و از راه های متعدد جلوی پیشرفت و جهانی شدن آن را می گیرند. دلیل دوم این که، همچنین نمی خواهند قد بلندکردن ایرانیان در هیچ زمینه ای از پیشرفت را ببینند، به طور نمونه در زمینه های مختلفی چون علوم هسته ای، میادین ورزشی، فیلم ها و دیگر عرصه ها؛ بنابراین در همه جا سنگ اندازی می کنند. مخصوصا در این فیلم که متبرک به وجود نازنین نبی مکرم اسلام(ص) است.

آن ها نمی خواهند مردم جهان، با اسلام و پیامبر اکرم(ص) آشنا شوند واین مهم را باید متذکر شد که نمایش این فیلم، دروغ های صهیونیست را برملا می کند.

 

 

رسا ـ فیلم محمّدرسول الله، 14 میلیارد تومان فروش داشت، این استقبال مردم نشانگر چیست؟

 

فروش بالای فیلم نشان این هست که عده زیادی عاشق نبی مکرم هستند و از زندگی آن حضرت(ص) کم اطلاع هستند و می خواهند خودشان را به چشمه حیات معنوی برسانند و این گونه فیلم ها کمک زیادی در ارتباط برقرار کردن دارد.

 

رسا ـ آیا این فیلم در کشورهای دیگر نیز اکران شده است؟

بله. این فیلم در عرصه جهانی حضور داشت و علی رغم کارشکنی برخی کشورها، این اثر در کشورهای مختلف اکران شد. محمّدرسول الله، فیلم مراسم افتتاحیه جشنواره بین المللی فیلم مونترال کانادا بود و جالب است که نه تنها مسلمانان بلکه پبیروان دیگر ادیان نیز به تماشای این فیلم نشستند و ارتباطی معنوی با آن برقرار کردند. کشوری مانند عربستان که به ظاهر کشوری اسلامی است با این فیلم مخالفت کرد؛ چرا که این فیلم خیلی زیبا رحمه للعالمین بودن نبی مکرم اسلام(ص) را به نمایش می گذارد و این مهم آن ها را می ترساند.

 

محمّدرسول الله در کشورهای لهستان، روسیه، بغداد و حتی در دانمارکی که کاریکاتورهایی علیه پیامبر اسلام(ص) کشیده بود به نمایش درآمد و کشورهای بسیاری خواستار نمایش این اثر هستند و ان شاء لله درسال 95، خبرهای خوشحال کننده ای از اکران جهانی این فیلم بشنویم. به امید آن روزی که تمام دنیا این فیلم را ببینند.

 

 

رسا ـ نکته جالب این بود که وقتی این فیلم برای دیگر کشورها به نمایش درآمد، مخاطبین با اینکه زبان فیلم را نمی دانستند ارتباط خوبی برقرار کردند و بر آن ها نیز تأثیر گذار بود، بنظر شما دلیل این اثر پذیری چیست؟

چون وجود پیامبراکرم(ص) معجزه است، از این رو این فیلم هم بعد از گذشت 1400 باز در مخاطب تأثیرگذار است. فیلم محمّدرسول الله به راحتی می تواند با مخاطبینش ارتباط برقرار کند و به نظر من، خود خلق شدن برخی از صحنه های فیلم پس از 1400 سال باز هم معجزه است.. معجزه بودن پیامبر اکرم(ص) و تولد ایشان تنها برای مردم آن زمان نمی باشد، بلکه هر انسانی چه در عصر حاضر و چه در آینده حقیقت تولد و معجزات ایشان را درک کند برای او نیز معجزه خواهد بود همان گونه که قرآن برای همه دوران تا قیامت معجزه است.

 

فیلم، درباره تولد و معجزات حضرت رسول اکرم(ص)، صحنه های شگفت انگیز و معجزه آسایی را به تصویر می کشد که این نمونه ای از شاهکارهای فیلم است که دقیقا با تاریخ و منابع تطبیق دارد و برای بنده که حدود 14 سال در تدریس تاریخ غرق شدم و منابع زیادی را درباره نبی مکرم اسلام(ص) مطالعه کردم بسیار جذاب و فرح بخش بود به طوری که بیشتر مواقع با دیدن این صحنه های معجزه آسا اشک می ریختم.

 

 

رسا ـ  به نظر شما، صحنه زنده به گور کردن دختر دارای چه نکات و پیام هایی است؟

فیلم محمّدرسول الله داستان غم انگیز دختر در جامعه عرب جاهلی را به تصویر می کشد، چنانچه مشهور است یکی از بدترین عادات عرب جاهلی، زنده به گور کردن دختران بود. دختر در آن زمان موجود شومی بود، قرآن مجید تفکر غلط آن ها را در این زمینه چنین نقل می کند:« وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالأُنثَى ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ کَظِیمٌ، یَتَوَارَى مِنَ الْقَوْمِ مِن سُوءِ مَا بُشِّرَ بِهِ أَیُمْسِکُهُ عَلَى هُونٍ أَمْ یَدُسُّهُ فِی التُّرَابِ أَلاَ سَاء مَا یَحْکُمُونَ و هر گاه یکى از آنان را به دختر مژده آورند، چهره‏اش سیاه مى‏گردد، در حالى که خشم [و اندوه‏] خود را فرو مى‏خورد، از بدىِ آنچه بدو بشارت داده شده، از قبیله [خود] روى مى‏پوشاند. آیا او را با خوارى نگاه دارد، یا در خاک پنهانش کند؟ وه چه بد داورى مى‏کنند .».

قرآن مجید در موارد متعددی این رسم را به شدت نکوهش کرده است. این شواهد نشان می دهد که این امر از معضلات حاد اجتماعی بوده است که قرآن کریم در این مورد اخطار می کند. با توجه به مطالب غم انگیز درباره برخورد جامع عرب با زنان و دختران، فیلم محمّدرسول الله خیلی زیبا این صحنه را به تصویر کشانده و نهایت جهل و قسی القلب بودن آن مرد عرب در مقابل دختر کودکش را نشان می دهد و نبی مکرم اسلام(ص) در این صحنه به رحمت بودن دختر نیز اشاره می فرمایند. اکنون هم برخی از جوامع با سقط کردن جنین این تفکر غلط در آن ها دیده می شود و این فیلم می تواند عبرت برای اینگونه افراد باشد.

 

رسا ـ رسالت مسؤولین و دست اندرکاران فرهنگی کشور درقبال فیلم های دینی چیست؟

مسؤولان فرهنگی، مؤمنین و عاشقان رسول مکرم اسلام(ص) بسیار می توانند در ترویج و ساخت چنین فیلم هایی تأثیرگذار باشند و مشوق کسانی باشند که در مسیر ارتقای سینمای دینی تلاش می کنند و همچنین آن ها را در جامعه مطرح کنند. تأثیر کار فرهنگی از کار نظامی بیشتر است؛ مسؤولان باید با تمام قوا در خدمت چنین فیلم هایی باشند چون در عصر حاضر جنگ نرم علیه جهان اسلام به راه افتاده و دشمن عجیب از این حربه استفاده می کند و ما باید چنین فیلم هایی داشته باشیم و حقانیت اسلام، قرآن و رسول اکرم(ص) را به گوش جهانیان برسانیم.

فیلم نبی مکرم اسلام(ص) با تمام امتیازاتی که دارد، قابل نقد است. در این خصوص طلاب علوم دینی باید با تشویق و نقدی دلسوزانه به پیشرفت سینمای دینی و انقلابی کمک کنند. آن ها با تبلیغات، جامعه را به سمت و سوی این فیلم و فیلم های خوب دیگر ببرند و تأثیرات آن را برای مردم عنوان کنند. در پایان لازم است تشکر و قدردانی خودم را از مسؤولین، دست اندرکاران و بازیگران فیلم محمد رسول الله، مخصوصا از آقای مجید مجیدی اعلام کنم. ان شالله در تمام زندگیشان مورد عنایت و شفاعت حضرت رسول اکرم(ص) قرار بگیرند.

 

رسا ـ با تشکر از این که وقت خود را در اختیار ما قرار دادید.

بنده هم متقابلا از خبرگزاری رسا تشکر می کنم؛ موفق و سربلند باشید./1309/گ403/س