جایگاه و حرمت شورای نگهبان باید از سوی همگان حفظ شود/ دلایل عدم صلاحیت داوطلبان انتخابات به آنها اعلام شود

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت­الاسلام حسین جوان­آراسته عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه امشب در نشست بایدها و نبایدهای نظارت در انتخابات خاطرنشان کرد: بررسی زوایا و ابعاد مختلفی نظارت بر انتخابات در سه محور فلسفه نظارت بر انتخابات، نهاد ناظر بر انتخابات و بایسته­های نظارت بر انتخابات مورد بررسی است.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه درباره فلسفه نظارت بر انتخابات اظهار داشت: جلوگیری از تخلفات مجریان، داوطلبان و هواداران یکی از فلسفه­های نظارت بر انتخابات به شمار می رود؛ در هر انتخابات احتمال تخلف از ناحیه برگزارکنندگان و نامزدهای داوطلب برای ورود در عرصه انتخابات و گاهی از اوقات از ناحیه هواداران آنها صورت می گیرد؛ نظارت عاملی برای جلوگیری از این دست تخلفات است که قانون­گذار آن را ضروری تلقی می­کند.

وی افزود: جلوگیری از رقابت­های ناسالم داوطلبان و صیانت از آرای مردم از دیگر فلسفه­های نظارت بر انتخابات است؛ شورای نگهبان نهادی صلاحیت­دار در نظام سیاسی ایران است؛ نظارت می­آید تا آخرین مرحله از فرآیند انتخابات منتهی به رأی­گیری می شود؛ در آخرین مرحله که حساس­ترین مرحله انتخابات قلمداد می­شود، نهاد ناظر و صلاحیت­دار از آرای مردم به درستی صیانت می­کند؛ نهاد صلاحیت­دار در ایران، شورای نگهبان است که یکی از نهادهای بسیار مقتدر در نظام سیاسی آن به شمار می­آید.

حجت­الاسلام جوان­آراسته به بیان وظایف اصلی شورای نگهبان پرداخت و تصریح کرد: نظارت تقنینی بر مصوبات مجلس شورای سلامی، تفسیر قانون اساسی به موجب اصل 98 قانون اساسی کشور، نظارت اجرایی به موجب اصل 99 قانون اساسی از وظایف اصلی شورای نگهبان است.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه افزود: از وظایف فرعی شورای نگهبان عضویت اعضای این شورا در شورای بازنگری قانون اساسی ایران و حضور یکی از فقهای شورای نگهبان در شورای موقت رهبری از وظایف شورای نگهبان به شمار می­رود که اگر رهبری فوت یا برکنار شود، شورای موقت رهبری تشکیل می­شود که متشکل از فقهای شورای نگهبان و رؤسای قوای قضائیه و مجریه است.

وی با اشاره به یکی از بایسته­های نظارت شورای نگهبان گفت: یکی از این موارد، مسأله قوانین است؛ چرا که شورای نگهبان نظارتش بر مبنای قوانین است و نظارت می کند؛ آن شرایطی را که قانون­گذار برای انتخاب­کنندگان و انتخاب­شوندگان در نظر گرفته به درستی تأمین می­شود که گاهی اوقات در این قوانین مشکلاتی می­بینید که مقام ناظر در موقع ورود، اشکال به ناظر گرفته می­شود، در حالی که حقیقتاً متوجه قانونی است که ناظر باید بر اساس آن عمل کند.

حجت­الاسلام جوان­آراسته با بیان اینکه قوانین نوعاً کمترین شرایط را در نظر می­گیرد، خاطرنشان کرد: قانونی که در هر مورد وضع می­شود، قانون­گذار حداقل­ها را تعیین می­کند که این­ها باید رعایت شود و در انتخابات نیز همینطور است و شرایط انتخاب­شوندگان را کمترین شرایط در نظر می­گیرد.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به مزایا و معایب جوان گرایی در مجلس خبرگان رهبری اشاره کرد و اظهار داشت: جوان­گرایی در انتخابات هم خوب و هم بد است؛ خوب بودن آن به این جهت است، کسانی که مسأله جوانگرایی را مطرح می­کنند، دلیل شان این است که اگر سنشان بیشتر باشد آن تحرک لازم را نخواهند داشت و در جوانی شور و نشاطی وجود دارد که در سنین بالاتر کمتر است.

وی افزود: دلیل سلبی این مجلس، این است که ثبات لازم را ندارد و با توجه به اینکه انتخابات مجلس خبرگان رهبری هر 8 سال یکبار برگزار می­شود، در طول این دوره ریزش­های زیادی از افراد کهنسال وجود دارد که فوت می­شوند و باید انتخابات میان دوره­ای مجلس خبرگان رهبری برگزار کرد.

حجت­الاسلام جوان­آراسته با اشاره به این­که مجلس خبرگان رهبری مجموعه ای نیست که بیاید از رهبری اعتبار بگیرد، تصریح کرد: شما باید مجلسی را تشکیل دهید که اساسا به رهبری اعتبار ببخشد و پشتوانه رهبری باشد و استوانه­های فقهی، علمی و شخصیت­های تراز اول بلاد حضور داشته باشند و رهبری در نظام سیاسی ما رهبری سیاسی صرف نیست، بلکه رهبری معنوی نیز است و باید جایگاه معنوی در متن جایگاه علمی در حوزه­های علمی را داشته باشند و این زمانی رخ می­دهد که چه افرادی او را انتخاب می­کنند.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه درباره وجود تعداد اندکی مجتهد در مجلس خبرگان رهبری گفت: وجود تعداد کمی از مجتهدانِ قویِ جوان، خوب است، اما وجود جوانان در مجلس خبرگان در حد افراطی خوب نیست؛ خدا آن روز را نیاورد که روزی در انقلاب اسلامی، مجلس خبرگانی تشکیل شود که از این تعداد 60 نفر مجتهد نباشند، چرا که عاقبت انقلاب معلوم نیست که چه خواهد شد و حوزویان معنای این مسأله را متوجه می­شوند.

وی درباره جایگاه و اهمیت مجلس خبرگان رهبری خاطرنشان کرد: در قوانین نظارت بایسته­هایی قبل از انتخابات است و قانون­گذار باید ضمن این­که کمترین شرایط را در نظر می­گیرد، باید  جایگاه آن مجلس در نظر گرفته شود و به حدی تنزل پیدا نکند تا از آن مأموریتی که متوجه آنان است، نتواند به درستی و مؤثر نقش ایفا کند.

حجت­الاسلام جوان­آراسته با اشاره به اینکه شایسته نیست مقام ناظر در آنچه که جنبه اجرایی دارد، ورود پیدا کرده و دخالت کند، اظهار داشت: رعایت بی­طرفی در تمام مراحل انتخابات از جمله تأیید و یا رد نامزدها از مسائلی است که باید مورد توجه شورای نگهبان باشد.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با بیان اینکه اعمال فیلتر نظارتی شورای نگهبان باید درباره تمامی طیف­ها لحاظ شود، تصریح کرد: باید این مسأله درباره تأیید و صلاحیت اخلاقی افراد وجود داشته باشد و در تمامی طیف­ها کسانی هستند که شایستگی و عدم شایستگی اخلاقی، وثوق و اعتماد را دارند و هنگامی که تأیید صلاحیت شده­های علمی، اخلاقی و سیاسی شورای نگهبان را مشاهده می­کنیم، باید در این بین، شاهد وجود افرادی از هر دو طیف باشیم و نشان­دهنده این است که نهاد صلاحیت­دار بی­طرفی خود را اعمال کرده است.

وی درباره شفافیت در اعمال نظارت شورای نگهبان گفت: نهاد ناظر به طور مشخص، مستدل و مستند دلیل صلاحیت افرادی را که احراز نشده است، اعلام کند و این حق داوطلبان است که به عنوان مثال ده پانزده شاخص را مطرح کنند و رد افراد درباره شاخص­های مختلف در آنها مشخص شود و همچنین به آنها فرصت کافی نسبت به اعتراض درباره رد صلاحیت­شان داده شود.

حجت­الاسلام جوان­آراسته درباره به رسمیت شناختن جایگاه شورای نگهبان از سوی تمامی افراد خاطرنشان کرد: جایگاه این نهاد نباید خدشه­دار شود و جایگاه شورای نگهبان جایگاه رفیعی است.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه افزود: در اصل 177 قانون اساسی که درباره شورای بازنگری است، رؤسای قوای سه گانه و در صدر این ترکیب اعضای شورای نگهبان قرار دارند؛ چرا که مفسران قانون اساسی اعضای شورای نگهبان هستند و باید جایگاه و حرمت این شورا حفظ شود./822/پ201/ج