قرآن عقل را زیربنای وضع احکام فقهی می‌داند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین علی ربانی گلپایگانی ظهر امروز در برنامه اندیشه‌های نو که از رادیو معارف پخش شد، با بیان اینکه عقل یکی از بهترین نعمت‌هایی است که خداوند در کنار نعمت هدایت به انسان عرضه کرده است، گفت: عقل تنها وسیله فهم احکام الهی نیست؛ قرآن کریم زیر بنای وضع بعضی از احکام فقهی را عقل عنوان کرده و می‌فرماید که انسان به وسیله عقل زیر بنای این احکام را درک می کند.
استاد حوزه علمیه قم زیر بنای وضع احکامی مانند طلاق، قصاص و نماز را عقل عنوان کرد و اظهار داشت: انسان به کمک عقل ضرورت وضع این احکام را می فهمد.
حجت الاسلام والمسلمین ربانی گلپایگانگی ادامه داد: خداوند هیچ گاه قانونی را وضع نمی‌کند که با عقل انسان در تضاد باشد و اگر انسان بعضی از احکام را در تضاد با عقل خود می‌بیند دلیل آن این است که هنوز از نظر عقلی به بلوغ نرسیده و نتوانسته به خوبی زیر بنای این احکام و قوانین شرعی را بفهمد.
وی با اشاره به اینکه عقل پیامبر درون انسان است، ادامه داد: متأسفانه عده‌ای نه تنها نقش عقل را در وضع احکام الهی مورد تردید قرار داده‌اند بلکه می‌گویند انسان باید به کلی عقل را تعطیل کرده و بدون هیچ چون چرایی آنچه را که در دین آمده بپذیرد که این همان دیدگاه مسیحی است که سرانجام دین را از عقل جدا و منزوی کرد.
استاد حوزه علمیه قم ادامه داد: هدایت بر مبنای عقل است و حضرت رسول(ص) هم به وسیله همین بیدارگری عقلی توانستند زمنیه هدایت مردم را فراهم کنند.
حجت الاسلام والمسلمین ربانی گلپایگانگی با تأکید بر اینکه عقل حکم می‌کند که در هنگام طلاق زن و شوهر باید حقوق یک دیگر را رعایت کرده و زن عده نگه دارد، گفت: دلیل این موضوع این است که اسلام نمی‌خواهد حق یک انسان ضایع شود زیرا در مدت عده اگر زن از همسرش باردار باشد متوجه شده و در این زمان طلاق اثر خود را از دست می دهد.
وی افزود: همچنین قرآن می‌فرماید که در قصاص حیات است و عقل حکم کند که دلیل این آیه قرآن این است که با قصاص یک انسان بدکار از بین رفته و با جنایت های او مقابله شده و از سوی دیگر فرد مجرم با قصاص در این دنیا مجازات شده و بخشی از کیفر گناهان خود را می‌پردازد به همین دلیل حیات دوباره ای به روح او دمیده می شود.
استاد حوزه علمیه قم یادآور شد: این دلایل عقلی فلسفه وضع احکام را بر انسان آشکار می‌کند و نشان می‌دهد که عقل نه تنها با دین در تعارض و تضاد نیست بلکه آن را مورد تأیید هم قرار می دهد./968/پ203/ف