سنی وهابی و شیعه انگلیسی؛ دو توطئه دشمنان در برابر وحدت مسلمانان/ تشریح نقش امام در وحدت امت

به گزارش سرویس اندیشه خبرگزاری رسا، استان خراسان شمالی در شمال شرق کشور به استان باب‌الرضا(ع)، گنجینه فرهنگ‌ها و معرفت‌ها معروف و مشهور شده است؛ باب‌الرضا(ع) بابت این‌که استان همجوار و ورودی مشهد مقدس بوده و گنجینه فرهنگ‌ها نیز از این نظر که دیار خراسان شمالی منزل و موطن پیروان مذاهب مختلف و اقوام گوناگون کرد، ترک، تات، فارس و ترکمن است.

در این استان 920 هزار نفری قومیت‌های کرد(کرمانج)، فارس(تات)، ترک، ترکمن، کرد و اقلیت‌های بلوچ، عرب و لر با مذاهب شیعه و سنی در کنار یک‌دیگر با صفا و صمیمیت زندگی کرده و به همین دلیل هم رهبر معظم انقلاب در مهرماه سال 91 در سفر به این دیار، وفاق مذهب و قومیت آن را گنجینه‌ای از معرفت‌ها توصیف کردند.

در حالی که حدود 10 درصد از جمعیت این استان ترکمن‌های سنی مذهب هستند، به گواه تاریخ و اسناد در این سرزمین وحدت کامل و کم‌نظیر شیعه و سنی حکمفرما است؛ به گونه‌ای که تاکنون حتی یک مورد نزاع و اختلاف بین مردم بر پایه مذهب در این استان گزارش نشده است.

روشن است که این میزان وحدت و انسجام بین اقوام و مذاهب خراسان شمالی و در گستره‌ای وسیع‌تر در ایران اسلامی، بدخواهان و دشمنانی نیز در خارج از این مرز پرگهر دارد که تلاش می‌کنند با استفاده از ابزارها و موقعیت‌های مختلف، بذر تفرقه و اختلاف را در این سرزمین پاشیده و از این طریق به اهداف و مطامع شوم خود برسند.

هر چند دشمنان وحدت این ملک و میهن، تاکنون هر چه تلاش کرده‌اند به در بسته خورده‌اند، ولی این موضوع نافی اصل مهم لزوم هوشیاری و بصیرت مردم ایران اسلامی در برابر نقشه‌ها، توطئه‌ها و اهداف شوم آنها نیست. از این‌رو در آستانه فرا رسیدن هفته وحدت به سراغ علمای شاخص شیعه و اهل سنت استان خراسان شمالی رفتیم و اهمیت و ضرورت وحدت و نیز عوامل و موانع تحقق این مهم را از زبان آنها جویا شدیم.

آنچه در پی می‌آید حاصل گفت‌و‌گوی صمیمی ما با حجت‌الاسلام و المسلمین ابوالقاسم یعقوبی، نماینده ولی فقیه در استان خراسان شمالی و امام جمعه بجنورد است که در مدت امامت جمعه مرکز این استان، با رفتار و گفتار خویش تلاش زیادی برای تقویت بیش از پیش وحدت و انسجام اقوام و مذاهب مختلف در این منطقه کرده است.

رسا ـ لطفا بفرمایید وحدت در دین مبین اسلام چه جایگاهی دارد؟

اجازه بدهید سخن را با کلامی از حضرت محمد(ص) آغاز کنیم؛ آن حضرت می‌فرماید: «الجَماعَةُ رَحمَةٌ و الفُرقَةُ عَذابٌ؛ وحدت مایه رحمت و تفرقه موجب عذاب است.» این حدیث پیامبر گرامی اسلام(ص) به روشنی می‌گوید هر جا امت اسلام جمعیت، وحدت، همدلی و همبستگی داشته باشند، رحمت خداوند نیز شامل حال آن‌ها می‌شود؛ اما در مقابل اگر تفرقه، اختلاف، نزاع و تشتت داشته باشند، عذاب الهی بر آن‌ها نازل می‌شود.

ما باید این موضوع را به عنوان اصل و اساس کار دانسته و اگر به دنبال رحمت الهی هستیم، بر محور وحدت حرکت کنیم؛ یعنی اختلاف‌ها و نزاع‌ها را کنار گذاشته و دل‌های خود را به نور و صفای الهی مصفا کنیم تا مشمول رحمت الهی شویم.

رسا ـ به موضوع وحدت امت اسلام در آیات قرآن چگونه پرداخته شده است؟

بر اساس آموزه‌های قرآنی، وحدت جامعه بهشتی و اختلاف، جامعه جهنمی ترسیم می‌کند؛ زیرا وقتی قرآن در مورد اهل بهشت سخن به میان می‌آورد، می‌گوید: «إِخْوَانًا عَلَى سُرُرٍ مُّتَقَابِلِینَ؛ مؤمنان در بهشت بر روی تخت‌هایی روبروی هم نشسته و خوشحال هستند» اما وقتی اهل جهنم را توصیف می‌کند می‌گوید: «کُلَّما دَخَلَتْ اُمَّةٌ لَعَنَتْ اُخْتَها؛ هر گروهى که وارد آتش شعله‏ور دوزخ مى‏شود، گروه پیش از خود را که هم مسلک آن‌ها است، لعنت مى‏کند.»

در حقیقت وحدت جامعه بهشتی و تفرقه و اختلاف جامعه جهنمی ایجاد می‌کند؛ از این‌رو همه باید تلاش کنیم برای ساختن جامعه‌ای بهشتی، صفا و صمیمیت را در بین خود نهادینه کرده و همدلی و همزبانی را گسترش دهیم؛ چرا که هر جا اختلاف و تفرقه بیاید، کینه‌ها، حسدها و عداوت‌ها نیز به دنبال آن پدید می‌آیند.

خداوند در آیه 59 سوره نساء می‌فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُوْلِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ فَإِنْ تَنَازَعْتُمْ فِی شَیْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَ الرَّسُولِ...» و از مردم می‌خواهد تا از خدا و رسول و اولی‌الامر خویش فرمان برند و اگر در امری اختلاف داشتند به خدا و پیامبر رجوع کنند؛ چرا که اگر گرفتار اختلاف و نزاع شوند، توان و انرژی‌های آن‌ها هدر می‌رود.

رسا ـ تحلیل شما در مورد ضرورت و اهمیت وحدت در اوضاع فعلی چیست؟

در هر برهه‌ای از تاریخ که امت اسلامی از این اصل مهم فاصله گرفته، دچار عذاب الهی شده است. البته ممکن است عذاب الهی به دست انسان‌های روی زمین ایجاد شود. همان‌گونه که اکنون نیز مستکبران و مستعمران بر امتی که وحدت ندارند مسلط می‌شوند که این خود عذابی بزرگ است.

وقتی نیروی جمعی مسلمانان از بین رفته و متفرق شوند، صولت، متانت، هیبت و ابهت جامعه اسلامی از بین رفته و انرژی‌ متراکم امت اسلام به انرژی‌هایی متفرق تبدیل می‌شوند. به همین دلیل است که قرآن، پیامبر، روایات، احادیث و سیره و مکتب ائمه اطهار(ع) همه مسلمانان را به وحدت و انسجام دعوت می‌کنند.

از ابتدای اسلام تاکنون وحدت جامعه اسلام گوهر گران‌بهایی بوده که اهمیت آن بر کسی پوشیده نبوده است. ما در انقلاب اسلامی خود این مهم را تجربه کردیم که هر گاه نیروهای داخلی وحدت داشته باشند، پیشرفت کرده و جلوتر می‌رویم. ولی هر وقت دچار اختلاف و منیت‌ها شدیم و آرمان‌ها را ندیدیم، دشمن بر ما چیره شده است. کسی که منیت دارد وجود او مین‌گذاری شده و هر لحظه امکان انفجار دارد.

وقتی امتی منیت داشته و از عبودیت فاصله گرفته باشد، بستر مناسبی برای فعالیت دشمن فراهم کرده است. امروز هم دشمنان سعی می‌کنند منیت‌ها را در بین امت اسلام پررنگ کرده و عبودیت‌ها را کمرنگ کنند. کار استکبار جهانی این است که امت اسلام را به جان هم بیاندازد. شیعه و سنی، عرب و عجم، ترک و کرد و این گونه مسائل را پررنگ می‌کند تا به اهداف شوم خود برسد. این‌ها همه از نمودهای منیت در بین امت اسلام است.

دشمنان تلاش دارند نمودهای منیت را در جامعه بزرگ‌تر کنند؛ ولی ما باید در مقابله با آن‌ها نشانه‌ها و جلوه‌های عبودیت را پررنگ‌تر کنیم. هر جا عبودیت پررنگ‌تر شود، وحدت بیشتر می‌شود و هر جا منیت‌ به میدان آمد اختلاف و درگیری و نزاع افزایش می‌یابد.

رسا ـ عوامل وحدت کدام هستند و چه کنیم تا به آن برسیم؟

چند موضوع عامل وحدت در بین مردم و جوامع مختلف هستند. نخست، هدف مشترک است؛ وقتی همه می‌خواهند به هدف مشترکی برسند، به طور طبیعی با یک‌دیگر وحدت خواهند داشت، همانند اعضای یک گروه کوه‌نوردی که هدف آن‌ها رسیدن دسته‌جمعی به قله کوه بوده و همه آن‌ها برای رسیدن به این هدف، متحد و منسجم با هم صعود می‌کنند.

گاهی تبار مشترک عامل وحدت است؛ قوم، قبیله، زبان و محل زندگی مشترک می‌تواند عامل وحدت باشد و گاهی منافع مشترک عامل وحدت است. همان‌گونه که وقتی عده‌ای از بازرگانان در کنار هم اقدام به تأسیس یک شرکت می‌کنند و قصد دارند به منفعت دنیایی برسند، با هم‌ دیگر اتحاد دارند. در واقع اینجا رمز اتحاد منفعت است؛ چرا که اگر با هم فعالیت کنند، منفعت بیشتری می‌برند.

ولی برخی مواقع، مکتب و آرمان مشترک عامل وحدت می‌شود که این عامل از سایر عوامل وحدت‌آفرین مهم‌تر و فراگیرتر است. وقتی عده‌ای مکتبی را قبول داشته باشند، این مکتب وحدت‌آفرین می‌شود؛ همانند مکتب اسلام که به خودی خود وحدت‌آفرین است. البته امکان دارد در فروع و برخی از مسائل اعتقادی اختلافات جزئی، تفاوت برداشت‌ها و استدلال‌های مختلف وجود داشته باشد، ولی چون همه اصول اساسی و اصلی را قبول دارند، می‌توانند در کنار هم به قله وحدت برسند.

بر این اساس مهم‌ترین محور وحدت در جامعه اسلامی مکتب و آرمان دینی است. در واقع جوهره همه ادیان الهی و افشره سخن همه انبیاء نیز بندگی خداوند و دوری از طاغوت بوده است. همان‌گونه که خداوند در قرآن می‌فرماید: «وَ لَقَدْ بَعَثْنَا فِی کُلِّ أُمَّةٍ رَسُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ...» که وحدت نیز به همین معنا است. اگر امت اسلام به دو اصل بندگی خداوند و دوری از طاغوت توجه داشته باشند، به وحدت می‌رسند؛ چرا که بندگی و عبودیت عامل وحدت بوده و منیت از بین برنده آن است.

رساـ رابطه طاغوت با وحدت چیست؟ یا به بیان دیگر طاغوت‌ها چگونه وحدت امت اسلام را به خطر می‌اندازند؟

بر اساس آموزه‌های اسلامی در مسیر حرکت بر محور الهی باید طاغوت‌ها را کنار زده تا به وحدت برسیم. طاغوت‌های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی که مانع از وحدت جامعه اسلام می‌شوند. قرآن در مورد این سه طاغوت سه مثال مناسب دارد؛ فرعون طاغوت سیاسی، قارون طاغوت اقتصادی و بلعم باعورا طاغوت فرهنگی. تا زمانی که این سه طاغوت در جامعه دینی ما قدرت داشته باشند وحدت امکان‌پذیر نیست.

اکنون نیز آنچه که وحدت امت اسلام را بر هم می‌زند طاغوت‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی هستند؛ در حالی که وحدت در سایه عبودیت شکل می‌گیرد، ولی عبودیتی که بتواند طاغوت‌ها را از جامعه و حاکمیت دینی کنار بزند.

رسا ـ آیا ما تاکنون توانسته‌ایم به این مهم دست یابیم؟

ملت مسلمان ایران با انقلاب و استقرار نظام اسلامی در این سرزمین به این آیه نزدیک شدند. پیش از انقلاب در این کشور طاغوت‌ها فراوان بود، ولی مردم با شعار «نه شرقی نه غربی، جمهوری اسلامی» اعلام کردند که در نظام اسلامی بندگی خدا را برگزیده و با هیچ طاغوتی کنار نمی‌آیند. بعد از انقلاب نیز با مقاومت و ایستادگی در برابر تهدیدها و تحریم‌ها، طاغوت اقتصادی را شکست داده و در برابر طاغوت فرهنگی و تهاجم نرم دشمنان هم جانانه ایستادگی کردند.

مسلمانان با برخورداری از آیین و مکتب اسلام می‌توانند به جامعه‌ای متحد، متمدن، مقاوم، همدل و همزبان دست یابند و در این میان تفاوتی نمی‌کند کسانی که وحدت را تشکیل می‌دهند شیعه باشند یا سنی؛ چرا که همه ما در اصل و اساس مشترک بوده و امت اسلام محسوب می‌شویم.

رسا ـ اما همیشه شرایط این اندازه مساعد نیست؛ اکنون در درون جوامع اسلامی صداهای مختلفی شنیده می‌شوند که هیچ سنخیتی با وحدت امت اسلام ندارند.

درست است. ولی توجه داشته باشید که رهبر معظم انقلاب در سفر به کردستان فرمایشات مهمی در زمینه وحدت داشتند. ایشان فرمودند: «آن کسى که نداى تفرقه‌ بین شیعه و سنى را سر می‌دهد و به بهانه‌ مذهب، می‌خواهد وحدت ملى را به هم بزند، چه شیعه باشد و چه سنى، مزدور دشمن است؛ چه بداند، چه نداند.»

این فتوای ولی فقیه و مرجعیت دینی در اوج قدرت و حاکمیت اسلامی است. بر این اساس نباید اجازه دهیم صدای اختلاف و تفرقه از حلقومی بیرون بیاید؛ چرا که آن صدا، صدای دشمن است حال می‌خواهد سنی وهابی و آمریکایی باشد یا شیعه انگلیسی.

وهابیت جز اهل سنت نیست. آن‌ها افرادی هستند که می‌خواهند خود را به اهل سنت وصل کنند؛ در حالی که از چارچوب دین خارج شده‌اند، بسیاری از اقداماتی را که وهابیت انجام می‌دهد دین مبین اسلام قبول ندارد؛ نظیر خشونت افسارگسیخته، غارت‌گری، کشت و کشتار و تکفیر. به همین دلیل ما با وهابیت بحث وحدت نداریم و تاکنون نیز هیچ کدام از علمای بزرگ اسلام نگفته‌اند که باید با وهابیت طرح دوستی و مودت داشته باشیم.

رسا ـ نقش امام و رهبر در تحقق وحدت جامعه مسلمانان چیست؟

ما امام داریم؛ امام می‌گوید می‌خواهیم امت بسازیم. ولی در این میان نقش امام چیست؟ اگر همه مسلمانان را میلیون‌ها قطعه کوچک فلزی بدانیم، امام آن مغناطیس قوی است که می‌تواند جاذبه ایجاد کرده و این فلزات متفرق را به یک‌دیگر وصل کند. در واقع امام مغناطیس دل‌های مسلمانان است که منجر به وحدت آن‌ها می‌شود.

اگر امت اسلام به دنبال امام باشند، امام‌ محور و ولایت‌ محور باشند، بدون شک اختلاف‌ها کمتر شده و وحدت پررنگ‌تر می‌شود. از اینجا نتیجه می‌گیریم یکی از عوامل مهم وحدت در درون جامعه اسلامی پس از آن‌که مکتب را پذیرفتیم، امامی است که در این مکتب هدایت‌گری کند.

وقتی عده‌ای دین و مکتب اسلام را پذیرفته و بر اساس رهبری دینی، جامعه خود را نظم دادند. یقیناً وحدت مطلوب حاصل شده و دشمن نیز نمی‌تواند در این جامعه‌ای که امام و امت دارد رخنه و نفوذ کند.

جامعه آرمانی مورد نظر اسلام، جامعه‌ای است که هم امام و هم امت دارد. امام آگاه و امت با بصیرت عامل وحدت در جامعه دینی می‌شوند که به فضل الهی این وحدت امروز در جامعه اسلامی ما حاصل شده است.

رسا ـ نقش محبت اهل بیت(ع) در وحدت جامعه اسلام به ویژه در ایران چیست؟

محبت ائمه اطهار(ع) جان‌مایه و اساس وحدت بوده و به همین دلیل نیز ما با وهابیتی که محبت اهل بیت(ع) را ندارد، سخن از وحدت نمی‌گوییم. گواه این حرف نیز آن است که تا وهابیت در شبه جزیره عربستان به حکومت رسیدند، نخستین اقدام آن‌ها تخریب قبور ائمه اطهار و اهل بیت(ع) بود. وهابیت در واقع وارثان خوارج زمان امام علی(ع) هستند که از دین و امامت خارج شده و محبت اهل‌بیت(ع) را در دل‌های خویش ندارند.

ما وقتی از وحدت سخن به میان می‌آوریم، منظور و مراد ما وحدت در بین آن دسته از مسلمان‌هایی است که در اساس با هم مشترک هستیم؛ وهابیون و نواصب اساس را قبول نداشته و محبت اهل‌بیت(ع) را ندارند، به همین دلیل هم با این‌گونه افراد از وحدت سخن نمی‌گوییم.

رسا ـ اما بسیاری گمان می‌کنند محبت اهل بیت(ع) تنها به شیعیان اختصاص دارد.

محبت ائمه اطهار(ع) تنها مختص به شیعیان نیست، بلکه اهل سنت نیز این محبت را دارند. ما در این رابطه چند مدل پیرو اهل سنت داریم؛ برخی همانند شیعیان صد درصد اهل‌بیت(ع) را از ابتدا تا انتها قبول دارند، حتی حضرت مهدی موعود(عج) را؛ منتها با یک اختلاف جزئی که ما شیعیان می‌گوییم حضرت مهدی(عج) امام زنده و موجود است. ولی آن‌ها می‌گویند: «مهدی موعود موجود نیست اما بعداً موجود خواهد شد.»

این اختلاف با همه سنی‌ها نیست، بلکه برخی از فرق اهل سنت به تولد حضرت مهدی(عج) در آینده اعتقاد دارند. ولی در هر صورت همه به این‌که امام زمان(عج) باید ظهور کرده و محور وحدت و مایه نجات امت اسلام شود و همه را علیه استکبار بسیج کند اعتقاد دارند.

/9314/402/ر

ادامه دارد... 

گفت‌وگو از هادی رحیمی کوهستانی‌