دعا تفضل خداوند نسبت به بندگان است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در نجف آباد، حجت الاسلام والمسلمین علی نظری منفرد، استاد حوزه علمیه قم، شب گذشته در مجلس عزای سیدالشهداء در مسجد جامع نجف آباد درباره اهمیت و فلسفه دعا گفت: غالبا نگاه به دعا در زندگی و حیات دنیا در قالب دو نگاه استقلالی و عالی است و آیات قرآن نیز نشاگر نظر ابزاری بشریت نسبت به دعا است.

وی در ادامه تصریح کرد: آیا دعا تنها ابزاری برای رسیدن به خواسته ها  حوائج است و تنها برای حل مشکلات باید به دعا متوسل شد و آنانی که هیچ مشکلی در دنیا ندارند آیا نباید دعا کنند تنها حکایت از نگاه ابزاری نسبت به دعا است.

حجت الاسلام والمسلمین نظری منفرد با قرائت آیه «فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُواْ» افزود: فلسفه دعا در اصل یک تفضل از سوی خداوند نسبت به بندگان است که به ما اجازه می دهد در پیشگاهش دست به دعا بلند کنیم همان گونه که در بحث های کلامی توبه نیز به عنوان تفضلی از سوی خداوند بیان شده است.

وی درباره اهمیت دعا که خداوند در قرآن کریم به آن امر کرده است «قَالَ رَبُّکُمُ ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُمْ» بیان داشت: خداوند از سر فضل و رحمتش به انسان اجازه داده است و این امر نشان رحمت، رأفت، عنایت حضرت حق نسبت به بندگان است.

دعا، تفضل خداوند نسبت به انسان است

استاد حوزه علمیه قم در ادامه بیان داشت: امام سجاد(ع) در مناجات الذاکرین، درباره فلسفه دعا این گونه بیان کرده است که از بزرگترین نعمت ها بر من این است که به من اجازه دادی زبانم را به حرکت در آورم و تو را یاد کنم و این کلام حضرت نشان از دعا به عنوان یکی از راه های ارتباطی بنده با خداوند است.

وی درباره نگاه ابزاری به دعا نیز گفت: درباره این سوال که آیا دعا ابزاری برای رفع حاجات است از آیات و روایات استفاده می شود که نگاه نوع مردم به دعا یک نگاه ابزاری است و در قرآن آمده وقتی مشکلی به سراغ انسان می آید خدا را می خواند و در برابر نعمت ها ناسپاسی می کند «إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعًا. وَإِذَا مَسَّهُ الْخَیْرُ مَنُوعًا» و دعا تنها پلی برای رسیدن به خواسته هایشان است.

حجت الاسلام و المسلمین نظری منفرد درباره نگاه اولیاء خدا نسبت به دعا نیز بیان کرد: نگاه اولیاء خدا نسبت به دعا با نگاه عامه مردم متفاوت است چنان که در زندگانی ائمه اطهار و پیامبر اکرم(ص) در سخت ترین شرایط و مصائب، هیچ گاه اظهار ضجه و بی قراری نمی کنند که خدایا ما را از این وضعیت برهان.

وی دیگر فلسفه دعا که باید جزء یکی از مسائل محوری زندگی قرار گیرد، افزود: در روایت آمده است که دعا، مغز عبادت است «الدعا مخ العبادت» و در روایات دیگری وارد شده که خواندن خدا و دعا کردن افضل تر از قرآن خواندن است و انسانی که حتی از یک لحظه بعدش خبر ندارد، نباید لحظه ای از دعا غفلت کند.

عدم استجابت دعا، بر اثر نقص قابلیت قابل است

استاد حوزه علمیه قم با اشاره به سخنی از امام باقر درباره افضلیت دعا نسبت به قرآن خواندن با بیان آیه آخر سوره فرقان «قُلْ مَا یَعْبَأُ بِکُمْ رَبِّی لَوْلَا دُعَاؤُکُمْ فَقَدْ کَذَّبْتُمْ فَسَوْفَ یَکُونُ لِزَامًا» بیان داشت: رابطه با خداوند یک رابطه دائمی است و همان گونه که موسی به قوم خود فرمود، اگر همه شما کافر شوید خدا بی نیاز است و اگر خداوند این گونه درباره اهمیت عبادت تأکید کرده تنها برای نیاز انسان است.

وی در ادامه درباره این که چرا بعضی از دعاها مستجاب نمی شود، افزود: آنچه در بحث عدم استجابت دعا وجود دارد، به خاطر وجود حجاب های انسان است وگرنه در فاعلیت فاعل هیچ نقصی وجود ندارد و اگر نقصی است در قابلیت قابل است و اگر روح و قلب پاک شود، و از رذایل اخلاقی دور شویم طبق روایات خداوند یا بلافاصله دعا را مستجاب می کند، یا عوضش را می دهد و یا بلایی را از انسان دفع می کند./1306/202/ب3