ملاحظات اقتصاد منطقه‌ای در توافق هسته‌ای
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، در یک نگاه کلان به سیر مذاکرات ایران و 1+5 و به ویژه با امریکا، این بحث راهبردی مطرح است که چرا امریکا به این سادگی تن به توافق با ایران نخواهد داد؟ بدیهی است که یک توافق هسته‌ای به هر میزان به تأکید بر حقوق هسته‌ای ایران منجر شود، در بعد اقتصادی پیامدهای شگرفی شکل خواهد گرفت که نمی‌تواند در محاسبات امریکا در معادله کلی منطقه‌ای و جایگاه و وزن بازیگرانی که همپیمان با امریکا هستند، نادیده گرفته شود.
اگر قرار باشد یک توافق هسته‌ای با حداقل‌های حقوق هسته‌ای ایران، موانع ساختگی غرب را از سر راه جهش اقتصادی ایران بردارد، بسیاری از طرف‌های منطقه‌ای مانند ترکیه زیان راهبردی خواهند دید و جایگاه و نقش ملی و منطقه‌ای آنها متنزل می‌باشد. کشوری مانند امارات که در 40 سال گذشته با رانت نگاه ویژه غرب به یک قطب اقتصادی منطقه‌ای تبدیل شده است، با حباب ترکیده اقتصادی روبه‌رو می‌شود، لذا مقامات امارات هم ازهرگونه توافق هسته‌ای غرب با ایران، فقط از این منظر نگران هستند که جایگاه و نقش اقتصادی خود را از دست می‌دهند.
همچنین اوضاع عربستان نیز به عنوان بزرگ‌ترین متضرر اقتصادی و کاهش سهمش در این موضوع و منطقه بازار نفت قابل تأمل است. به طریق اولی، امریکا هم نمی‌تواند صرفاً یک نگاه هسته‌ای به مشکل خود با ایران داشته باشد و با پذیرش توافق و برداشتن تحریم‌ها، به دست خود، آرایش منطقه‌ای و موقعیت همپیمانان خود را با سقوط مواجه نماید. امریکایی‌ها از زبان مراکز مطالعاتی و استراتژیک خود تأکید کرده‌اند که تغییر رفتار ایران که همان تغییر هویت نظام است، مورد توجه آنهاست و اگر نتوانند با ایران درخصوص تغییر رفتار به نتیجه برسند و تمامی چینش منطقه‌ای همپیمانان خود را به هم بزنند، حاضر نخواهند بود تن به توافق جدی با ایران بدهند که حاصل آن یک زبان استراتژیک برای منافع آنهاست.
امریکایی‌ها خیلی به این فکر نمی‌کنند که مقصر به توافق نرسیدن سیر مذاکرات هسته‌ای باشند(البته از آن استقبال هم نمی‌کنند) ولی حاضر نیستند بدون اخذ تضمین از ایران، سازمان همپیمانان خود در منطقه را نابود کنند. یک توافق هسته‌ای که تمامی تحریم‌های ایران را لغو نماید، یک رخداد بزرگ اقتصادی در منطقه خواهد بود و پتانسیل اقتصاد ملی ایران را با سرازیر شدن ظرفیت‌های جدید خارجی به یک جهش بزرگ تبدیل می‌کند که از ایران یک قدرت بسیار بزرگ خواهد ساخت. آیا شاخص‌‌های چنین رخدادی در رفتار و رویکردهای امریکا به چشم می‌خورد.
اسرائیلی‌ها می‌گویند اگر ایران با تحریم توانسته جایگاه و اقتدار منطقه‌ای خود را تا این مرحله برساند، زمانی که این تحریم‌ها برداشته شود و از کنترل امریکا هم خارج باشد، نظام استعماری و صهیونیستی و ارتجاعی منطقه، فروپاشی خواهد کرد. با این نگاه، راهبرد اوباما در مذاکره با ایران، ظرفیت‌سازی جدید در محیط سیاسی داخل کشورمان است و بعید است با بلاهت به لغو تحریم‌ها بپردازد، البته یک مشکل عامیانه معتقد است که امریکا زیر بار زور نمی‌رود ولی اگر پر زور باشد آن را می‌پذیرد./907/د102/ح
منبع : روزنامه جوان