جنگ «فکتشیت»ها بین آمریکا و اروپا
به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، هنوز یک هفته از بیانیه مشترک ایران و 1+5 و اختلاف تهران - واشنگتن بر سر «فکتشیت» منتشر شده وزارت امور خارجه امریکا نگذشته، کشمکش بر سر فکتشیتها بین امریکا و اروپا هم در گرفت. اتحادیه اروپا در حالی تأکید کرده که تنها بیانیه مشترک لوزان درباره توافق هستهای با ایران معتبر است که فاش شدن فکتشیت فرانسویها در یک روزنامه صهیونیستی که تفاوتهایی با فکتشیت امریکاییها دارد بیش از پیش به ابهامات توافق لوزان افزوده است. در این بین، رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان از آماده شدن فکتشیت کشورمان خبر داد.
جنگ فکتشیتها با گذشت زمان از توافق هستهای ابعاد تازهای پیدا میکند. پس از امریکاییها، این بار نوبت فرانسویها بود که فکشیت (تفسیر از نتیجه مذاکرات) منتشر کنند. روزنامه تایمز آو اسرائیل به برگه فکتشیت دولت فرانسه درباره چارچوب توافق سوئیس دست پیدا کرده که پاریس آن را علنی نکرده است.
فکتشیت فرانسه که این روزنامه آن را علنی کرده، درمورد استفاده از سانتریفیوژ و تحقیق و توسعه با برگه فکتشیتی که امریکاییها منتشر کردند، تفاوت دارد؛ ضمن اینکه برسر تخفیف تحریمها و دسترسی بازرسان نیز تناقضاتی دیده میشود. تایمز آو اسرائیل میگوید: «به کارگیری سانتریفیوژهای پیشرفته به منظورغنیسازی برای ایران را به صورت تدریجی و پس از 12 سال ارائه میکند که این امر درتضاد با پارامترهای رسمی امریکاست که در آن چنین مفاد خاصی دیده نمیشود.»
معلوم نیست که قصد فرانسویها از ارائه یک تفسیر متفاوت از مذاکرات لوزان چیست ولی به نظر میرسد، این انتشار غیر رسمی فکتشیت فرانسوی ها، تداوم مخالف خوانی کاخ الیزه است، به خصوص که این فکتشیت را روزنامههای اسرائیلی منتشر کردهاند.
برگه فکتشیت فرانسه، میگوید که به کارگیری سانتریفیوژهای پیشرفته ترای آر- دو وای آر- چهار، ایران را قادر میسازد سریعتر بتواند مقادیر بیشتری از اورانیوم مورد نیاز را ذخیره کند و این امر باعث سریعتر شدن زمان گریز هستهای ایران خواهد شد. برگه فکتشیت فرانسویها همچنین مشخص میکند که ایران اجازه خواهد داشت کار تحقیق و توسعه در مورد سانتریفیوژهای پیشرفته یای آر - چهار؛ای آر - پنج؛ای آر- شش وای آر - هشت را همچنان ادامه دهد که آخرین مورد از این سانتریفیوژها میتواند سرعت غنیسازی به میزان 20 برابر سرعت سانتریفیوژهای ایآر-یک داشته باشد. این واقعیت درحالی است که پارامترهای امریکاییها به جزئیات کمتری در این باره پرداخته است.
از سوی دیگر، تفاوتها بین متن فرانسویها و متن امریکاییها همچنین به موضوع بازرسی و نظارت بر فعالیتهای ایران نیز مربوط میشود. سند فرانسویها نشان میدهد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی قادرخواهد بود به هرگونه سایت درایران درهر جا و هر زمان دسترسی داشته باشد در حالی که دسترسی آژانس، در سند امریکاییها از گستردگی کمتری برخوردار است. این دو سند همچنین از جنبه به کارگیری واژگان در خصوص مقیاس و زمان تخفیف تحریمها هنگام اجرای توافقنامه، اختلاف دارند.
تفاوت فکتشیت امریکاییها با بیانیه لوزان باعث شده تا مقامات کشورمان برای مقابله با تحریفهای امریکا فکتشیتی تهیه کنند. علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: سازمان انرژی اتمی و وزارت امورخارجه فکتشیت ایران را تهیه کردهاند و هم اکنون در دست وزیر امور خارجه است و در صورت صلاحدید منتشر میشود. وی در گفتوگوی اختصاصی با واحد مرکزی خبر با اشاره به اینکه در فکتشیت امریکاییها «درست و نادرست با هم قاطی» شده است، تأکید کرد: «اما آن چیزی که خدمت ملت بزرگوار عرض میکنم این است که آن چیزی که مسئولان ایرانی میگویند عین حقیقت است و ما هیچ چیزی برای کتمان کردن نداریم.» در واکنش به فکتشیتامریکاییها اتحادیه اروپا اعلام کرد فقط بیانیه مشترک لوزان معتبر است.
کاترین ری، سخنگوی فدریکو موگرینی رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: بیانیه عمومی که معتبر است، بیانیهای است که مورد توافق قرار گرفت و در دوم آوریل توسط فدریکو موگرینی و محمدجواد ظریف در سوئیس ایراد شد. وی افزوده است: تمامی طرفهای دخیل در مذاکرات نیز این بیانیه را معتبر میدانند.
شگفتی رئیس سیا از توافق هستهای
جان برنان رییس سازمان سیا سهشنبه شب با حضور در دانشگاه هاروارد، با بیان اینکه از میزان همکاری ایران در مذاکرات هستهای «شگفتزده» شده، بار دیگر تهران را به دردسرسازی در منطقه متهم کرد. به گزارش فارس، برنان که در دانشگاه هاروارد صحبت میکرد، در این رابطه گفت: «من به شخصه، با خرسندی از اینکه ایرانیها تا این حد موافقت کردند، شگفتزده شدهام.» وی افزود: «کسانی که میگویند توافق مسیری فراهم میکند که ایران یک بمب هستهای بسازد، کاملاً ناصادق هستند.» برنان در بخش دیگری از این نشست بار دیگر به اتهامزنی علیه ایران پرداخت و تهران را به ایجاد مشکل در منطقه متهم کرد. وی در این رابطه گفت: «ایران فارغ از مسئله هستهای، به دردسرسازی در منطقه معروف است.»/907/د102/ح
منبع : روزنامه جوان