حضور مردم در انتخابات، استمرار مردم سالاری

به گزارش سرویس پیشخوان خبرگزاری رسا، نخستین خیزش دموکراتیک در ایران از مسیر مراجعه به آرای مردم به فاصله حدود دو ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، با برگزاری رفراندوم نظام سیاسی ایران محقق شد و با این رفراندوم اصل مشارکت در نظام سیاسی ایران در عالی‌ترین سطح عینیت یافت.

این روند دموکراتیک در نظام جمهوری اسلامی به عنوان یک تکلیف شرعی در جامعه و البته در جایگاه بخشی از حقوق مدنی – سیاسی آحاد جامعه در قانون اساسی ایران تثبیت شد و مراجعه به آرای مردم منطبق با قواعد به رسمیت شناخته شده و با کارکردهای رسمی حقوقی و سیاسی؛ به نظام جمهوری اسلامی مشروعت بخشید .

به این ترتیب می توان گفت یکی از با ارزش ترین دستآورد های سیاسی انقلاب اسلامی ایران ، تحقق اصل مشارکت و مراجعه به آرای مردم در همه ارکان نظام جمهوری اسلامی است که در آن، «حاکمیت مردمی» یا «جمهوریت» در «اسلامیت» نظام تبلور یافته است .مطابق اصل 14) قانون اساسی ایران ، ملاک انتخاب، آرای عمومی است که به صورت انتخاب مستقیم رئیس‌جمهور و نمایندگان مجلس مورد تأیید و تصدیق قرار گرفته است.

در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به موازات نظام ریاستی، مجلس نیزکه برامده از ارای مردم است از اختیارات زیادی برخوردار است که به منزله جاری شدن اصل مشارکت مردم از طریق آرای نمایندگان منتخب انها در تصمیم های مهم جامعه است . به عنوان مثال در حالی که مجلس دارای اختیارات نظارتی بر دولت است؛ اما دولت برآمده از مجلس نیست و به همین دلیل ممکن است برای اجرای برخی قوانین مصوب مجلس ، از خود مقاومت نشان دهد.

اثر گذار بودن ارای مردم در نظام های سیاسی به معنای احترام به حقوق مدنی آحاد جامعه براساس تساوی دربرخورداری هر فرد ازیک رای درصحنه انتخابات ؛ است و این اصل مهم یعنی مشارکت درنظام سیاسی کشور در عالیترین سطح در نظام جمهوری اسلامی ایران پس از پیروزی انقلاب عینیت یافته است.

در جوامعی که نظام های انتخاباتی دارند، این انتخاب کنندگان و رای دهندگان هستند که با آرای خود ، فراد واجد صلاحیت را از میان کسانی که نامزد احراز آن پست ها معرفی شده اند انتخاب می کنند . از اینرو در نظام های سیاسی دموکراتیک غالبا» بر نظریه مردمی حاکمیت تاکید شده است.

در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز بر مراجعه به آرای مردم برای تحقق اصل مردم‌سالاری تاکید ویژه ای شده است براین اساس . پس از پیروزی انقلاب اسلامی ، نظام سیاسی مبتنی بر ارزش های دینی تبلور یافت که مهمترین ویژگی آن ترکیب «حاکمیت الهی» با «حاکمیت مردمی» یعنی تحقق اصل جمهوریت است.

مطابق فصل هایی از این قانون که در چار چوب «نظام انتخاباتی و پارلمانی» و «نظام شوراها» و «آزادی‌ها‌ی مدنی و سیاسی» تبلور یافته ؛اصل حاکمیت براساس آرای مردم مورد تاکید قرارگرفته است.

در اصل اول قانون اساسی آمده است که نوع حکومت ایران «جمهوری اسلامی» است و این بدان معناست که شکل حکومت «جمهوری» و محتوای آن «اسلامی» است و در نتیجه مشروعیت آن مبتنی بر این مهم است.

به این ترتیب اساس نظام جمهوری اسلامی مبتنی بر حاکمیت مردم و انتخابی بودن مسئولان نظام با رأی مردم و پاسخگو بودن همه مسئولین در قبال نمایندگان مردم است.

به عبارتی روشنتر ؛مردم ایران در انتخاب مسئولان به طور مستقیم یا غیرمستقیم نقش دارند و انتخاب نهایی با مردم است.

بطور کلی انتخابات در نظام جمهوری اسلامی ایران جایگاه ویژه ای دارد و این اهمیت به دلیل ارزش واعتبار آرای مردمی است که با حضور مسؤولانه و آگاهانه خود در عرصه انتخابات ، سرنوشت خود و کشور را رقم می زنند. این روند نشان می دهد در نظام جمهوری اسلامی ، انتخابات مظهر و نماد مردم سالاری است و این ویژگی درانتخابات ایران همواره در عالیترین وجه آن نمود داشته است.

بی تردید مشارکت سیاسی تنها از طریق حضور افراد در شبکه روابط اجتماعی و سیاسی ممکن می شود و از طریق همین حضور و رای دادن ها ست که انتخاب اصلح ممکن می شود.

این فرآیند توام با آگاهی و رشد اجتماعی در 36 سال گذشته نظام جمهورى اسلامى را پویاتر و کارآمد تر کرده است.

با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران ، با نهادینه شدن انتخابات ؛فرهنگ مسوولیت پذیری در حوزه سیاست و حاکمیت نیز توسعه یافته وبه منشاء اقتدار و مشروعیت نظام تبدیل شده است . این تحول سیاسی در سرنوشت جامعه نقش بسزایی دارد .زیرا در جامعه ای که فرهنگ سیاسی ارتقاء یابد مردم می توانند با رای مستقیم خود در تصمیم گیرها درسطح کلان مشارکت کنند.

این روند در 36 سال گذشته با حضور آگاهانه ملت ایران در انتخابات پیوسته استمرار داشته و مردم ایران با مشارکت در انتخابات ؛ در تقویت اقتدار نظام جمهوری اسلامی ایران ایفای نقش کرده اند .هر چند که تحقق جامعه ای دموکراتیک در مسیر تکاملی خود با افت و خیزها و کسب تجربه های سازنده ممکن می شود.

آنچه اهمیت دارد این است که مراجعه به آرای عمومی به عنوان یکی از شاخص های مهم در تحقق اصل مردم سالاری پس از پیروزی انقلاب اسلامی ؛ در فرآیند انتخابات در نظام جمهوری اسلامی اسلامی ؛ نهادینه شده است . در سی و اندی سال که از پیروزی انقلاب اسلامی می گذرد، هر ساله به طور میانگین شاهد برگزاری یک انتخابات در ایران بوده ایم.

به بیانی روشنتر باید گفت مردم ایران با حضور آگاهانه و توام با بصیرت خود در انتخابات قدرت بازدارندگی خود را در مقابل تهدیدها به رخ دشمنان نظام کشیده و هژمونی قدرت غرب دررویارویی با اراده ملت ایران را به چالش کشیده اند .

این تجربه رو به تکامل نشان می دهد از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی که رشد سیاسی جامعه از مسیر مشارکت مردم در سرنوشت کشور آغاز شد ، با وجود جو سازی ها علیه انتخابات و تلاش دشمنان نظام جمهوری اسلامی برای دلسرد کردن مردم از حضور در انتخابات ؛ این حرکت روبه جلو ؛ لحظه ای متوقف نشده است .

برگزاری انتخابات متعدد طی بیش از سه دهه در نظام جمهوری اسلامی ایران نشان می دهد که با هر بار حضور گسترده مردم در انتخابات ؛ تحول تازه ای در سرنوشت ملت ایران رقم خورده است . ماحصل این تحول مستمر ، رشد و پویایی سیاسی جامعه از مسیر مشارکت مردم در عرصه انتخابات بوده است که به شکل گیری حاکمیتی مستقل و بر آمده از خواست و اراده مردم منجر شده است گوینده

در فرهنگ سیاسی اصولی چون مشارکت ؛ مشاوره ، و وحدت رویه در تصمیم سازی ها از ابزارهایی است که سبب رشد انگیزه های مشارکت سیاسی در فرد و جامعه می شود .

از اینرو مشارکت در انتخابات ، در نظام جمهوری اسلامی ؛جزیی از حقوق اجتماعی و مدنی شهروندان است که با رای دادن نمود می یابد ؛ از این منظر رای دادن به منزله جاری شدن قدرت انتخاب از طریق مردم است .

از آنجا که انتخابات ومشارکت مردم در حاکمیت موجب تحکیم پایه های مردمسالاری در جامعه می شود ؛ دشمنان نطام جمهوری اسلامی هیچگاه حضورپررنگ وآگاهانه مردم درانتخابات را بر نتابیده اند وسعی کرده اند با ایجاد دلسردی مشارکت در انتخابات را کمرنگ و میزان بودن رای مردم را کم اثر نشان دهند.

ملت ایران اما حضورخود در صحنه ، انتخابات را پیوسته به فرصتی برای تقویت وحدت ملی ؛ دینی فرهنگی و قومی از یکسو و رشد و بالندگی سیاسی درعرصه های دموکراتیک تبدیل کرده است .

در نظام جمهوری اسلامی ، انتخابات از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ، مبنای مشارکت سیاسی مردم شد و با برگزاری به طور متوسط هر سال یک انتخابات ؛ نظام جمهوری اسلامی به عنوان الگوی نظام مردم سالار ، جایگاه خود را تثبیت کرد و از پشتوانه مردمی برخوردار شد .

برگزاری انتخابات ،به منزله جاری شدن قدرت انتخاب از طریق آرای مردم است ،و مشارکت مردم در انتخابات موجب تحکیم پایه های مردمسالاری در جامعه می شود.

سطح مشارکت مردم نیز به تبع تاثیرات ان بر انتخابات ؛ علاوه بر کار کردهای داخلی در نظام اجتماعی و اقتصادی عاملی مهم در جهت تقویت وحدت و اقتدار نظام درصحنه های داخلی وبین المللی محسوب می شود . این ویژگی نیز در انتخابات ایران همواره شاخص و در مقایسه با انتخابات در بسیاری دیگر از کشورها در سطحی بالاتر بوده است .

مشارکت حداکثری مردم دریازدهمین انتخابات ریاست جمهوری که در ژ‍وئن 2013 برگزار شد تصویر روشن دیگری از مردم ‌سالاری دینی ،بعنوان خاستگاه اقتدار جمهوری اسلامی ایران را درهمه ابعاد نمایان کرد و به جهانیان نشان داد در فرهنگ سیاسی نظام جمهوری اسلامی ، اصولی چون مشارکت ؛ مشاوره ، و وحدت رویه در تصمیم سازی ها ، از ابزاری است که سبب رشد انگیزه های مشارکت سیاسی در فرد و جامعه می شود.

به تعبیر رهبر معظم انقلاب؛ «انتخابات بزرگترین مظهر اقتدار ملی است»./998/د101/ب6

منبع: سایت خبر و تفسیر برون مرزی صدا و سیما