ولایت به معنای رهبری سیاسی و اجتماعی جامعه است

حجت الاسلام ابوطالب علی نژاد، عضو هیأت علمی جامعة المصطفی العالمیة در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، به تبیین نقش بیعت در جایگاه ولایت پرداخت و گفت: بیعت یک نوع عهد و پیمانی است که امت با امام و رهبرخود برقرار می کند و اگر در مسیر صحیح خود قرار گیرد موجب حفظ و صیانت جامعه اسلامی و دینی می شود.

نقش بیعت در تثبیت جایگاه ولایت

وی با اشاره به جایگاه ویژه بیعت افزود: بیت کردن به معنای فداکاری تا حد جان و مال بود و تا آخر عمر پایبند عهد خود بودند و در صورت تخلف از بیعت خود تصور می کردند کار خلاف شرع انجام داده اند بنابراین  به دلیل اهمیت بحث بیعت مورد سوء استفاده حاکمان وقت قرار می گرفت از جمله در طول تاریخ حکومت های اموی و عباسیان با استفاده از بیعت گرفتن، مردم عادی را خام می کردند و از این طریق خودشان را به عنوان حاکم و رهبر معرفی می کردند و چه بسا آن ها را در مقابل امامان معصوم و برحق قرار می دادند.

عضو هیأت علمی جامعة المصطفی العالمیة با تاکید بر اینکه بحث بیعت به شکل صحیح برای امت اسلام تبیین شود، خاطرنشان کرد: در صورت تحقق این امر اگر رهبر مورد تایید اسلام باشد آثار و برکات فراوانی را در بر دارد و در حوزه امامت و رهبری اسلام در هر برهه ای از تاریخ بسیار تاثیر گذار بوده است همچنین اگر منحرف شود آثار منفی به دنبال خواهد داشت مانند جریان انحرافی داعش که یکی از ابزارهایی که برای جذب عامه مردم استفاده می کنند بحث بیعت است.

ولایت یعنی رهبری سیاسی و اجتماعی 

حجت الاسلام علی نژاد در پاسخ به شبهات جریان وهابیت مبنی بر این که چرا پیامبر از لفظ مولا برای جانشینی امیر مومنان در غدیر خم استفاده کرده است، گفت: جریان وهابیت از سابق وجود داشته و در حال حاضر رواج بیشتری پیدا کرده است لذا ریشه و مبانی آن را در گذشته جستجو کنید و عالمان بزرگ شیعه با این قضیه برخوردهای علمی مناسب داشته اند.

وی افزود: بحث امامت و جریان غدیر به ویژه خلافت و جانشینی پیامبر از همان روزهای نخست مورد توجه پیامبر بوده است و هنگامی که به پیامبر وحی می شود که تبلیغ دین را از خانواده خود شروع کند و بتواند آن را توسعه دهد در اولین جلسه ای که با آن ها داشت بحث امامت و خلافت بعد از خودش را مطرح کرد و ادله فراوان دیگری در خصوص این مسأله وجود دارد که بزرگانی نظیر علامه امینی، علامه سیدشرف الدین، شیخ مفید، صاحب ابقات النوار، احقاق الحق به طور مفصل به آن پرداخته اند و نیز علامه حلی در کتاب ابوسعید دو هزار دلیل برای اثبات امامت و ولایت امیر المومنین بیان داشته است بنابراین موضوع امامت منحصر به غدیر نمی شود و اوج آن  در غدیر خم تجلی یافت.

عضو هیأت علمی جامعة المصطفی العالمیة با اشاره به این آیه از قرآن مجید که می فرماید:«والا من والا و عاد من عادا، و النبی الولی بالمومنین من انفسهم و اطیعوالله و اطیعوالرسول و الولی الامر منکم» به تبین کاربرد واژه ولایت پرداخت و خاطر نشان کرد: واژه ای که پیامبر به کار برد ریشه در قرآن دارد و واژه دیگری که مناسب و دارای بار معنایی باشد وجود ندارد تا جایگزین این کلمه شود و اگرکسانی که این شبهات را مطرح می کنند قدری انصاف داشته باشند و به آیات قرآن مراجعه کنند متوجه می شوند که معنای ولایت آن نیست که پیامبر را در زمان حیات و مماتش دوست داشته باشیم بلکه معنای خاصی دارد که یک وجه آن رهبری سیاسی و اجتماعی جامعه می شود.

وی با بیان این مطلب که که حتی کسانی که به این شبهات دامن می زنند از این واژه استفاده می کنند افزود: خطیب نماز جمعه عربستان جمله« الهم الحفظ ولی امرنا» را برای ولی امرشان که همان پادشاه عربستان است به کار می برد که نشان دهنده این امراست که در معنای حکومت، رهبری سیاسی و اجتماعی اطاعت از او را واجب و ولی امرشان می دانند بنابراین دشمن برای انحراف اذهان عمومی این شبهات را مطرح می کنند و اگر انسان کمترین اطلاعات از مباحث عرفی و ادبیات عرب داشته باشد و قراین مختلف را در نظر بگیرد به طور یقین پی می برد که این ولایتی که پیامبر مطرح کرده است به بخش سیاسی و اجتماعی ارتباط پیدا می کند و کسی که باید جانشین پیامبر باشد حضرت علی (ع) است.

رسالت و مکتب پیامبر  نامحدود و جهانی است

حجت الاسلام علی نژاد تلاش وهابیت در طبیعی جلوه دادن حادثه غدیر و  محدود کردن مخاطب آن به مردم مدینه مذبوحانه خواند و گفت: وقتی انسانی غرق می شود به خار و خاشاک متوسل می شود تا شاید نجات پیدا کند و این ها نیز یرای این که بتوانند با حق مبارزه کنند و نور اهل بیت را خاموش کنند به هر وسیله متوصل می شوند اجداد آن ها هم همین گونه بودند و این تکرار در تاریخ، حقایق را به مردم نشان می دهد.

عضو هیأت علمی جامعة المصطفی العالمیة با اشاره به برخورد وهابیت در مقابل منطق فکری شیعه که نشاندهنده ضعف مبانبی فکری آن ها است، یادآور شد: از همان زمان وفات پیامبر جریان های انحرافی پدید آمد و قاصبان حقوق اهل بیت برای این که بتوانند نفوذ اجتماعی پیدا کنند و مشروعیت به خود ببخشند و مرجعیت اهل بیت را از جهات مختلف علمی، فرهنگی، فکری، سیاسی و اجتماعی بگیرند از هر ابزاری استفاده می کردند از جمله می گفتند: «در محل غدیر خم فقط حجاج مدینه جمع شده بودند آیا حضرت علی (ع) فقط امام مردم مدینه بودند؟ چرا حضرت پیامبر خطبه غدیر را در مکه ودر عرفات که همه حجاج در آنجا جمع بودند بیان نکردند؟»

وی در ادامه به تبیین این شبهات پرداخت و افزود: آیات فراوانی وجود دارد که می فرماید پیامبر تنها برای مردم مکه و مدینه نیامده و پیامبر خاتم است و دین او جهانی و جاودانه است، اگر پیامبر را محصور و محدود به جزیرة العرب کنیم بنابراین باید دستورهایی که آمده است را به آن زمان و مکان محدود کنیم آیا وهابیت در بحث غدیر و موضوعات دیگر که این گونه شبهات را مطرح می کنند می توانند ملتزم به این باشند و اگر ملتزم باشند پس باید بگوییم اسلام و مسلمان محدود به همان زمان می باشد در حالی که این موضوع با قرآن سازگاری ندارد و قرآن، پیامبرو مکتب او را جهانی و جاودانه مطرح می کند.

حجت الاسلام علی نژاد با بیان این نکته که خداوند نظام هستی را از روی اسباب و علل آفریده است خاطرنشان کرد: پیامبر در یک منطقه مبعوث به رسالت شد و در سرزمین مکه و مدینه به فعالیت پرداخت اما از هر فرصتی جهت نشر مبانی فکری اسلام استفاده می کرد و نظر زمانی و مکانی محدود بود اما رسالت و مکتب ایشان نا محدود و جهانی است و در غدیر خم نیز بر اساس وحی الهی، بهترین نقطه که محل تمرکز بود را انتخاب کرد و اگر در محل دیگری از مکه یا مدینه انتخاب می شد احتمال این که گروهی توفیق حضور پیدا نکنند، وجود داشت.

ویژگی های جانشین پیامبر

وی در خصوص ویژگی های جانشین پیامبر گفت: رسالت پیامبر جاودانه و جهانی است و کسی که جانشین پیامبر می شود بایستی بر همان اساس مشی کند. پیامبر در طول 23 سال آن چرا که مورد نیاز جامعه انسای تا انقراض عالم است را آورده است بنابراین تمام ویژگیهایی که پیامبر داشت جانشین ایشان نیز باید داشته باشد با این تفاوت که پیامبر نبی است و او امام است و وحی تشریعی که مختص پیامبر بود و با ختم نبوت منقطع می شود.

نقش حادثه غدیر خم در انقلاب اسلامی ایران

عضو هیأت علمی جامعة المصطفی العالمیه، انقلاب اسلامی ایران را در زمینه های امامت، ولایت و رهبری متأثر از گفتمان غدیر دانست و افزود: حضور بجای مردم، وحدت و انسجام آن ها، توجه به توصیه های مراجع و رهبری جامعه که نقش اصلی را در زمام امور برعهده دارد ریشه در حادثه غدیر دارد./1310/ت301/ب