ادامه سلسه دروس تاریخ تطبیقی حجت الاسلام و المسلمین طائب
به گزارش خبرنگار سرویس اندیشه خبرگزاری رسا، دومین جلسه درس تاریخ تطبیقی حجت الاسلام و المسلمین شیخ مهدی طائب، امشب نیز همچون هفته گذشته، بعد از نماز مغرب و عشا به صورت عمومی در مدرس ساحلی مدرسه فیضیه برگزار می‌گردد.
شایان ذکر است، جلسه اول این درس به بررسی ضرورت آموختن تاریخ و استفاده از عبرت‌های موجود در آن اختصاص داشت.
از نگاه استاد، اهمیت دادن قرآن به تاریخ، از جمه مواردی است که ما را به آموزش بیشتر تاریخ تشویق می‌کند. چرا که قرآن، کتابی است که از طرف خدا نازل شده و همه هدایت در این کتاب است؛ خارج از این کتاب هیچ چیزی نیست. اهلبیت(ع) هم قرآن ناطق هستند. وقتی که وارد قرآن می‌شویم، می‌ببینیم خدای متعال مطالب زیادی فرموده که تاریخی و تاریخ است. از میزان بیان مطالب تاریخی و تاریخ، دو مطلب را می‌توان استفاده کرد؛
اول: مطالب تاریخی که گفته شده است، در نظر نویسنده و گوینده مهم است.
دوم: مطالب تاریخی در تبیین هدف نویسنده دخالت زیادی داشته است.
حجت الاسلام و المسلمین طائب در ادامه، حداقل یک سوم قرآن را تاریخ دانست. پس اهمیت تاریخ از نظر خدای متعال، چه به عنوان محتوای خود تاریخ، چه از لحاظ میزان مطرح شدنش که حداقل یک سوم قرآن تاریخ است و نیز به عنوان ابزار بودنش برای انتقال هدایت، خیلی مهم است؛ پس برای این دو، دیگر لازم نیست دلیل بیاوریم و همین که یک سوم مطالب خدای متعال در قرآن تاریخ است، حاکی از اهمیت و توانمندی تاریخ در انتقال مطالب است.
از نظر ایشان، تاریخ را دو گونه میشود مطالعه کرد؛
یک: مطالعه مقطعی؛ یعنی هر حادثه‌ای را در زمان خودش ببینیم. مثلا جنگ جمل کی شروع شد و چه اتفاقی افتاد و آخرش چه شد؟ علی بن ابیطالب علیه السلام در فلان تاریخ به بصره رسید، دو سپاه تا ظهر این‌گونه با هم جنگیدند، جنگ مغلوبه شد، علی بن ابیطالب عایشه را اسیر گرفت، به مدینه فرستاد و از بصره به کوفه رفت. مطالعه می‌تواند در حد خودش آن اهداف را برآورده کند؛ مثلا در این جا جنگ بین حق و باطل بود و در اینجا علی بن ابیطالب بر خدا توکل کرد و... . این مطالعه مقطعی است.
دو: یک نوع هم مطالعه زنجیره‌ای است. شما در مطالعه مقطعی به دنبال علت حادثه نیستید و فقط خود حادثه را مطالعه می‌کنید؛ اما در مطالعه زنجیره‌ای، حادثه را با علت آن مطالعه می‌کنید؛ مثلا چرا جنگ جمل اتفاق افتاد؟ علتش چه بود؟ علت آن در تاریخ هست؛ علتش را به دست می‌آوری؛ مثلا علتش این بود که عایشه در آنجا این‌گونه بود و علی بن ابیطالب در آنجا این‌گونه بود و همین طور پله پله علت‌ها را به دست می‌آوریم. آن‌قدر به عقب می‌رویم تا به برسی اولین حادثه‌ای که در این عالم اتفاق افتاد برسیم. این گونه مطالعه را بررسی زنجیره‌ای می‌گویند. آنچه در تاریخ خیلی کاربرد دارد، این گونه مطالعه است.
استاد در بخش دیگر سخنان خود گذشته‌ها را علت وضعیت موجود ما دانست و افزود: ما علت وضعیت آینده‌ایم؛ اگر نسبت به وضعیت موجود معترض هستیم، باید برویم ببنیم وضعیت موجود ما چرا به این‌گونه است تا بتوانیم آن را در آینده تغییر بدهیم و گرنه نسبت به آینده هم معترض خواهیم بود. برای این درست حرکت کردن، لازم است به سراغ تاریخ برویم.
ما اگر بخواهیم وضعیت موجود خودمان را بفهمیم که چرا الان وضعیت به این‌گونه است، حتما باید علتش را به دست بیاوریم و تا علتش را نفهمیم، نمی‌توانیم بفهمیم که چرا الان به این گونه هستیم و اگر بخوایم علتش را به دست آوریم، باید به سراغ قبلی برویم و قبلی را نمی‌توانیم درست بفهمیم، مگر اینکه علت آن را بفهمیم و باید آن قدر عقب برویم تا به علت اصلی برسیم و تا به علت اصلی نرسیم، نمی‌فهمیم که چرا وضعیت ما این‌گونه است.975/ر