ایجاد بستر لازم برای اجرایی شدن مولفه‌های مختلف تحول در حوزه
حجت‌الاسلام عباس رفعتی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا، غفلت از نکات و دقایق ارزشمند رهبر معظم انقلاب درباره تحول در حوزه‌های علمیه را پذیرفتنی ندانست و بر تشکیل شورایی برای پیاده کردن فرمایشات ایشان در زمینه تحول، چه آنهایی که از تریبون عمومی پخش شده و چه آنهایی که از تریبون عمومی پخش نشده تأکید کرد.
رییس مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی با بیان این‌که متأسفانه برخی تعریف صحیحی از تحول ندارند و همین تعریف نادرست سبب شده است تا نسبت به تحول واکنش منفی نشان دهند، تحول را به ارتقا، پیشرفت، گام به جلو، افزایش محسنات و از بین بردن کاستی‌ها تعریف کرد.
وی افزود: با تعریف ارایه شده از تحول، یقیناً هیچ‌کس مخالف آن نخواهد بود زیرا هیچ کس مخالف عقل و فطرت انسانی نیست؛ اما علت این‌که برخی با تحول مخالفت می‌کنند آن است که مصداق تحول را در خارج می‌بینند و فکر می‌کنند که تحول «کرّ علی ما فرّ» است.
حجت‌الاسلام رفعتی با بیان این‌که تحول بازگشت به عقب نیست، به سفر سال گذشته رهبر معظم انقلاب به شهر مقدس قم و تأکید ایشان بر ضرورت ایجاد تحول در حوزه اشاره کرد و گفت: این سفر نقطه عطف تحول در حوزه‌های علمیه بود از این رو باید به این سمت حرکت کرد.
وی با یادآوری این مطلب که گروه‌هایی در حوزه تشکیل شده و رهنمودهای مقام معظم رهبری را در زمینه‌های مختلف پیاده و بیش از صد نکته تحول‌آمیز و راهگشا را استخراج کرده‌اند، ایجاد تحول در حوزه‌های علمیه را نیازمند پشتوانه علمی و آماده شدن یک طرح عملیاتی دانست.
معاون ارتباطات مرکز مطالعات راهبردی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بر ایجاد ظرفیت و بستر لازم برای اجرایی شدن پارامترهای مختلف تحول تأکید کرد و افزود: برای حرکت در مسیر تحول باید محورهای مورد نظر از نظر اهمیت سنجیده شود تا محورهایی که می‌تواند تحول را در حوزه مدیریت و کاستی‌ها و نواقص برطرف کند اجرایی شوند.
وی همچنین خواستار تشکیل ستاد و شورای پیگیری رهنمودهای مقام معظم رهبری درباره حوزه‌های علمیه شد و تصریح کرد: این شورا پس از تشکیل، راهکارهای مورد نیاز را به جامعه مدرسین و شورای عالی حوزه ارائه دهد تا پس از به تصویب رسیدن آنها از مسیر قانونی اجرایی شوند.
حجت‌الاسلام رفعتی در بخش دیگری از سخنان خود یکی از زمینه‌های تحول را تغییر دادن برخی متون درسی حوزه عنوان و اظهار کرد: تغییر برخی از متون حوزه مانند متون ادبیاتی، متون پایه‌های اول تا چهارم از واجبات است و باید در اولویت قرار داده شود.
وی با بیان این‌که ادبیات و منطق حوزه باید کاربردی شود نه اجتهادی، ادامه داد: متون ادبیاتی حوزه، طلبه را بر ادبیات و مکالمه مسلط نمی‌کند؛ البته کسانی که می‌خواهند در زمینه ادبیات عرب متخصص شوند می‌توانند پس از پایه ده در رشته تخصصی ادبیات عرب شرکت کنند.
رییس مرکز تخصصی حقوق و قضای اسلامی، اولویت تغییر متون درسی منطق را در مرحله پس از متون ادبیات دانست و با بیان این‌که باید اصلاحاتی در متون منطق ایجاد و برخی بخش‌ها حذف و به پاورقی منتقل شود، افزود: می‌توان یک پنجم شرح لمعه را به پاورقی منتقل و در رسائل و مکاسب و کفایه اصلاحاتی ایجاد کرد.
وی با بیان این‌که تحصیلات سطوح حوزه فربه شده است، ابراز داشت: طلبه‌ها در گذشته زودتر به اجتهاد می‌رسیدند، اما امروزه تحصیلات در سطوح و خارج به اندازه‌ای فربه شده‌اند که طلبه حداقل 10 تا 12 سال باید تمام وقت خود را صرف کند تا به درس خارج برسد.
حجت‌الاسلام رفعتی خاطرنشان کرد: منظور از تغییر متون درسی برداشتن کفایه یا رسائل و مکاسب نیست؛ بلکه حذف برخی از بخش‌ها و ارایه یک ویرایش و قالب جدید درسی از همان محتوا و انجام نگارش بهتری از این متون متناسب با وضعیت پایه‌های تحصیلی است.
وی با اشاره به تأثیر نیازهای اجتماعی و بین‌المللی در تهیه نقشه جامع تحول، نگاه به درون حوزه را بدون نگاه به بیرون امکان‌پذیر ندانست و گفت: هرگز نمی‌توان بدون نگاه به بیرون تنها با نگاه درونی برای حوزه برنامه‌ریزی کرد؛ چراکه خروجی حوزه برای بیرون از حوزه است و طلبه می‌خواهد رسالت خود را در این زمینه به انجام رساند.
معاون ارتباطات مرکز مطالعات راهبردی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: اکنون جهان به دهکده‌ای تبدیل شده است و با وجود ماهواره‌ها، اینترنت و ابزار ارتباط رسانه‌ای دیگر باید به نیازهایی که در سطح جهان از لحاظ علمی، فرهنگی و دینی وجود دارد توجه کرد.
وی با بیان این‌که درون‌نگری در حوزه هیچ تحولی را در پی نخواهد داشت، گفت: یقینا درسی که صد ساله پیش خوانده می‌شد با نگاه به آن زمان مناسب بود، اما امروز باید با توجه به گذشته در عصر کنونی نگریست، به بیست سال بعد چشم دوخت و برای آینده برنامه‌ریزی کرد. /920/ت301/ع