ضعف و لاغری مجوز روزه نگرفتن نیست

حجت‌الاسلام حسین وحیدپور، مسؤول پیشین دفتر استفتائات مرحوم حضرت آیت الله شیخ جواد تبریزی در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا با تبریک فرا رسیدن ماه رمضان گفت: براساس فتوای مشهور فقها افرادی که روزه سبب ایجاد یا تشدید بیماری در آنان شود، از روزه گرفتن معاف هستند.

وی با بیان این‌که افراد بیمار در صورتی که روزه در تشدید بیماری آنان مؤثر است، می‌توانند روزه نگیرند، افزود: برخی بیماری‌ها مانند آرتروز زانو و یا دیسک کمر هیچ منافاتی با گرفتن روزه ندارد و فرد بیمار می‌تواند روزه بگیرد.

حجت‌الاسلام وحیدپور خاطرنشان کرد: بیمارانی معذور هستند و نباید روزه بگیرند که روزه گرفتن، بیماری آنها را شدت می‌بخشد یا اگر هم بیمار نیستند با گرفتن روزه بیمار می‌شوند؛ یعنی در هر صورت روزه در به وجود آمدن بیماری یا تشدید آن مؤثر است.

وی از خانم‌هایی که در ماه مبارک رمضان عادت ماهانه دارند و مسافرانی که از وطن خود خارج می‌شوند و ظهر را در وطن نیستند و مسافت رفت و برگشت هم حدود 45 کیلومتر است، به عنوان گروه دیگری که باید روزه نگیرند، نام برد.

این کارشناس احکام فقهی درباره حکم دختر بچه‌هایی که 9 سال تمام دارند، اما توان روزه گرفتن ندارند، گفت:‌ دخترانی که به تکلیف رسیده‌اند اما توان و طاقت گرفتن روزه را ندارند، یعنی روزه گرفتن برای آنها قابل تحمل نیست، روزه نمی‌گیرند و بعدا که توان یافتند قضا می‌کنند.

وی ادامه داد: دختر بچه‌هایی که 9 سال تمام دارند اگر تا ماه رمضان بعدی برای روزه گرفتن توان پیدا کردند، باید قضای روزه فوت شده را بگیرند، اما اگر توان پیدا کردند و روزه فوت شده را تا ماه رمضان بعدی قضا نکردند، کفاره تأخیر قضا برعهده آنان است.

حجت‌الاسلام وحیدپور با بیان این‌که اگر دختر بچه تا ماه رمضان بعدی هم توان و طاقت روزه گرفتن نداشت، براساس فتوای مشهور فقها، کفاره به آن تعلق نمی‌گیرد و باید قضای روزه را در سال‌هایی که توان روزه گرفتن دارد بجا بیاورد، گفت: برخی فقها معتقدند اگر دختر بچه‌ای توان روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان را ندارد، به طور کل تکلیف روزه از او برداشته شده و حتی قضا هم ندارد.

این استاد حوزه و دانشگاه در ادامه سخنان خود با اشاره به پیرمرد و پیرزنی که توان و طاقت گرفتن روزه را ندارند، اظهار داشت: روزه بر این افراد که شبیه بچه هستند و توان گرفتن روزه را ندارند، واجب نیست.

وی همچنین درباره حکم خانم‌های باردار در ماه مبارک رمضان، گفت: کسانی که نزدیک زایمان هستند و روزه گرفتن آنها برای بچه‌ای که در رحم دارند مضر است، نباید روزه بگیرند.

حجت‌الاسلام وحیدپور با بیان این‌که زنان شیرده که روزه گرفتن سبب کم شدن شیر و از بین رفتن غذای بچه می‌شود، نباید روزه بگیرند، گفت: این حکم در صورتی صحیح است که بچه غذاخور نیست؛ در شرع مقدس اسلام فرموده‌اند که این خانم روزه نگیرد تا شیر از بین نرود و بتواند بچه را تغذیه کند.

استاد سطح حوزه علمیه خاطرنشان کرد: اگر سن بچه پایین دو سال است، اما دیگر غذاخور شده و کم شدن شیر مادر ضرری به او نمی‌رساند، مادر می‌تواند روزه بگیرد و بچه را با غذا تغذیه دهد.

وی با اشاره به این‌که برخی به بهانه ضعف روزه نمی‌گیرند، گفت: در بیشتر ضعف‌ها، مجوزی برای روزه نگرفتن صادر نشده است؛ چراکه معمولاً انسان پس از ده تا پانزده ساعت نخوردن و نیاشامیدن ضعف می‌کند که این مجوز خوردن روزه نیست.

حجت‌الاسلام وحیدپور یادآور شد: اگر ضعفی پیش آمد که در آن بدن دیگر توان و تحمل ادامه روزه را ندارد، فرد از حال می‌رود و کارش به اورژانس می‌کشد، می‌تواند به اندازه‌ای که از حالت ضعف خارج شود، آبی یا چیزی بخورد تا از آن حالت خارج شود.

وی تصریح کرد: باید دقت داشت که فرد زمان سحر نمی‌تواند بگوید چون ضعف می‌کنم روزه نمی‌گیرم، بلکه باید سحری را بخورد، برای روزه نیت و آن را شروع کند، اگر در میان روز به حالت ضعف بحرانی رسید، مجوز خوردن مقداری آب یا چیزی که وی را از آن حالت خارج کند دارد و بعد هم باید بقیه روزه را ادامه ‌دهد.

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان این‌که برخی به بهانه لاغری مفرط از روزه گرفتن سرباز می‌زنند، گفت: اگر فردی که دچار لاغری مفرط است، روزه بگیرد و با روزه گرفتن دچار کاهش وزن شود، اما کم وزنی سبب بیماری نشود، باید روزه بگیرد؛ چراکه کم‌وزنی در همه به معنای بیماری نیست.

وی افزود: اگر پزشک متخصص تشخیص دهد که وزن فرد روزه‌دار پس از گرفتن روزه به اندازه‌ای کاهش می‌یابد که سبب ایجاد بیماری می‌شود، فرد می‌تواند روزه نگیرد اما اگر با صرف روزه گرفتن، چند کیلو از وزنش کم ‌شود و فرد لاغر، لاغرتر ‌شود، اما بیمار نشود، مجوز برای نگرفتن روزه صادر نمی‌شود. /920/ت301/ع