روش اجتهادی امام خمینی پاسخگوی بسیاری از مسائل مستحدثه است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم روز پنج شنبه در همایش روش شناسی اجتهاد امام خمینی(ره) که در مدرسه تخصصی فقه امام خمینی(ره) قم برگزار شد، با بیان اینکه صحبت از امام به ویژه دربعد فقهی ایشان بسیار مشکل و کاری دشوار است، تاکید کرد: روش های امام در بعد اجتهادی و ابتکارات ایشان باید بازشناسی شود.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تاکید کرد: در حوزه های علمیه در عین حال که روش های فقاهتی بزرگان مطرح شده، اما آن گونه که باید و شاید به این مساله پرداخته نشده است.

وی اضافه کرد: حتی در خصوص روش فقه جواهری کاوش لازم صورت نگرفته و هنوز در این زمینه در حوزه های علمیه نیز اجمال وجود دارد.

رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با اشاره به برخی روش‌های اجتهادی امام راحل، به تببین برخی ابتکارات اجتهادی ایشان پرداخت و گفت: یکی از امتیازات روش اجتهادی امام این است که در ورود و خروج به مباحث به سبک و روش دیگران مقید نیستند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تاکید کرد: وقتی به مباحث فقهی و اصولی نگاه می کنیم، گویا امام خمینی(ره) از ابتدای بحث تا آخر آن را دیده اند. 

وی بیان داشت: امام هم در اصول و هم در فقه این توجه را داشتند و نزاع را به صورت عمیق و دقیق مطرح می کردند و با استدلالات صحیح پیش می آمدند و بحث را تمام می کردند.

این استاد حوزه تصریح کرد: روش مباحثی که امام ارائه می دهند بسیار دقیق است و ما باید به این روش توجه و دقت داشته باشیم.

وی با بیان اینکه روش اجتهادی امام یک روش نقادانه محض نیست، تاکید کرد: نوع روش اجتهادی علما نقدی است، اما آنچه در روش اجتهادی امام ملاحظه می کنیم این گونه نیست.

این استاد حوزه علمیه ادامه داد: ایشان در بحث به دنبال یافتن حقیقت هستند و مقدماتی که طی می کنند برای رسیدن به آن نتیجه نیاز دارند، هر چند در این بین، نظرات نیز نقد شود اما بنای ایشان نقد محض نیست.

وی گفت: کسانی که در حوزه دنبال اجتهاد می‌روند نباید تنها روش نقدی را در پیش گیرند بلکه باید به این روش امام توجه کنند.

استاد سطح عالی حوزه علمیه قم عدم اکتفا به مبانی استادان را وجه تمایز دیگر روش اجتهادی امام خمینی(ره) دانست و بیان داشت: در فقه و اصول امام تمام نظریات مرحوم نائینی را دیده اند، اما به آن اکتفا نمی‌کردند.

وی ابراز داشت: باید تاسف خورد که تبلیغ سویی نسبت به کلام مرحوم اصفهانی در حوزه می شود. ایشان از کسانی است که می توان گفت هر لحظه در مسائل فقهی و اصولی فکر می کرده و امام به نظرات ایشان توجه داشتند و متعرض آن می‌شدند.

استاد حوزه علمیه قم بیان داشت: امام راحل توجه زیادی به نظریات مرحوم اصفهانی داشتند، اجتهاد قوی این است که انسان به مبانی استاد خود اکتفا نکند، بلکه باید به نظرات سایر بزرگان هم توجه کند.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم استفاده صحیح از مبانی عقلی در فقه و اصول را از دیگر وجوه تمایز روش اجتهادی امام راحل دانست و گفت: امام با دقت و ظرافت بسیار استدلال‌های عقلی در مباحث مختلف دارند و در عین تعبد به نقل، از تمسک به عقل غفلت نمی کنند.

رییس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با پاسخگو خواندن روش اجتهاد امام تاکید کرد: با روش اجتهادی امام می‌توان بسیاری از مسائل مستحدثه را پاسخ گفت.

وی با اشاره به ابتکارات اجتهادی و فقهی امام تصریح کرد: ایشان در دوره حاضر بیشترین ابتکارات را در فقه و اصول دارند، در تمامی ابتکارات ایشان نظریه خطابات قانونی مهم ترین ابتکار است.

عضو جامعه مدرسین بیان کرد: این نظریه نظریه ای است که از ابتدای فقه واصول تا آخر می تواند کاربرد و اثر داشته باشد و می توان با بهره گیری از این شیوه بسیاری از سؤالات که در عصر ما نیز زیاد شده است را پاسخ داد.

استاد حوزه علمیه بیان داشت: خطابات قانونی با یک کتاب و مقاله و مصاحبه حل نمی شود و در این کتاب انسان می‌بیند به عمق مطالب و بیانات امام توجه نشده است.

وی خواستار برگزاری سمینارهای علمی برای تبیین نظریه خطابات قانونی امام راحل شد و گفت: باید برای تبیین نظریه خطابات قانونی کنگره ای علمی برگزار شود.

فرزند آیت الله فاضل لنکرانی بیان داشت: والد راحل ما مصر بر نظریه امام بودند و چندین مشکل را با این نظریه حل کردند.

آیت الله محمدجواد فاضل لنکرانی بیان کرد: گروهایی باید بنشینند، عبارات امام و مقررین را بررسی کنند تا جوانب مختلف کار مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: بعد از فوت امام، مرحوم والد ما به فرزند ایشان می فرمود امام از نظر علمی درحوزه مهجور است و باید برای این مهم فکری کرد و امیدواریم این گونه برنامه ها و همایش ها به نتیجه مطلوب در جهت مهجوریت زدایی از اندیشه های امام منتهی شود. /924/ پ202/ع