کنگره بین المللی «استاد فکر»، گرامیداشت علامه مصباح یزدی برگزار شد

حجت‌الاسلام والمسلمین علی مصباح در این مراسم با اشاره به نام‌گذاری نهم دی‌ماه به عنوان «روز بصیرت و تجدید میثاق با ولایت» اظهار کرد: این روز یادآور حماسه‌ای است که ملت غیرتمند ایران برای حفاظت از انقلاب اسلامی و پاسداری از خون‌بهای بیش از ۲۰۰ هزار شهید آفرید و بزرگداشت این روز بدین معناست که ملت ایران هر سال با خود و با خدا تجدید عهد می‌کند که همچنان بر آرمان‌های امام خمینی(ره)، ارزش‌های اسلام ناب محمدی(ص) و اصول انقلاب اسلامی پایدار بماند.

 

عضو هیئت امنای موسسه امام خمینی(ره) با بیان اینکه ملت ایران در آزمون‌های بزرگ تاریخی از جمله دفاع مقدس و میدان‌های متعدد جنگ نرم و شناختی، وفاداری خود به ولایت را ثابت کرده است، افزود: ملت ایران نشان داده که در برابر دشمنان خارجی در جنگ سخت و در برابر فتنه‌گران داخلی در جنگ شناختی نیز با بصیرت ایستادگی می‌کند و از انقلاب اسلامی و ولایت دفاع خواهد کرد.

 

وی تصریح کرد: آنچه تاکنون ملت ایران را متحد نگاه داشته و کشور را از امواج سهمگین دشمنی‌ها، توطئه‌ها و فتنه‌ها عبور داده، اصل مترقی ولایت‌فقیه است و ولایت‌فقیه ستون خیمه انقلاب و پیونددهنده این نظام الهی با مبدأ هستی است و تا زمانی که ملت ایران بر این میثاق الهی پابرجاست، دشمنان هرگز به اهداف خود نخواهند رسید.

 

حجت الاسلام والمسلمین مصباح در ادامه با اشاره به همزمانی این ایام با سالگرد شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی گفت: شخصیت برجسته و کم‌نظیر سردار سلیمانی نماد غیرت دینی، اخلاص، سربازی ولایت و دفاع بی‌هیچ ملاحظه از آرمان‌های اسلام بود؛ مردی که برای خود جایگاهی قائل نبود و همه هستی خود را در مسیر رضای الهی و تبعیت از ولایت هزینه کرد.

 

عضو هیئت امنای موسسه امام خمینی(ره) همچنین به پنجمین سالگرد رحلت علامه مصباح یزدی(ره) اشاره کرد و اظهار کرد: علامه مصباح از بزرگ‌ترین مدافعان اندیشه ولایت‌فقیه و از عالمانی بود که با شناخت عمیق، عقلی و مستدل خود نسبت به ولایت، تلاش کرد حقیقت این اصل بنیادین را به جامعه معرفی کند. 

 

وی با بیان اینکه رابطه عمیق، صادقانه و ولایتمدندانه ایشان با مقام معظم رهبری برای همه آگاهان روشن است بر ضرورت استمرار راه ولایت و پاسداری از دستاوردهای انقلاب تاکید کرد.

 

حجت الاسلام والمسلمین مصباح ادامه داد: امروز وظیفه ماست که با شناخت صحیح از معارف الهی و توصیه‌های اهل‌بیت(ع)، این مسیر نورانی را ادامه دهیم و با تلاش، مجاهدت و پایبندی به ولایت‌فقیه، بخشی از عهد خود را نسبت به انقلاب و بزرگان دین ادا کنیم تا سعادت فردی و اجتماعی جامعه اسلامی تضمین شود.

 

عضو هیئت امنای موسسه خمینی(ره) در بخش دیگری از سخنان خود با قدردانی از برگزارکنندگان این همایش گفت: لازم می‌دانم از تمامی نهادها، دستگاه‌ها، شخصیت‌ها و مراکزی که برای برگزاری این همایش و بزرگداشت این عالم ربانی تلاش کردند تشکر کنم. از دفتر مقام معظم رهبری، تولیت‌های آستان‌های مقدس، شورای عالی انقلاب فرهنگی، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، حوزه‌های علمیه، وزارتخانه‌ها، نیروهای مسلح، شهرداری‌ها و تمامی مجموعه‌ها و شخصیت‌هایی که نقش‌آفرین بودند، قدردانی می‌کنم.

 

 

 

حجت‌الاسلام سعیدرضا عاملی، رئیس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی ضمن گرامیداشت یاد و اندیشه علامه مصباح یزدی اظهار کرد: خدا را شاکریم که روز ۱۲ دی به‌درستی به نام «روز علوم انسانی اسلامی» در تقویم جمهوری اسلامی ایران مزین شد؛ روزی که با نام و اندیشه این حکیم فرزانه و استاد بزرگ پیوند خورده است و امروز شاگردان برجسته و دقیق این شخصیت بزرگوار به‌عنوان حاملان اندیشه او سخن می‌گویند و این توفیقی است که ما نیز از آنان بیاموزیم.

 

وی با اشاره به نگاه عقلانی و تفکری آیت‌الله مصباح یزدی گفت: واقعیت این است که فکر، منشأ نوآوری و خلاقیت است. به تعبیر امیرالمؤمنین(ع) «به تفکر انجلی قیاحب الامور»؛ با اندیشیدن پیچیدگی‌های امور حل می‌شود و همین مسیر عقلانیت و تفکر است که می‌تواند کارآمدی جمهوری اسلامی را تقویت کند و این نظام مقدس، میراث خون شهداست؛ شهدای انقلاب اسلامی، شهدای دفاع مقدس و شهدای مدافع حرم. بی‌شک یاد سردار بزرگ اسلام، حاج قاسم سلیمانی، شایسته تکریم است؛ انسانی که الگویی درخشان از غیرت، ولایت‌مداری، مجاهدت و اندیشه انقلابی برای همه نسل‌ها باقی گذاشت.

 

حجت الاسلام عاملی افزود: تقدیر الهی چنین بود که این مراسم به جای ۱۲ دی، در ۹ دی و هم‌زمان با روز «بصیرت» برگزار شود؛ روزی که ملت ایران میثاقی دوباره با ولایت و رهبری حکیمانه مقام معظم رهبری بست. این همزمانی معنادار است؛ زیرا آیت‌الله مصباح یزدی همواره در کنار ولایت و پشتیبان اندیشه دینی و الهی بود.

 

 

رئیس شورای تحول و ارتقای علوم انسانی با بیان اینکه استواری در اندیشه و حفاظت از حقیقت اسلام از ویژگی‌های برجسته آیت‌الله مصباح بود، گفت: ایشان بر اساس تعالیم قرآن کریم، حقیقت دین را با برهان، استدلال و گفت‌وگوی عالمانه عرضه می‌کرد. نگاه ایشان به علوم انسانی سکولار، نگاهی تحلیل‌گرانه و نقادانه بود؛ در کنار شناخت دقیق آن، اندیشه الهی را به‌عنوان حقایق اصیل معرفی می‌کرد و به تبیین آن می‌پرداخت.

 

حجت‌الاسلام عاملی با اشاره به شباهت مکتب فکری آیت‌الله مصباح با اندیشمندان بزرگی چون علامه طباطبایی، شهید مطهری و شهید صدر گفت: این بزرگان در «جهان فکر» زندگی می‌کردند. بدون واهمه از اندیشه‌های دیگر، با شناخت عمیق به تحلیل و نقد آن‌ها می‌پرداختند. همانگونه که در مورد شهید مطهری گفته می‌شد که مارکسیسم را بهتر از مارکسیست‌ها می‌فهمد، آیت‌الله مصباح نیز با قدرت فکری بالا، اندیشه سکولار را تحلیل کرده و پاسخ‌های متقن ارائه می‌کرد.

 

وی ادامه داد: یکی از دستاوردهای مهم آیت‌الله مصباح، عرضه مکتب علوم انسانی اسلامی و ارائه یک طبقه‌بندی جدید از علوم انسانی بود و نگاه ایشان به علم، جامع‌نگر و مبتنی بر توحید و کرامت انسانی بود؛ نگاهی که می‌تواند شکاف‌های موجود میان رشته‌ها را برطرف کند و پیوندی منطقی میان حوزه‌های مختلف علم برقرار سازد.

 

رئیس شورای تحول علوم انسانی افزود: علوم انسانی اسلامی برای زندگی بشر است؛ زندگی‌ای که محدود به دنیا نیست بلکه پیوستاری از دنیا تا آخرت را شامل می‌شود. برخلاف نگاه مادی‌گرایانه، علوم انسانی اسلامی به جاودانگی انسان توجه دارد و این نگاه تمدنی، اساس پیشرفت جامعه اسلامی است.

 

وی تاکید کرد: بخش مهمی از چالش‌های کشور به حوزه علوم انسانی و اجتماعی بازمی‌گردد و اگر این حوزه به قدرت نظری و رویکرد الهی و کارآمد مجهز شود، مسیر پیشرفت تمدنی که رهبر معظم انقلاب در گام دوم انقلاب ترسیم کرده‌اند هموار خواهد شد.

 

 

حجت‌الاسلام عاملی با تصریح بر اینکه علوم انسانی موجود در دنیا بر مبنای تفکر غیرالهی شکل گرفته است، گفت: جداسازی دین از سیاست، اجتماع و علم از آسیب‌های بزرگ تمدن غربی است که پیامدهای خطرناکی همچون تسلیحات مخرب، جنگ و سلطه‌طلبی را به همراه داشته است. اگر علم از غایت الهی جدا شود، به جای خدمت، به ابزار تخریب بشر تبدیل می‌شود.

 

 

وی با بیان اینکه عدالت‌گرایی برآمده از توحید، اساس علوم انسانی اسلامی است، اظهار داشت: این اندیشه باید به رفع تبعیض، احترام به حقوق انسان‌ها و تامین کرامت آنان منجر شود و علوم انسانی اسلامی باید به بهبود زندگی مردم کمک کند؛ زیرا مسئولیت ما نسبت به آسایش مردم بسیار سنگین است.

 

حجت‌الاسلام عاملی با تأکید بر پرهیز از هرگونه آسیب و ضرر اجتماعی گفت: یکی از رسالت‌های بزرگ حاکمیت، پالایش ساختارها از هر آن چیزی است که موجب ضرر فردی و اجتماعی می‌شود.

 

وی در پایان خاطرنشان کرد: مسیر پیشرفت تمدنی ایران اسلامی در گرو پیوند عمیق علوم انسانی اسلامی با اندیشه الهی، تحول مستمر، نوآوری علمی، اتکا به ولایت‌فقیه و همگرایی حوزه و دانشگاه است؛ چراکه همه این‌ها نوری است الهی که خداوند برای هدایت بشر در اختیار او قرار داده است.

 

 

 

منوچهر محمدی، رئیس اندیشکده اندیشه‌ورزان سیاست خارجی با بزرگداشت یاد و نام علامه مصباح یزدی اظهار کرد: علامه مصباح یزدی فیلسوفی کم‌نظیر، مفسر قرآن و اندیشمندی ژرف‌نگر بود که علاوه بر اشراف عمیق به معارف اسلامی، شناخت دقیق و روشنی از تحولات فکری، سیاسی و فرهنگی ایران و جهان معاصر داشت و این ویژگی او را به شخصیتی اثرگذار در عرصه انقلاب اسلامی تبدیل کرده بود.

 

وی با بیان اینکه بیش از چهل سال در کنار علامه مصباح فعالیت داشته است، افزود: از سال‌های مبارزه تا پس از پیروزی انقلاب اسلامی، شاهد بودیم که ایشان در بزنگاه‌های حساس، همان‌گونه که شهید مطهری درخشید، با قدرت فکری و روحیه‌ای استوار، چون ستاره‌ای پرفروغ در آسمان انقلاب اسلامی ظاهر شد.

 

محمدی با اشاره به جامعیت شخصیتی علامه مصباح گفت: ایشان شخصیتی «ذوالابعاد» بود؛ هم فیلسوفی برجسته، هم مفسر قرآن کریم و هم صاحب تحلیل‌های عمیق نسبت به مسائل انقلاب اسلامی و تحولات جهانی. آشنایی عمیق ایشان با اندیشه‌های غربی و توانایی در نقد مبانی سکولار، از علامه مصباح چهره‌ای ممتاز ساخت.

 

وی افزود: در دوران پیش از انقلاب، زمانی که جریان‌هایی همچون سازمان مجاهدین خلق با ظاهر فریبنده خود گروه زیادی از جوانان و حتی برخی متفکران را تحت تأثیر قرار داده بودند، علامه مصباح از نخستین شخصیت‌هایی بود که این انحرافات را به‌درستی تشخیص داد و تسلیم ظواهر فریبنده نشد.

 

محمدی با اشاره به حمایت امام خمینی(ره) از فعالیت‌های فکری علامه مصباح تصریح کرد: ایشان ضمن ارتباط نزدیک با امام، دغدغه فاصله حوزه و دانشگاه و عدم آشنایی طلبه‌ها با علوم مدرن را مطرح کردند و با تأیید امام، زمینه ورود مباحث علوم انسانی و اندیشه‌های غربی به حوزه را فراهم نمودند تا در فضای علمی دقیق، بررسی و نقد شوند.

 

وی ادامه داد: خاطرم هست که علامه مصباح تأکید داشتند طلاب باید ابتدا انقلاب اسلامی را به‌صورت نظری بشناسند و سپس به نقد و تحلیل مکاتب غربی بپردازند؛ ازاین‌رو تدریس ساختارمند علوم سیاسی و اندیشه‌های غربی در موسسه در راه حق آغاز شد و بعدها در موسسه امام خمینی(ره) تداوم یافت.

 

محمدی با اشاره به نقش هوشمندانه علامه مصباح در تشخیص انحرافات سیاسی پس از انقلاب گفت: ایشان در دوره‌های مختلف، از نهضت آزادی و دولت موقت گرفته تا دوره بنی‌صدر و سپس جریان اصلاحات و تساهل‌گرایی، با صراحت و شجاعت تمام، نسبت به انحرافات هشدار می‌داد و اجازه نمی‌داد آسیب به مبانی انقلاب اسلامی و ولایت فقیه برسد.

 

وی افزود: علامه مصباح نخستین شخصیتی بود که نسبت به برخی جریان‌های مشکوک سیاسی هشدار داد و انحرافات فکری آن‌ها را به‌روشنی تحلیل کرد. سخنان ایشان پیش از افشای برخی انحرافات بزرگ، نشان از بصیرت کم‌نظیر وی داشت.

 

رئیس اندیشکده اندیشه‌ورزان سیاست خارجی با اشاره به نگاه علامه مصباح درباره ساختار حکمرانی و انتخابات گفت: ایشان معتقد بود الگوی انتخابات غربی که متکی بر پول و تبلیغات است، می‌تواند کشور را دچار آسیب کند و همواره بر الگویی متکامل‌تر و متناسب با نظام ولایت فقیه تأکید داشت و علامه مصباح بر این باور بود که ولایت مطلقه فقیه باید محور هدایت نظام باشد و سازوکارهای سیاسی باید در خدمت صیانت از ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب اسلامی قرار گیرد.

 

وی با تأکید بر نقش مؤثر علامه مصباح در تحقق وحدت حوزه و دانشگاه گفت: علامه مصباح از پیشگامان این پیوند مقدس بود و با راه‌اندازی رشته‌های متعدد علوم انسانی اسلامی، گامی بزرگ در پیوند علم دینی و دانش نوین برداشت.

 

محمدی با اشاره به دشمنی جریان‌های غرب‌گرا با علامه مصباح افزود: طبیعی بود که چنین شخصیت مستقلی، خار چشم جریان‌های منحرف و غرب‌زده باشد؛ اما ایشان با استقامت مثال‌زدنی ایستاد و تا پایان عمر، مدافع راستین ولایت فقیه و انقلاب اسلامی باقی ماند.

 

وی در پایان تأکید کرد: بدنه ملت ایران همچنان وفادار به انقلاب اسلامی و ولایت فقیه است و با هدایت رهبر معظم انقلاب، همچون گذشته بر فتنه‌ها و توطئه‌ها غلبه خواهد کرد. میراث فکری علامه مصباح چراغ روشنی است که مسیر حقیقت‌جویان انقلاب اسلامی را همچنان منور نگه می‌دارد.

 

 

 

حجت‌الاسلام معین دقیق، رئیس دفتر حزب‌الله لبنان در قم نیز در این مراسم با گرامیداشت یاد و خاطره آیت‌الله مصباح یزدی اظهار کرد: در این سالگرد شریف، وقتی نام آیت‌الله مصباح برده می‌شود، در حقیقت یاد مردی از مردان بزرگ مقاومت زنده می‌گردد؛ مردی که نه تنها در عرصه جهاد نظامی و سیاسی، بلکه در میدان اندیشه، فرهنگ، اخلاق و تقوا، مقاوم و استوار بود. او نمونه‌ای برجسته از مجاهدی بود که جهاد فردی و اجتماعی را در کنار هم معنا کرد.

 

وی افزود: این عالم بزرگ دِینی بر گردن همه شهدایی که در مرزهای لبنان در برابر رژیم صهیونیستی ایستادگی کردند، حقی بزرگ دارد. این سخن، اغراق و تعارف نیست؛ بلکه واقعیتی است که بارها از نزدیک مشاهده شد. بارها دیدم هنگامی که فرماندهان و نیروهای مقاومت از لبنان به ایران می‌آمدند، با وجود سن بالا و مشغله علمی سنگین، آیت‌الله مصباح با روی گشاده به استقبال آنان می‌رفت و زمان ارزشمند خویش را به گفت‌وگو با آنان اختصاص می‌داد.

 

حجت‌الاسلام دقیق تأکید کرد: آنچه آیت‌الله مصباح در دل نیروهای مقاومت می‌کاشت، تنها یک محبت احساسی نبود، بلکه محبتی عقلانی، ریشه‌دار و همراه با معرفت نسبت به «ولایت» و به‌ویژه نسبت به رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای بود. نتیجه این جلسات آن بود که مجاهدان مقاومت هنگام بازگشت به لبنان، نوعی ارتباط تازه، عمیق و الهی با ولایت فقیه را احساس می‌کردند و روحی تازه در اراده و ایمان آنان دمیده می‌شد.

 

وی ادامه داد: امروز در سالروز بزرگداشت آن عالم مجتهد، خطاب به ایشان می‌گوییم: ای علامه بصیر! ای یاور ولایت! امت شهدا در لبنان با تو عهد می‌بندد که همچنان در مسیر ولایت باقی بماند؛ در راه امام خمینی(ره) و در طریق امام خامنه‌ای عزیز. این همان مسیری است که تو به ما آموختی: حتی اگر دشمنان از شرق و غرب بر ما بتازند، بذر ولایت همچنان در جان ما زنده خواهد ماند تا پرچم را به دست مولایمان، حضرت ولی‌عصر(عج) بسپاریم.

 

در پایان، وی برای روح بلند آیت‌الله مصباح یزدی رحمت و درجات عالیه الهی مسئلت کرد و یاد و نام همه شهدای جبهه مقاومت، به‌ویژه شهید حاج قاسم سلیمانی و شهیدان مبارزه با صهیونیسم و استکبار را گرامی داشت و روح امام خمینی(ره) و رهبر عزیز انقلاب را مورد سلام و درود قرار داد.