آیت‌الله اعرافی:
ساختن جامعه و جهان، رسالت حوزه است/نوآوری‌های قم باید برجسته و جهانی شود
مدیر حوزه‌های علمیه کشور با تأکید بر رسالت جهانی حوزه گفت: حوزه باید با شناخت عمیق از صحنه تمدنی، بهره‌گیری از رسانه و توجه به فناوری‌های نوین، پیام دین را در سطح جهانی عرضه کند.
به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه کشور در آیین رونمایی از صفحه «حوزه و روحانیت» خبرگزاری تسنیم که صبح امروز در سالن همایش مدرسه معصومیه برگزار شد، با تأکید بر اینکه ماهیت حوزه‌های علمیه ذاتاً برون‌گرا و معطوف به جامعه و جهان است، گفت: عالم دین پس از ساختن خویش وظیفه‌ای بزرگ‌تر یعنی ساختن جامعه و تمدن بشری را بر دوش دارد.
وی با بیان ضرورت نگاه جهانی، شناخت صحنه تقابل تمدنی، بهره‌گیری از رسانه و مواجهه صحیح با فرهنگ غرب، تأکید کرد: حوزه‌های علمیه باید پیام دین را در سطح جهانی با زبان رسانه و هنر عرضه کنند.
شناخت صحنه تمدنی و ضرورت غرب‌شناسی عمیق
آیت‌الله اعرافی در ادامه سخنان خود با تبیین جایگاه حوزه‌های علمیه در صحنه جهانی اظهار داشت: شناخت دقیق میدان رقابت فرهنگی و تمدنی امروز یک ضرورت است. عالم دین باید شرایط جامعه را بشناسد و در سطح جهانی نیز صحنه کلان تقابل تمدنی را درک کند. نظام بلاغ مبین بدون غرب‌شناسی عمیق نمی‌تواند رسالت خود را ایفا کند چراکه فرهنگ غرب در همه ابعاد زندگی بشر رسوخ کرده است.
وی با اشاره به تحولات بنیادین پس از رنسانس افزود: تحولات غرب بر مبنای پشتوانه فلسفی و شاخص‌های ویژه‌ای شکل گرفت که تفاوت‌های بنیادینی با اندیشه اسلامی دارد. مواجهه ما با این تمدن یک برخورد مقطعی نیست بلکه ادامه همان مواجهه‌ای است که پیامبر اکرم(ص) با تمدن‌های روم، ایران و چین داشتند؛ اما امروز به دلیل نفوذ تمدن مادی در تمامی ساحت‌های بشر از علوم انسانی و فناوری گرفته تا سبک‌های زندگی، این مواجهه دشوارتر شده است.
مدیر حوزه‌های علمیه کشور تأکید کرد: تمدن غرب زنجیره‌ای از ایسم‌ها و مکاتب را به وجود آورده که بسیاری از آن‌ها در تعارض مستقیم با مبانی اندیشه اسلامی هستند. از این‌رو غرب‌شناسی، فهم عمیق جریان‌های فکری و شناخت پشت صحنه تحولات جهانی برای حوزه‌های علمیه ضرورتی حیاتی است.
نوآوری‌های حوزه علمیه قم، نیازمند برجسته‌سازی و انتشار گسترده
وی با اشاره به پیشینه نوآوری‌های علمی در حوزه قم اظهار داشت: ذات و ماهیت حوزه‌های علمیه برون‌گرا و معطوف به جامعه و جهان است. عالم دینی پس از تهذیب و خودسازی، رسالتی بزرگ‌تر یعنی ساختن جامعه و تمدن بشری را عهده‌دار است. در حوزه دانشی حوزه علمیه قم تطورات گسترده‌ای را تجربه کرده و نوآوری‌های فراوانی ارائه داده است. بسیاری از نظریات مهم منتشر شده و در عرصه‌های دانشی و کارکردی نیز دستاوردهای ارزشمندی گردآوری و در مجلداتی تجمیع شده اما این آثار به شکل وسیع منتشر نشده و نیاز به تکمیل و بسط بیشتری دارد.
آیت‌الله اعرافی ادامه داد: برجسته‌سازی نوآوری‌های قم، توجه به قوت‌ها و همچنین نگاه انتقادی برای شناسایی خلأها یک ضرورت است. پیام کلان حوزه همواره ناظر به پیشرو بودن و دستیابی به موفقیت‌های بزرگ بوده است؛ اما در کنار این توفیقات باید به افق‌های جدید و مسیرهای ناپیموده نیز چشم داشت.
وی با تأکید بر اهمیت حکمرانی رسانه‌ای گفت: یکی از مسائل بنیادین حوزه حکمرانی در عرصه رسانه است. در مقام اجرا اقدامات بزرگی صورت گرفته اما همچنان راه‌های نرفته بسیاری باقی مانده است. حکمرانی اندیشه دینی در فضای رسانه‌ای نیازمند گام‌های بلندتر و گسترده‌تر است تا بتوانیم پیام دین را به شکل شایسته به مخاطبان جهانی منتقل کنیم.
بلاغ مبین، نخ تسبیح دانش‌ها و رسالت جهانی حوزه
مدیر حوزه‌های علمیه کشور در بخش دیگری از سخنان خود به اهمیت تبلیغ دین و بلاغ مبین اشاره کرد و گفت: تبلیغ دین و تحقق بلاغ مبین به دانش‌ها و مهارت‌های متناسب نیاز دارد. حوزه در قالب درختواره‌ای از رشته‌ها و مهارت‌ها به این مهم پرداخته و در عرصه‌هایی همچون اخلاق، تربیت، تاریخ و سیره فعالیت داشته است. اما نخ تسبیح همه این دانش‌ها، همان بلاغ مبین است که باید محور حرکت قرار گیرد.
وی افزود: بلاغ مبین دو رویکرد دارد: نخست رویکرد درونی برای عالمان و فعالان عرصه تبلیغ و دوم رویکرد برون‌گرا که باید بر همه دانش‌ها سایه افکند و در شانزده حوزه دانشی درختواره حوزه به طور جدی مورد توجه قرار گیرد. اگر این پیوند میان دانش‌ها شکل بگیرد رسالت حوزه در تبیین دین و گسترش پیام اسلام در جهان محقق خواهد شد.
آیت‌الله اعرافی با اشاره به نقش امام خمینی(ره) در ایجاد جنبش فرهنگی بزرگ در جهان اسلام اظهار داشت: جنبش‌های متعددی در جهان اسلام پدید آمده‌اند اما حرکت امام خمینی(ره) ویژگی ممتاز و منحصر به‌فردی داشت. ایشان با درک پشت صحنه تحولات جهانی و شناخت موازنه‌های فرهنگی و سیاسی توانستند مسیر تازه‌ای بگشایند. امروز نیز ما باید همان نگاه کلان و شناخت عمیق را داشته باشیم. فقدان شخصیت‌هایی همچون سید حسن نصرالله نشان‌دهنده دشواری‌های این راه است و لزوم شناخت روح فرهنگ معاصر را گوشزد می‌کند.
وی تأکید کرد: بدون نگاه جهانی فعالیت‌های منطقه‌ای کارایی ندارد. حوزه‌های علمیه پیام‌های بزرگی در اختیار دارند که تنها بخش اندکی از آن‌ها به زبان رسانه و هنر ترجمه شده است. بنابراین ایجاد بسترهای نوین رسانه‌ای بهره‌گیری از ابزارهای هنری و توجه به فناوری‌های نو، وظیفه‌ای است که بر دوش همه ما سنگینی می‌کند.
ضرورت توجه حوزه به علوم شناختی و فناوری‌های نوین
مدیر حوزه‌های علمیه کشور با اشاره به تحولات علمی و فناورانه جهان گفت: آنچه امروز در عرصه علوم شناختی و هوش مصنوعی در حال وقوع است تکانه‌های عظیمی را در جهان ایجاد خواهد کرد. اگر حوزه نسبت به این تحولات بی‌توجه باشد قطعاً با عقب‌ماندگی جدی مواجه خواهد شد. حوزه باید این حوزه‌های نوظهور را بشناسد،متناسب با آن دانش و مهارت تولید کند و از فرصت‌های آن برای انتقال پیام دین بهره گیرد.
وی افزود: رسانه‌های ملی و فراملی می‌توانند بازوی مؤثری برای حوزه باشند تا پیام دین به جهان معاصر منتقل شود. حوزه علمیه نیز باید در این مسیر به عنوان منبعی الهام‌بخش و هم‌افزا نقش‌آفرینی کند.
آیت‌الله اعرافی در پایان سخنان خود ضمن قدردانی از اقدام خبرگزاری تسنیم در راه‌اندازی صفحه «حوزه و روحانیت» تصریح کرد: این حرکت رسانه‌ای، فرصتی ارزشمند برای تبیین عمیق‌تر اندیشه‌های دینی، معرفی نوآوری‌های حوزوی و برجسته‌سازی رسالت جهانی حوزه است. امید است با همکاری و هم‌افزایی میان حوزه و رسانه، گام‌های بزرگ‌تری در مسیر انتقال پیام دین به جامعه و جهان معاصر برداشته شود.
ارسال نظرات