کتاب چاپ کردن در این وضع شوخی است؛ ماجرای فروش سازمانی کتاب شاعران

به گزارش سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، محمدرضا طهماسبی در گفتگویی دباره مجموعه‌شعر جدیدش «با دو چشم نانیما»، گفت: این کتاب یک مشق و تمرین و تجربه در فضای شعر نیمایی و با توجه به زبان آرکائیک مرحوم مهدی اخوان ثالث است که می‌شود گفت برجسته‌ترین شاگرد نیما است و شعر نیمایی را به اوج رساند. این کتاب یک تلاش و تجربه کوچک در شعر نیمایی است. اگر ایرادات، مشکلات یا خامی‌هایی دارد، از مخاطبان عذرخواهی می‌کنم. این کتاب را به عنوان یک مشق بپذیرند.

طهماسبی با اشاره به وضعیت بغرنج کتاب‌های شعر در بازار نشر، گفت: چاپ کتاب، برای شاعر، اصلاً قابل اتکا نیست. کسی که بخواهد زندگی‌اش را از این طریق تأمین کند، اصلاً برایش امکان ندارد. با این وضع نشر و این چاپ‌های محدود که از یک کتاب صد یا دویست جلد منتشر می‌کنند، کتاب چاپ کردن انگار مثل شوخی شده است.

اینستاگرام به ویترین اول ارائه شعر تبدیل شده و باید از آن استفاده کرد

وی از تیراژ پایین کتاب‌های شعر انتقاد کرد و گفت: دویست جلد کتاب هم حق‌التألیف مناسبی در اختیار شاعر قرار نمی‌دهد، هم به این دلیل که اقبالی به کتاب‌های شعر نیست، همان تعداد هم به فروش نمی‌رود. با توجه به ظهور رسانه‌های نوظهور مثل اینستاگرام، امروزه شاعران خودشان را بیشتر از این طریق مطرح می‌کنند نه از طریق کتاب. یعنی یک صفحه‌ای که چند صد هزار فالور دارد، اگر شعر یک شاعر را بگذارد، ناگهان به اندازه ده تا کتاب دیده می‌شود. به نظرم نشر راهی جز این ندارد که خودش را با این شرایط وفق دهد و از ظرفیت فضای مجازی برای تبلیغ و فروش کتاب‌های شعر استفاده کند.

شاعر «واژگان واژگون» ادامه داد: البته اوضاع نشر در سال‌های پیش هم چندان خوب نبود. در گذشته هم نصف کتاب‌هایی که چاپ می‌شد، به ادارات و نهادها و ارگان‌ها فروخته می‌شد. مثلاً شاعر کتاب پست و مقام و ارتباطاتی داشت و به همان واسطه کتاب خودش را به امور مساجد و سازمان زندان‌ها و… اهدا می‌کرد! به ندرت پیش می‌آمد که کتاب یک شاعر، در تیراژ بالا فروخته شود. شاید تنها کتاب کسانی چون دکتر شفیعی کدکنی و محمود دولت‌آبادی و فاضل نظری و… مورد توجه قرار می‌گرفتند. خیلی از شاعران که چندان مشهور نیستند، کتاب‌شان زیاد فروش نمی‌رفت و امروز هم همین‌طور است.

این شاعر با تأکید بر نقش رسانه‌های اجتماعی در کمرنگ شدن مطالعه، گفت: من نمی‌گویم دنیا دارد به سمتی می‌روند که مردم کتاب نمی‌خوانند و کل دنیا همین‌طور است. ولی در کشور ما فضای مجازی کاری کرده که همه یک گوشی دست‌شان گرفته‌اند و مدام سرشان توی گوشی است. نه ورزش می‌کنند، نه کتاب می‌خوانند، نه معاشرت می‌کنند. هرچیزی که یاد گرفته‌اند، اقیانوسی به عمق یک بند انگشت است. یعنی عمقی ندارند.

طهماسبی بی‌رونقی در بازار نشر شعر و فروش کم کتاب‌های شعر را سبب آسیب به ادبیات کشور دانست و گفت: با این وضعیت خیلی‌ها دلسرد می‌شوند. شاعر کلی زحمت می‌کشد کتاب چاپ می‌کند و بعد می‌بیند که حتی صد جلد آن به فروش نرفته است. الآن شرایط طوری است که گاهی خود شاعر کتابش را می‌خرد و به اطرافیانش هدیه می‌دهد. این دلسردکننده است.

شاعر «با دو چشم نانیما»، در پایان، استفاده از شبکه‌های اجتماعی برای ارائه شعر را ناگزیر دانست و گفت: الآن ویترین ارائه شعر فقط کتاب نیست. شما می‌توانی شعرت را در صفحه‌ات بگذاری و ببینی که ده هزار نفر آن شعر را خوانده‌اند. حتی اگر هزار نفر هم بخوانند، انگار ده برابر کتاب ۱۰۰ نسخه‌ای تو دیده شده است. البته بی‌رونقی بازار نشر در حوزه شعر، معایبی دارد که جبران‌شدنی نیستند. باید برای رفع این معایب فکر و برنامه‌ریزی کرد.

کتاب «با دو چشم نانیما» شعرهای نیمایی محمدرضا طهماسبی، به تازگی با قیمت ۱۴۵ هزار تومان و در ۸۸ صفحه، توسط سوره مهر راهی بازار نشر شده است.