ضرورت تقویت گفتمان بینالمللی حوزههای علمیه/ حوزه باید در جهان شناخته شود

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، آیتالله علیرضا اعرافی مدیر حوزههای علمیه کشور در شورای مدیران مرکز مدیریت حوزههای علمیه در گزارشی از حضور خود در دومین همایش بینالمللی رهبران دینی با موضوع «نقش رهبران دینی در حل منازعات بشری» که در کشور مالزی برگزار شد، اظهار داشت: ما سه روز در مالزی حضور داشتیم؛ چهارشنبه، پنجشنبه و جمعه و برنامههای متعددی در این مدت برگزار شد که به صورت کلی به آنها اشاره میکنم.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه افزود: یکی از برنامهها نشست با انجمن دانشآموختگان حوزه بود که این جلسه، به مسائل علمی و فرهنگی و اسلامی در مالزی پرداخته شد و توصیهها در زمینه فعالیتهای فرهنگی و تبلیغی مطرح شد و بر ارتقای علمی و رعایت وحدت و مصالح جهان اسلام و کشور مالزی تأکید شد.
مدیر حوزههای علمیه همچنین از جلسهای با جمعی از علما، متفکران و نخبگان مالزی سخن گفت که مباحث مهمی مطرح و تبادل نظر انجام شد، مباحثی پیرامون مسائل منطقهای و دینی مطرح گردید، حاضران مواضع نظام اسلامی ایران را در برابر اسرائیل ستودند و نظرات و پیشنهادهای خود را مطرح کردند.
آیتالله اعرافی تصریح کرد: در خصوص ابعاد اجلاسیه که برنامه اصلی سفر بود، بیان داشت قریب هزار نفر از علما، نخبگان و اندیشمندان از ۵۴ کشور مختلف و نمایندگان ادیان دیگر از جمله مسیحیان، بوداییها حضور داشتند.
وی افزود: اجلاس شامل پنج جلسه بود که دبیری دو جلسه به ایران اختصاص یافته بود و حضرت استاد آقای مبلغی یک جلسه را اداره کردند و بنده نیز مسئولیت جلسه پایانی را بر عهده داشتم و علاوه بر مدیریت نشست، مباحث و مواضع خود را ارائه کردم و نقد و اصلاحاتی بر سخنرانیها انجام پذیرفت.
مدیر حوزههای علمیه کشور با اشاره به اهمیت موضوعات مطرحشده در اجلاس گفت: در این تاکید شد که علما دو وظیفه مهم دارند؛ نخست ایجاد وحدت درون مذهب، میان امت اسلام و حتی فراتر از آن بین ادیان، و دوم مقابله با ظلم و ستم و پیگیری عدالت و این دو وظیفه اساس کار علماست و گفتمان انقلاب اسلامی آن را در عرصه جهانی تأکید می نماید.
آیتالله اعرافی اظهار کرد: در مسئله غزه هم تاکید شد که مقاومت و پایداری مردم غزه و محور مقاومت از یکسو و فروریزی ارزشهای اخلاقی و ستم بی حد صهیونیستها از سوی دیگر دو روی یک سکهاند و موضع ما در قبال رزیم غاصب دولتها متفاوت است؛ ما هرگز دولتهایی که با انتخابات واقعی شکل نگرفتهاند را قبول نداریم و تمکین به انتخابات فلسطینی ها و در غیر این صورت مقاومت و جهاد واقعی را اصل میدانیم. در این اجلاس، مطالباتی هشتگانه مطرح شد که باید به طور جدی پیگیری شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره جایگاه ایران در اجلاس گفت: نخست وزیر مالزی در سخنرانی خود به نقش ایران در مسائل منطقهای اشاره کرد.
آیت الله اعرافی ادامه داد: در حاشیه اجلاس چند نشست با مقامات مالزی، عربستان، مصر و برخی احزاب و جریان های مالزیایی برگزار شد و این نشستها فرصت مناسبی برای تبادل نظر درباره تحولات علمی، حوزوی و دینی ایران بود.
مدیر حوزههای علمیه کشور با تاکید بر اهمیت وحدت اسلامی و گفتگوهای مشترک فقهی و فلسفی با علمای مختلف اشاره کرد و گفت: باید بر مشترکات تکیه کنیم تا وحدت و همگرایی بیش از پیش تقویت شود و نیز مواضع خود و گفتمان انقلاب اسلامی را مطرح نماییم.
آیتالله اعرافی در توضیحاتی درباره تغییرات گفتمانی در منطقه و نقش حوزههای علمیه بیان کرد: تغییر گفتمان نهادهایی مانند رابطه العالم یک فرصت برای ماست و البته نباید از رشد گفتمان سکولاریستی و گرایش های غربی غافل بود.
اهمیت تقویت ارتباطات میان علما و نهادهای دینی
آیت الله اعرافی با اشاره به اهمیت تقویت ارتباطات میان علما و نهادهای دینی، گفت: در این سفر دیدیم که نخست وزیر مالزی و دیگر اعضای هیئت ایرانی ارتباط بسیار خوبی برقرار کردند و این فرصتی برای همکاریهای بیشتر بوجود آورد
وی تأکید کرد: حوزههای علمیه در فضای جدید باید بیشتر به سمت گفتمانسازی و تولید ادبیات فکری حرکت کنند، چرا که ضعف های جدی در این زمینه محسوس است و حوزه به عنوان نهاد دینی و علمی باید پرچمدار تولید و نشر محتوا و اندیشه اسلام ناب باشد و نقش برجستهای در جهان اسلام ایفا کند.
مدیر حوزههای علمیه کشور افزود: ما در مباحث کلامی، فقهی، حدیثی، تفسیری و علوم انسانی در حوزههای علمیه تحقیقات گسترده و استادان برجستهای داریم، اما جلوهگری و حضور فعال رسانهای و بینالمللی هنوز جای کار دارد و باید ظرفیتهای خود را بهتر معرفی کنیم؛ تحولات علمی و فقهی ایران در سطح بینالمللی باید بیشتر دیده و شنیده شود و حوزه باید فعالتر در مجامع جهانی حضور داشته باشد، البته عرضه و اشاعه اندیشه متعالی اسلام و معارف اهل بیت(ع) و علوم اسلامی با همه عظمت آن نیازمند بازآرایی و فراوری دقیق و متناسب با فضای بین الملل است و در این زمینه ضعف داریم و باید مجاهدت کرد.
آیت الله اعرافی به اهمیت توجه به تحولات جدید در سیاستهای برخی کشورها اشاره کرد و گفت: این تغییرات هم فرصت بزرگی است و هم تهدیدی جدی و اگر ما نتوانیم تنظیمات و سیاستهای خود را درست مدیریت کنیم، خیلی چیزها را از دست خواهیم داد، زیرا آنها به سرعت جلو میروند و جایگاه ایران را به چالش میکشند.
وی همچنین تأکید کرد که روابط ایران با مالزی قوی است و این موضوع به حضور و تأثیرگذاری هیئت ایرانی در همایش کمک کرده و مواضع انقلاب اسلامی در این اجلاس به خوبی مطرح شد، حوزههای علمیه باید حضور بینالمللی و تأثیرگذاری خود را افزایش دهند و این امر از مهمترین مسائل حال حاضر حوزه است.
آیتالله اعرافی در ادامه درباره استقبال از هیئت ایرانی شد نیز افزود: در سفرها و جلسات مختلف، از نخست وزیر تا سایر هیئتها با احترام و تمجید از ایران استقبال شد. حتی در فرودگاه هم به دلیل سابقه و جایگاه ایران،مسافران به هیئت احترام گذاشتند و این بازتاب حمایت و همبستگی با مقاومت در جنگ و مواضع انقلابی ایران است که در جهان اسلام کمنظیر است.
وی همچنین به مسئله مهم معرفی حوزههای علمیه در جهان اشاره کرد: متأسفانه حوزههای علمیه ایران در سطح بینالمللی در حد مناسب شناخته شده نیستند و معرفت و شناخت نسبت به حوزه کم است.برخی از نهادها هم توان کافی برای گفتمانسازی و حضور علمی و فکری در عرصه جهانی ندارند و این مشکل از سالها پیش وجود دارد و برای پیشرفت و تأثیرگذاری باید سرمایهگذاری و برنامهریزی قوی انجام شود.
ضرورت تقویت گفتمان بینالمللی حوزههای علمیه/ حوزه باید در جهان شناخته شود
مدیر حوزههای علمیه کشور، با تأکید بر اهمیت حضور فعال و عمیق حوزههای علمیه در عرصه بینالمللی، گفت که تولید علمی متناسب با زبان و گفتمان جهانی و برنامهریزی مدون، از اولویتهای حیاتی حوزه است تا تأثیرگذاری حوزه در سطح جهان و همچنین داخل کشور افزایش یابد. حوزه باید در عرصه جهانی نقش آفرین باشد.
آیتالله اعرافی تأکید کرد: مسلمین جهان امروز به شدت نگرانند و نیاز مبرم به گفتمان بینالمللی و حضور عمیق حوزههای علمیه در عرصه جهانی وجود دارد. ما نظریات دقیق و عمیقی داریم اما در تطبیق آنها با ادبیات بینالمللی و نگاه مقایسهای با دیگر مکاتب و مذاهب ضعف داریم، مثلاً باید بتوانیم نظریات خود را در کلام، فقه و تفسیر در کنار نظریات اهل سنت یا مذاهب مختلف دیگر به صورت مقایسهای مطرح کنیم. این ظرفیتها و دستاوردها در اصول و فقه و سایر حوزه ها بسیار ارزشمند است و اگر به درستی معرفی شود، میتواند تأثیرگذار باشد.
وی همچنین بیان کرد: نهادهای حوزه باید با تولید محتوای مقایسهای، تطبیقی و بازآفرینی علمی به سمت ارائه گفتمان بینالمللی حرکت کنند و این موضوع نیازمند منشور و برنامه کلان و مدون است که در سطح ملی تصویب و به اجرا گذاشته شود. ایشان از تلاشهایی که در این زمینه شروع شده استقبال کردند اما تأکید کردند که این کافی نیست و باید کارهای اساسیتر و هماهنگتری انجام شود و مصوب شد طرح جامعی تهیه شود.
آیت الله اعرافی در پایان با اشاره به اهمیت این مسئله گفت: وقتی حوزهها در جهان شناخته شوند و گفتمان قوی و اثرگذار داشته باشند، این نفوذ و جایگاه در عرصه جهانی به تأثیرات مثبت داخلی، از جمله در سیاست، اقتصاد و فرهنگ کشور منجر خواهد شد. حوزه باید از این فرصتها استفاده کند و با برنامهریزی و همت بلند، گفتمان اسلامی را به جهان عرضه کند.