گزارشی از فعالیتهای علمی و رسانهای رادیو سایهبان

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، آیین رونمایی از پایگاه جامع اعتقادی گروه علمی تبلیغی رادیو سایهبان با حضور آیت الله رجبی، اعضای مجلس خبرگان رهبری، مسئولین، طلاب و فضلای حوزه علمیه شامگاه سه شنبه در ساختمان مرکز مدیریت حوزههای علمیه برگزار شد.
حجتالاسلام انواری مدیر این مجموعه در این مراسم با بیان گزارشی از فعالیتهای صورتگرفته، به یکی از محورهای مهم فعالیت این مجموعه اشاره کرد و گفت: پرداختن به شبهات مهدوی، از جمله عمر طولانی حضرت ولیعصر (عج) و فایده وجود ایشان برای مردم از موضوعات اصلی ما بوده که با رویکرد فلسفه دین مورد بررسی قرار گرفته است.
وی در ادامه بیان داشت: به شبهات مطرحشده توسط آتئیستها پیرامون آیات مربوط به نجوم و کیهانشناسی نیز پاسخ دادهایم. برخی در فضای مجازی بهویژه در تلگرام ادعا میکنند مفاهیم قرآنی درباره آفرینش با یافتههای علمی ناسازگار است؛ از جمله اینکه آسمان اول خلق شده یا زمین. هر یک از این موضوعات جلسات مستقلی را به خود اختصاص دادهاند.
تأکید بر تأیید علمی محتوای تولیدشده
حجتالاسلام انواری با تأکید بر دقت علمی تولید محتوا اظهار داشت: یکی از اصول ما در رادیو سایهبان این است که هیچ موضوعی بدون تصویب کامل گروه وارد برنامه نمیشود. کارشناسان برجسته حوزوی از جمله تأییدکنندگان علمی محتوای برنامهها هستند.
وی افزود: تاکنون حدود ۱۲ جلسه به پاسخگویی به شبهات آتئیستی اختصاص یافته است. در ادامه نیز پروژهای برای بررسی تطبیقی نظریه تکامل و مفاهیم قرآنی همچون مراحل آفرینش جنین در حال پیگیری است.
وی افزود: یکی دیگر از فعالیتهای مهم مجموعه، پروژهای با عنوان «داستان کیهان» است. این طرح با هدف پاسخ به علمگرایی افراطی و شبهاتی که در ذهن جوانان ایجاد شده، طراحی شده و تلاش دارد در قالب داستانی غیرمستقیم مباحثی چون معرفتشناسی و فلسفه علم را به مخاطب منتقل کند.
وی افزود: فصل اول این پروژه به تاریخ کیهانشناسی کلاسیک تا اوایل قرن بیستم و فصل دوم آن به تحولات بعدی تا دوران معاصر اختصاص دارد. تاکنون ۳۳ جلسه از این مجموعه ضبط شده است
پژوهش درباره فلسفه حجاب در دوران فتنه
مدیر رادیو سایهبان در بخش دیگر سخنان خود به فعالیتهای انجامشده در دوران فتنه اشاره کرد و گفت: یکی از اقدامات مهم ما پژوهشی درباره فلسفه حجاب و چرایی آن بود. در این پروژه ابعاد مختلفی از مفهوم «صیانتالمرأه»، زیباییشناسی و حکمتهای حجاب بهطور عمیق بررسی شد و این کار محصول مشارکت گروهی همه اعضا بود.
حجتالاسلام انواری با اشاره به یکی از پروژههای پرحجم مجموعه گفت: یکی از فعالیتهای دیگر ما پروژهای مفصل در نقد آثار آقای ترکاشوند بود که حدود ۲۰۰ ساعت زمان برد. ایشان در تاریخ ۱۲ اردیبهشت با افتخار اعلام کردند که دیدگاهشان دربارهی حجاب بر جمهوری اسلامی غلبه یافته است؛ ادعایی که لحنی متکبرانه و به دور از تواضع داشت.
وی افزود: در این پروژه، ادعاهای ترکاشوند درباره تفاوت وضعیت حجاب در عصر پیامبر اسلام بهصورت دقیق و علمی بررسی شد.
وی تصریح کرد: مباحث هرمنوتیکی بهصورت تخصصی در سه دورهی آموزشی، مجموعاً طی ۲۷ جلسه تحلیل شد. برخلاف تصور عمومی این مباحث صرفاً تئوریک نبوده و تأثیر مستقیمی بر نگرشهای اجتماعی و دینی دارند.
مدیر رادیو سایهبان ادامه داد: از دیگر اقدامات مهم پرداختن به شبهات پیرامون قرآن بود.
وی افزود: نگاههای مادیگرایانه در حوزهی روانشناسی و فلسفه ذهن نیز مورد بررسی و نقد قرار گرفت.
بررسی انتقادی روایتهای تاریخی و نقد دو قرن سکوت
حجتالاسلام انواری تاکید کرد: یکی دیگر از پروژههای مهم بررسی علمی و انتقادی کتاب «دو قرن سکوت» اثر عبدالحسین زرینکوب بود. این اثر با طرح ادعاهایی نظیر تمدندوستی ایرانیان و نسبت دادن کتابسوزی به اعراب مسلمان مورد بازخوانی قرار گرفت. تحلیلهای انجامشده نشان داد بسیاری از این ادعاها فاقد پشتوانهی تاریخی و علمی هستند.
وی همچنین اظهار داشت: تاریخ طبری بهصورت موشکافانه بررسی شده است. متأسفانه در تلگرام و یوتیوب برخی از مطالب این کتاب بهصورت گزینشی و تحریفشده منتشر میشود.
حجتالاسلام انواری در ادامه از مجموعهای ۸ جلسهای دربارهی برنامهی «زندگی پس از زندگی» خبر داد و تأکید کرد: این مجموعه با هدف جلوگیری از سوءبرداشتها تهیه شده و مخالفتی با اصل برنامه ندارد. چرا که تجربهگرایی افراطی و ترویج تجربههای دینی شخصی همانطور که در غرب مشاهده شده میتواند آسیبهای معرفتی جبرانناپذیری به همراه داشته باشد.
وی در ادامه به پروژه «معنای زندگی» اشاره کرد و گفت: این پروژه در ۲۰ جلسه تدوین شده است. در این مجموعه با بهرهگیری از سناریوهایی جذاب برگرفته از فیلمها و رمانهای غربی تلاش شده تهدیدهای معناگرایی سطحی برای مخاطب روشن شود. این مجموعه همچنین به نقد جریانهایی میپردازد که تصویری نادرست از معنا و هدف زندگی ارائه میدهند و با فروش دورهها و پکیجهای زندگی بدون دین و شریعت مخاطب را از مسیر صحیح منحرف میکنند.
حجتالاسلام انواری در ادامه سخنان خود به مرحلهی بعدی پروژهی «معنای زندگی» اشاره کرد و گفت: پس از درک فلسفی از معنای زندگی گام بعدی رسیدن به سطح کاربردی و اخلاقی آن بود. این بخش با عنوان «اخلاق کاربردی» طراحی شد و تاکنون حدود ۵۰ تا ۷۰ جلسه از آن اجرا شده است. فصل دوم این مجموعه نیز آغاز شده و بهصورت پیوسته در حال پیشرفت است.
پاسخ به شبهات پرتکرار فضای عمومی در قالب ویدیوهای کوتاه
وی از یکی دیگر از اقدامات مهم مجموعه سخن گفت و افزود: پاسخ به پرسشهایی که در فضای عمومی جامعه بسیار رایج شدهاند، در دستور کار قرار گرفت. سؤالاتی نظیر «چرا به جای حجاب زنان روی اخلاق مردان تمرکز نمیشود؟»، یا «اگر دین یکی است چرا ادیان متفاوتاند؟» و نیز «اگر در اروپا به دنیا آمده بودیم چه دینی داشتیم؟» از جمله پرسشهایی هستند که در قالب ویدیوهای کوتاه هر یک حدود یکونیم دقیقه پاسخ داده شدهاند. این شیوهی پاسخدهی با وجود زمان کوتاه تلاش دارد محتوای عمیق را با دقت و فشردگی عرضه کند و خود چالشی جدی بهشمار میرود.
مدیر رادیو سایهبان همچنین از ادامهی پروژهی خداشناسی خبر داد و بیان کرد: این مجموعه که پیشتر در قالب ۱۳ جلسه ضبط شده بود اکنون دوباره با رویکردی جدید به شکل پادکست و گفتوگومحور در حال پیگیری است.
وی درباره برنامههای آتی مجموعه گفت: فصل دوم پروژهی «معنای زندگی» در حال طراحی است. همچنین پروژهای برای نقد علمی و فلسفی کتاب «پندار خدا» اثر ریچارد داوکینز در دستور کار قرار گرفته است. در همین راستا برنامهریزیهایی برای ترجمه محتوای تولیدشده به زبانهای مختلف از جمله زبان چینی نیز انجام شده است.
وی تأکید کرد: هدف ما صرفاً ترجمهی لفظی نیست؛ بلکه تلاش داریم این مفاهیم را با کمک مشاوران آشنا به فرهنگهای مقصد بهصورت فرهنگی و مفهومی تطبیق دهیم.
تأکید بر عهد با امام زمان (عج) و استقلال در مسیر رسانهای
حجتالاسلام انواری در ادامه سخنان خود با تأکید بر روح تعهدی مجموعه اظهار داشت: تمامی فعالیتهای انجامشده را وظیفهای شرعی و اخلاقی میدانیم. ما عهدی با امام زمان (عج) بستهایم و خود را در برابر ایشان مسئول میدانیم. هر گامی که برداشتهایم به برکت خون شهدا رهنمودهای امام امت و بزرگان دین بهویژه علامه مصباح یزدی (رضواناللهعلیه) بوده است.
وی افزود: مجموعهی ما به لطف الهی، اکنون مستقل است و بر این استقلال نیز اصرار دارد. بسیاری از پیشنهادها تنها به دلیل حفظ این استقلال رد شدهاند.