حجت الاسلام رضایی مطرح کرد؛
اهمیت روایت‌های صادقانه و بی‌طرفانه در رسانه‌ها
مدیر مؤسسه رسانه‌ای نسل سلمان با تأکید بر این موضوع که با اتخاذ رویکردی مبتنی بر صداقت و اصول اخلاقی می‌توان اعتماد مخاطبان را جلب کرد، اظهار داشت: ارائه روایت‌های بی‌طرفانه برای جامعه امروز امری ضروری است.
اشاره: روایتگری صحیح مبتنی بر انتقال دقیق واقعیت، دوری از جانبداری و پیوند زدن حقیقت با واقعیت بیرونی است، در عصر حاضر، گسترش رسانه‌های نوین و افزایش شایعات، این مسئله را به چالشی مهم تبدیل کرده است، رسانه‌ها باید با سرعت و دقت، اخبار را از منابع معتبر منتشر کنند و با پایبندی به اصول فطری و دینی، اعتماد مخاطب را جلب نمایند، فضای مجازی با وجود بمباران اطلاعاتی دشمنان، نیازمند روایتگری بیطرف، شفاف و مبتنی بر منابع قابل اطمینان است و رسانه‌های داخلی با تکیه بر مبانی اسلامی-ایرانی و پارادایم فکری مشخص می‌توانند روایت‌های دقیق ارائه دهند، اما نبود اصول شفاف، اعتماد مخاطبان را کاهش می‌دهد، مقابله با جنگ روایت‌های دشمن، مستلزم افزایش آگاهی عمومی، تقویت سواد رسانه‌ای، فضای باز گفت‌وگو و نقد سازنده است، رهبر معظم انقلاب بر روایتگری دقیق، پاسخگویی سریع و حضور کیفی در فضای مجازی تأکید دارند؛ رویکردی که باید نیازهای واقعی جامعه را هدف گرفته و در مسیر تمدن‌سازی اسلامی گام بردارد؛ کلید موفقیت، ترکیب دقت، صداقت و ارتباط مؤثر با مخاطب در بستری شفاف و عادلانه است.
در همین راستا خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، با حجت‌الاسلام عبدالله رضایی، مسئول مؤسسه رسانه‌ای نسل سلمان، گفت‌وگویی داشته است که در ذیل می‌آید:
رسا ـ روایتگری صحیح چیست و چرا در عصر حاضر به یکی از چالش‌های اصلی رسانه‌ها تبدیل شده است؟
در پاسخ به این سوال، می‌توان گفت که اهمیت داشتن هدف در انتقال مؤثر پیام بسیار چشمگیر است، به نظر من، اگر این موضوع به طور جدی مدنظر قرار گیرد، روایتگری می‌تواند به شیوه‌ای درست و سودمند عمل کند، اساساً، دقت در انتقال واقعیت ماجرا و ایجاد ارتباط بین حقیقت ماجرا و واقعیت بیرونی بسیار اساسی است، البته این امر باید دور از هرگونه جانبداری یا تأثیر سلایق شخصی انجام شود.
اهمیت این مسئله در دوران کنونی با توجه به گستردگی روزافزون رسانه‌های نوین دو چندان شده است، رسانه‌ها به طور گسترده توسعه یافته‌اند و وجود شایعات و اخبار نادرست در این فضا به شدت افزایش پیدا کرده است، علاوه بر این، با سرعت تحولات و تغییرات جهانی که بسیاری از اصول و روش‌های قبلی را کنار گذاشته یا سازوکارهای جدیدی را جایگزین نموده است، نیاز به روایتگری دقیق و به‌روز بیش از پیش احساس می‌شود.
در کنار این، باید توجه داشت که فعالیت‌های مستمر و برنامه‌ریزی شده دشمن در تخریب هر آنچه که متعلق به ایران و اسلام اصیل است، موجب شده تا روایتگری صحیح، صریح و به‌موقع ما به یک ضرورت جدی تبدیل شود، اگر این وظیفه را به خوبی انجام ندهیم، دشمنان ما به شکلی مؤثر و علیه ما پیشگام خواهند شد. بنابراین، باید خودمان پیشتاز این راه باشیم.
رسا ـ توجه به گسترش فضای مجازی، چه الزامات و استانداردهایی برای روایتگری دقیق و بدون تحریف در این فضا وجود دارد؟
آنچه اهمیت دارد این است که برای مخاطب امروز باید نوعی خودآگاهی ایجاد شود، ما باید سرعت واکنش خود را به‌عنوان اولویت اول افزایش دهیم، اما این کار باید با نگاهی بلندمدت و اطمینان‌بخش برای مخاطب همراه باشد، به نظر من، تأکید بر اصول فطری و مورد قبول عموم مردم که کاملاً با منابع دینی و عقل سلیم سازگار هستند، می‌تواند نوعی روایتگری دقیق، بی‌واسطه و صادقانه را برای مخاطب به ارمغان بیاورد.
نباید در ظاهر یا باطن روایت سلیقه شخصی اعمال شود، چرا که مخاطب امروز گرچه ممکن است از حجم اخبار خسته باشد، اما به‌تدریج و در جریان مستمر اطلاعات و اخبار می‌تواند سره را از ناسره تشخیص دهد، اگر کسی بخواهد با دیدگاه شخصی خاصی صحبت کند، مخاطب ناخودآگاه این موضوع را درک خواهد کرد، بنابراین، اگر مبنای روایتگری درست باشد و بدون اعمال نظر شخصی ارائه شود، تأثیر بیشتری خواهد داشت و یک استاندارد معتبر برای پذیرش روایت صحیح از سوی منبع خبر در ذهن مخاطب ایجاد می‌کند.
برخورد صادقانه با مخاطب و مشخص کردن اینکه این روایت از کجا آمده و منبع آن چیست، با تأکید بر منابع قابل‌اعتماد و صحیح، می‌تواند بسیار مؤثر باشد و راه‌های ارتباط بهتر و پایدارتر با مخاطب را هموار کند.
رسا ـ به نظر شما، رسانه‌های داخلی تا چه حد توانسته‌اند در فضای مجازی روایتگری صحیح و قابل اعتماد ارائه دهند؟
سرعت تحولات به‌قدری افزایش یافته که مدیریت این سرعت خودش به یک علم تبدیل شده، اما کمتر به آن پرداخته‌ایم، باید بررسی کنیم که چگونه این حجم گسترده خبرها، روایت‌ها و تحولات پرشتاب امروزی، حتی افرادی را که ادعای ارائه اخبار و روایت‌های درست دارند، با چالش مواجه کرده است، داشتن دروازه‌بانی دقیق برای خبر و استفاده از منابع معتبر یکی از اصول مهم در این شرایط است، از سوی دیگر، وجود یک پارادایم فکری صحیح به‌عنوان زیربنای روایتگری می‌تواند به ما کمک کند تا در برابر حجم عظیم اخبار و روایت‌های گوناگون، با چالش‌های کمتری روبه‌رو شویم.
برای یک بنگاه خبری یا فردی که وظیفه روایتگری را برعهده دارد، داشتن مبنا و اصول فکری مشخص اهمیت بسیاری پیدا می‌کند؛ موضوعی که در دنیای پرتلاطم امروز نمی‌توان آن را نادیده گرفت، اگر رسانه‌های داخلی بتوانند مبانی خود را به‌صورت شفاف و مشخص بیان کنند، خصوصاً اگر آن رسانه مبتنی بر تمدن اسلامی و ارزش‌های ایرانی-اسلامی باشد، این امکان را خواهند داشت که با تکیه بر آن مبانی، روایتگری صحیح و قابل‌اعتمادی ارائه دهند. در نهایت، نداشتن مبنا و اصول فکری واضح، خود به یکی از دلایل اصلی کاهش اعتماد مخاطبان تبدیل می‌شود.
رسا ـ دشمنان از ابزارهای نرم‌افزاری برای جنگ روایت‌ها استفاده می‌کنند. راهکارهای مقابله با این تهدیدات نرم‌افزاری چیست؟
برای مقابله با موج گسترده بمباران اطلاعاتی و اطلاعات انحرافی دشمنان که از تمامی ظرفیت‌های رسانه‌ای نوین برای پیشبرد جنگ روایت بهره می‌برند، ضروری است یک سطح آگاهی عمومی برای همه مردم ایجاد کنیم، در عین حال، لازم است فضایی باز برای آزادی بیان، گفت‌وگو، نقد و انتقاد فراهم شود. احترام به مخاطب، به دیدگاه‌ها و نظرات او باید در اولویت باشد، اما همراه با این احترام، نقد اصولی و منطقی نیز صورت گیرد.
ما باید جامعه‌ای با رویکردی نقادانه و پرسشگر تربیت کنیم و مسیر مطالبه‌گری عمومی را به سمت مطالبات سازنده و درست هدایت نماییم. نباید مخاطب احساس کند که هدف شما القای یک روایت قالب‌بندی‌شده یا تحمیلی از سوی حاکمیت است.، بلکه با ارائه روایت‌هایی که پیوند روشنی با حقیقت و زوایای کمتر دیده‌شده ماجرا دارند و با استفاده از زبانی ساده و صادقانه، می‌توان اعتماد مخاطب را جلب کرد، او را قانع ساخت و روایت صحیح را به پذیرش او نزدیک‌تر نمود، این رویکرد بهترین راهکار برای خنثی کردن حملات چندبعدی دشمن در جنگ روایت‌ها محسوب می‌شود.
رسا ـ رهبر معظم انقلاب بر روایتگری درست و دقیق در فضای مجازی تأکید کرده‌اند. آیا این خواسته ایشان تاکنون محقق شده است؟
رعایت دقت و صحت در ارائه اطلاعات، تأکید بر انصاف، توجه به موازین و ارزش‌های اسلامی به‌عنوان چارچوب اصلی و تکیه بر حقیقت و ارتباط آن با واقعیت‌های بیرونی از اولویت‌های مهم در انتقال صحیح روایت‌ها هستند، همچنین، پاسخگویی همراه با به‌روز بودن و ارائه واکنش سریع دو مقوله‌ای است که به‌طور همزمان مورد توجه رهبر معظم انقلابا هستند.
در سخنان رهبر معظم انقلاب، تأکید بر این است که نیازهای واقعی جامعه اولویت داشته باشد و روایت‌ها به‌گونه‌ای شکل بگیرند که بر اساس نیازهای حقیقی باشند، نه نیازهای کاذبی که دشمن با فعالیت‌های خود ایجاد می‌کند، همچنین به تقویت دیدگاه رسانه‌ای مردم برای درک و پذیرش روایت‌های درست و واقعی اشاره شده است، این موضوع به نوعی بر سواد رسانه‌ای و شناخت دقیق‌تر مردم از اخبار و روایت‌های مختلف تأکید دارد.
از سوی دیگر، فضای مجازی از دیدگاه ایشان اهمیت بالایی دارد، رهبر معظم انقلاب بر این باورند که تمام علاقه‌مندان به جبهه انقلاب و تمام ایرانیان باید در فضای مجازی حضور فعال، هوشمندانه و مؤثری داشته باشند، این حضور نباید به نوعی عقب‌ماندگی ذهنی منجر شود، بلکه باید موجب رشد و پیشرفت شود، تاکید بر این است که به‌جای گسترش کمّی و سطحی، حضور کیفی و عمیق در فضای مجازی مدنظر قرار گیرد. این رویکرد باید در راستای منافع تمدن ایرانی-اسلامی باشد و در مسیر ساخت تمدن نوین اسلامی نقش مؤثری ایفا کند.
ارسال نظرات