نتانیاهو جنگ میخواهد؛ بایدن باید «نه» بگوید
سیاستهای دولت بایدن در قبال جنایات رژیم صهیونیستی در جنگ غزه سال انتهایی ریاستجمهوری بایدن و چهبسا عملکرد دموکراتها در انتخابات ریاستجمهوری اخیر را به طور کامل تحتالشعاع خود قرار داد. بایدن بهرغم بیانیههای دوپهلو در انتقاد از عملکرد رژیم صهیونیستی و حمایت از مردم فلسطین، هیچ اقدام مؤثری در اینباره انجام نداد و عملاً با طناب پوسیدهی بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، وارد سیاهچالهای شد که نهایتاً میراث ریاستجمهوری او را نابود کرد. بایدن نه توانست با ایستادن مقابل اسرائیل، نظر افکار عمومی آمریکا را جلب کند، و نه توانست در معامله با شیطان، «روحش را بفروشد» و حمایت لابی صهیونیستی را به جایش بخرد.
اکنون که به اعتراف شخص بایدن، نتانیاهو به دنبال کشاندن پای آمریکا به جنگی گستردهتر در خاورمیانه است، «نه گفتن به نتانیاهو» میتواند آخرین فرصت بایدن باشد تا نشان دهد واقعاً به دنبال کاهش تنشها در خاورمیانه است. هفتهنامهی آمریکایی «نیوزویک» اخیراً طی یادداشتی تحت عنوان «بایدن باید به یک جنگ خاورمیانهای دیگر نه بگوید[۱]» به قلم «جاستین لوگان» مدیر مطالعات دفاعی و سیاست خارجی و «جان هافمن» عضو محقق اندیشکدهی آمریکایی «مؤسسهی کیتو» توضیح میدهد که چگونه سیاستهای واشینگتن در وهلهی اول منجر به بحران کنونی در خاورمیانه شده و اکنون بایدن آخرین فرصتش برای توقف این چرخهی خشونت در منطقه را غنیمت بشمارد. آنچه در ادامه میخوانید، گزیدهای از گزارش نیوزویک است.
تانکها و نفربرهای رژیم صهیونیستی، ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۴، نزدیک مرز با لبنان مستقر شدهاند تا آمادهی آغاز حملهی زمینی به این کشور شوند. اسرائیل تصور میکرد پس از به شهادت رساندن «سید حسن نصرالله» دبیرکل سابق حزبالله لبنان، و شماری دیگر از فرماندهان ارشد و مقامات عالیرتبهی حزبالله بهراحتی میتواند در جنوب لبنان نفوذ و پیشروی کند. با این وجود، تا کنون با مقاومت سرسختانهی حزبالله مواجه شده و، به اعتراف گزارشهای اطلاعاتی آمریکا، اسرائیلیها هرگز نخواهند توانست حزبالله را از بین ببرند. (+)
لازم به ذکر است که مشرق صرفاً جهت اطلاع نخبگان و تصمیمگیران عرصه سیاسی کشور از رویکردها و دیدگاههای محافل رسانهای-اندیشکدهای بینالمللی این گزارش را منتشر میکند و دیدگاهها، ادعاها و القائات این گزارش لزوماً مورد تأیید مشرق نیست.
پس از حملهی اسرائیل به لبنان و حملات متعاقب آن علیه اسرائیل از سوی حزبالله و ایران، خاورمیانه در آستانهی جنگی به وسعت تمام منطقه قرار گرفته و احتمال دخالت مستقیم آمریکا بسیار بالا رفته است. جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، با دادن این هشدار که «جنگ همهجانبه محتمل است[۲]»، نیروهای بیشتری را به خاورمیانه اعزام کرده است[۳]. اما این کار، اشتباه است. آمریکا هیچ منفعتی در خاورمیانه ندارد که ارزش به راه انداختن جنگ دیگری در این منطقه را داشته باشد. علاوه بر این، اصالتاً سیاست خاورمیانهای آمریکا بود که منطقه را به پرتگاه کنونی کشاند و به ضرر ثبات منطقه و منافع آمریکا تمام شد. اگر واشینگتن واقعاً میخواهد خاورمیانه (و آمریکا) را از آستانهی جنگ عقب بکشد، اکنون زمان آن است که این خواستهاش را با ایجاد تغییرات واقعی در سیاستهایش اثبات کند.
«بنیامین نتانیاهو» (پشت تریبون) نخستوزیر رژیم صهیونیستی، ۲۴ جولای ۲۰۲۴، در بحبوحهی جنگ غزه، در جلسهی مشترک کنگرهی آمریکا (با حضور تمام اعضای مجلس نمایندگان و مجلس سنا) سخنرانی میکند. طی این جلسه که نتانیاهو در آن تلاش کرد حمایت قویتر قانونگذاران آمریکایی را برای تداوم جنایات رژیم متبوعش در نوار غزه و لبنان تضمین کند و صدای تشویق حضار در آن عملاً قطع نمیشد، شعار مشهور آمریکاییها، «اتکای ما به خداست»، که بالای سر «مایک جانسون» (مرکز تصویر سمت چپ) نمایندهی جمهوریخواه ایالت لوئیزیانا و رئیس مجلس نمایندگان، و «بن کاردین» (مرکز تصویر سمت راست) سناتور دموکرات ایالت مریلند و رئیس کمیتهی روابط خارجی سنا، نیز نقش بسته، از هر زمان دیگری بیمعناتر مینمود. (+)
پس از حملهی ۷ اکتبر حماس به اسرائیل، جنگ اسرائیل در غزه، خاورمیانه را تا آستانهی جنگی به وسعت منطقه پیش برده است. با این حال، پس از گذشت بیش از یک سال، عملیات نظامی اسرائیل در دستیابی به دو هدف اصلی خود شکست خورده است: نابودی کامل حماس و بازگرداندن گروگانهایی که در جریان حملهی ۷ اکتبر حماس دستگیر شده بودند. مقامات آمریکایی معتقدند اسرائیل با ابزار نظامی در غزه به هیچ دستاورد دیگری دست پیدا نخواهد کرد[۴]. و تشکیلات دفاعی اسرائیل نیز دو هدف اصلی جنگ را در تناقض با یکدیگر میدانند[۵].
مقامات آمریکایی میگویند ارتش اسرائیل در غزه به آخر خط رسیده است. به گفتهی آمریکاییها اگرچه رژیم صهیونیستی توانسته ظرفیتهای حماس را بهشدت کاهش دهد، اما هرگز نخواهد توانست این گروه را به طور کامل از بین ببرد، و ادامهی بمباران غزه صرفاً تهدیدها علیه جان غیرنظامیان را افزایش میدهد.
با این وجود، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، دامنهی جنگ را به لبنان نیز کشانده است. این در حالی است که در آنجا نیز بعید به نظر میرسد اسرائیل به اهداف اعلامشدهاش، یعنی بازگرداندن اسرائیلیهای ساکن شمال به خانههایشان یا متوقف کردن حزبالله، دست یابد. بلکه به نظر میآید این اقدام، احتمال وقوع جنگ منطقهای با حضور ایران، و احتمالاً آمریکا، را افزایش خواهد داد. رفتار اسرائیل طی یک سال گذشته نشان داده اسرائیلیها حاضرند خطر تشدید تنش را به جان بخرند (اگر نگوییم عمداً دست به اقدامات تحریکآمیز بزنند) تا پای ایران را نیز به جنگ باز کنند. اسرائیل ماه جولای، اسماعیل هنیه، رهبر حماس (و نمایندهی این گروه در مذاکرات آتشبس)، را در تهران به قتل رساند. ایران نیز با شلیک موجی از موشک و پهپاد واکنش نشان داد. اخیراً، اسرائیل موجی از حملات هوایی را در سراسر لبنان آغاز کرده که بیش از ۲۰۰۰ نفر را به کام مرگ کشانده و بیش از یک میلیون نفر را آواره کردهاند[۶]. در این حملات، حسن نصرالله، رئیس باسابقهی حزبالله، نیز کشته شد. اکنون نتانیاهو در حال پیشبرد تهاجم زمینی به لبنان[۷] است که روزبهروز گستردهتر میشود[۸].
۶ اکتبر ۲۰۲۴، در اثر خمپارهباران ساختمانها همزمان با آغاز حملهی زمینی رژیم صهیونیستی به خاک لبنان، انفجارهای قوی در بیروت، پایتخت لبنان، دیده میشود. با ادامهی بمباران شدید بخشهای مختلف لبنان توسط اسرائیل، در آستانهی اولین سالگرد عملیات ۷ اکتبر حماس، مردم لبنان به خیابانها آمدهاند تا در صورت تخریب خانههایشان در امان باشند.
اسرائیل سابقهی تلاش برای به راه انداختن جنگ میان آمریکا و ایران را دارد. پنج دولت گذشتهی آمریکا، طی تقریباً سه دهه، همگی با فشار نتانیاهو[۹] برای وارد شدن به جنگ[۱۰] با ایران مواجه بودهاند. ماه آوریل، رئیسجمهورْ بایدن در محافل خصوصی ابراز نگرانی کرد که نتانیاهو دارد تلاش میکند پای آمریکا را به یک درگیری منطقهای گستردهتر بکشاند[۱۱]. لبنان به دلیل پتانسیل بالایش برای تشدید تنش در تمام منطقه، که ممکن است شامل نیروهای آمریکایی نیز شود، نقطهی اشتعال بسیار خطرناکی است. «چارلز براون» رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا، تابستان، امسال هشدار داد[۱۲] که چنین جنگی چهبسا هم پای ایران و هم پای آمریکا را به درگیری باز کند، و حتی اگر محدود به حزبالله هم باقی بماند، ظرفیت ارتش آمریکا در حفاظت از اسرائیل، ممکن است با محدودیتهایی مواجه باشد.
یکی از موارد بیشماری که «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی، (در تصویر بالا در صحن علنی سازمان ملل) دربارهی «خطر هستهای ایران» هشدار داده است. نتانیاهو، حدود دو دهه پیش، سال ۱۹۹۶، طی یک سخنرانی در کنگرهی آمریکا هشدار داد: «دستیابی ایران به سلاح هستهای پیامدهای فاجعهباری را نهتنها برای کشور من و نهتنها برای خاورمیانه، بلکه برای تمام بشریت، به دنبال خواهد داشت. ضربالاجل دستیابی [ایران] به این هدف بسیار نزدیک است.» بهرغم گذشت تقریباً ۲۰ سال از آن سخنرانی، ظاهراً این ضربالاجل هنوز محقق نشده است، اما نتانیاهو همچنان دربارهی دستیابی قریبالوقوع ایران به تسلیحات هستهای شدیداً هشدار میدهد. این در حالی است که نتانیاهو، چهار سال قبل از آن سخنرانی، سال ۱۹۹۲، زمانی که نمایندهی کنست (پارلمان رژیم صهیونیستی) بود، خطاب با سایر اعضای کنست هشدار داد که ایران «سه تا پنج سال» با دستیابی به توانایی ساخت سلاحهای هستهای فاصله دارد.
بر خلاف تصورات اشتباه موجود[۱۳]، آمریکا همچنان، تا کمر، در خاورمیانه گرفتار است. نیروهای این کشور در عراق و سوریه[۱۴] بهشدت آسیبپذیر هستند و از اکتبر ۲۰۲۳ تا الآن بیش از ۱۷۰ بار هدف حمله قرار گرفتهاند. در یمن، آمریکا بیش از یک میلیارد دلار برای یک کارزار نظامی بیپایان[۱۵] علیه جنبش حوثیها [انصارالله] هزینه کرده است؛ کارزاری که مقامات آمریکایی آن را شدیدترین نبرد ادامهدار دریایی این کشور از زمان جنگ جهانی دوم تا کنون توصیف میکنند[۱۶]. اسرائیل پس از کشتن نصرالله هم از آمریکا درخواست کرد اقداماتی را برای جلوگیری از واکنش ایران انجام دهد[۱۷]. در سوی دیگر، دولت بایدن نیز، به نوبهی خود، همچنان به انتشار گزارشهای افشاگرانهی انتقادآمیز و ناشناس در مطبوعات ادامه میدهد تا «عصبانیت[۱۸]» فزایندهی بایدن از نتانیاهو را به نمایش بگذارد. اکنون مرتباً گزارشهایی دربارهی «از دست رفتن اعتماد[۱۹]» واشینگتن به دولت اسرائیل یا احساس مقامات آمریکا مبنی بر اینکه نتانیاهو آنها را «فریب داده[۲۰]» منتشر میشود.
اما این لفاظیها نیز صرفاً مانند گزارشهای قبلی برای درز عامدانه و راهبردیِ اطلاعات[۲۱] دربارهی نارضایتی رئیسجمهور آمریکا از نخستوزیر اسرائیل هستند: بیانیههایی توخالی که برای کاهش انتقادهای روزافزون داخلی طراحی شدهاند. در حالی که تنها چند روز پس از آغاز تشدید عملیات اسرائیل در لبنان، آمریکا ۸/۷ میلیارد دلار کمک نظامی جدید به اسرائیل را تصویب کرد[۲۲]. اگرچه بایدن میگوید مخالف تشدید تنشهاست، اما چه دلیلی دارد نتانیاهو ارزشی برای اظهارات آمریکاییها قائل شود، در صورتی که سیل پول و تسلیحات همچنان به سوی اسرائیل جاری است و آمریکاییها هنوز به دفاع از این کشور ادامه میدهند؟ سیاست خاورمیانهای آمریکا طی یک سال گذشته از کنترل خارج شده است. در حالی که روزبهروز واضحتر میشد که نتانیاهو از تشدید تنشها استقبال میکند، دولت بایدن باید کمک به پیادهسازی سیاستهای اسرائیل را متوقف میکرد و نشان میداد نیروهای آمریکایی از نتانیاهو پیروی نمیکنند. اکنون ممکن است آخرین فرصت بایدن برای انجام این کار باشد.
«جو بایدن» (چپ) رئیسجمهور آمریکا، در جریان سفرش به فلسطین اشغالی در اکتبر ۲۰۲۳، در تلآویو با «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر رژیم صهیونیستی، دربارهی جنگ غزه صحبت میکند. اگرچه بایدن گاهاً دربارهی نسلکشی فلسطینیان توسط اسرائیل اظهار ناخشنودی کرده، اما تضاد میان این انتقادات ظاهری و تأمین همهجانبهی مالی و تسلیحاتی رژیم صهیونیستی با هدف تداوم این جنایات، نشان میدهد، رئیسجمهور آمریکا در واقعیت مخالفتی با قتلعام و جنایت جنگی در نوار غزه ندارد.