شکست سلفی‌گری در کشورهای عربی آنان را تشنه کلام اسلامی کرده است

به گزارش خبرگزاری رسا، حضرت آیت الله جعفر سبحانی در گفت و گو با روابط عمومی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در توضیح نگارش دانشنامه کلام اسلامی گفت: در ابتدای کار جلساتی برای چگونگی نگارش این دانشنامه برگزار شد؛ چون نوشتن دانشنامه غیر از نوشتن کتاب است. پس از مذاکرات و بحث های گوناگون، آموزش مؤلفان برای انجام کار آغاز شد.

این مرجع تقلید ادامه داد: با کمال احتیاطی که حجت الاسلام ربانی، مدیر علمی دانشنامه داشتند، مقالات این دانشنامه چندین بار بازنویسی شد. حتی بخشی از مقالات سه تا چهار بار بازنویسی شد و به صورت مستحکم و محکم در آمد.

آیت الله سبحانی در مورد سوابق کار بر روی کلام اسلامی نیز گفت: متکلمان شیعه به پیروی از امیر مؤمنان(ع)، اهمیت زیادی برای مسائل کلامی قائل بودند و از خطبه‌های این امام همام در نهج‌البلاغه در مورد کلام، بهره های فراوانی برده‌اند.

رئیس موسسه امام صادق(ع) ادامه داد: در طول 14 قرن، کتاب های زیبایی در مورد کلام نوشته شده است. ما این کتاب‌ها را فهرست‌بندی کردیم و دریافتیم حدود دوازده هزار کتاب کلامی و عقیدتی از سوی علما و نویسندگان شیعه به نگارش درآمده است که ما این فهرست را به عنوان اسامی کتب کلامی شیعه چاپ کرده ایم.

وی ادامه داد: آنچه بیشتر ما را وادار کرد تا این دانشنامه را آغاز کنیم این است که متکلمان مسیحی بیش از 100 سال است مشغول کلامند و مسائلی را منتشر می کنند که بیشتر آنها شبهات و سؤالاتی است که در حقیقت، زیر بناهای اعتقادی را متزلزل می‌کند.

این مرجع تقلید تاکید کردن: امروز نمی‌توانیم تنها به کلامی قدیمی اکتفا کنیم؛ ناچاریم با مسائل جدید هم آشنا شویم و طبق آموزه‌های خودمان مسائلی را که غرب مطرح می‌کند، بحث ‌کنیم.

آیت الله سبحانی در مورد فعالیت های پیشین خود در زمینه کلام اسلامی گفت: قبل از شروع به کار بر روی این دانشنامه مجله‌ای به نام مجله کلام اسلامی داشتیم که در آنجا، مسائل کلامی را مطرح می کردیم. علاوه بر این بنده سه جلد کتاب با عنوان مسائل جدید کلامی و کتابی هم به نام مسائل جدید کلام اسلامی نوشتم که این مجله و کتاب ها جنبه‌ مقدمه‌ کار را داشت.

وی ادامه داد: این دانشنامه به ترتیب حروف الفبا از «الف» شروع شده  که امیدواریم تا «یاء» پیش برویم و بتوانیم به جامعه کلام اسلامی و جوانان خدمت کنیم و این مجموعه اثر خوبی در میان مسلمانان داشته باشد.

آیت الله سبحانی در ادامه سخنان خود ضمن تاکید بر انتشار سریع‌تر مجلدات بعدی دانشنامه کلام اسلامی، گفت: واقعاً کار مشکلی است و ما در جریان تدوین جلد اول، این مشکلات را تجربه کردیم.  ان‌شاءالله جلد دوم این اثر زودتر منتشر شود.

مدرس خارج فقه و اصول حوزه علمیه در مورد همکاری های پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با موسسه امام صادق(ع) گفت: حجت الاسلام و المسلمین رشاد قول داده اند که این اثر را به عربی برگردانند.

وی درباره اهمیت انتشار دانشنامه کلام به زبان عربی افزود: امروز در کشورهای عربی و دانشگاه‌های عرب زبان نوعی تشنگی نسبت به کلام اسلامی و فلسفه اسلامی بوجود آمده است، چرا که مدت‌ها سلفی‌گری بر آنها حاکم بود و مسائل عقلی را کنار گذاشته بودند. اما اکنون کم و بیش آماده‌اند به سمت مسائل عقلی و کلامی بروند.

وی ادامه داد: هم اکنون برای مقابله با تهاجمی که از غرب نسبت به اسلام وجود دارد، باید منطق عقل را تقویت کرد.

حضرت آیت الله سبحانی در پایان سخنان خود گفت: البته کار بشر چه کار فردی باشد چه جمعی، بی‌نقص و بدون کاستی نخواهد بود. امیدواریم کاستی‌های این دانشنامه نقد شود و ما در تجدید چاپ، این کاستی‌ها را بر طرف کنیم.

گفتنی است،دانشنامه کلام اسلامی پنجم اسفندماه در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی رونمایی می شود.

این دانشنامه به همت جمعی از پژوهشگران و اساتید در موسسه امام صادق(ع) و مرکز تخصصی علم کلام تحت اشراف آیت الله جعفر سبحانی تهیه و تدوین شده است.

دانشنامه کلام اسلامی، نخستین دانشنامه تخصصی در علم کلام اسلامی است که به تببین و تحقیق مفاهیم و مسایل کلامی به صورت تحلیلی ـ توصیفی و با استناد به منابع معتبر و متعدد پرداخته است./916/د102/ع