از چرایی وجود فاصله میان تحقیقات و نیازهای جامعه تا لزوم تمرکز بر موضوعات راهبردی و کاربردی در امر پژوهش

حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی معاون پژوهش حوزه های علمیه در این همایش در سخنانی گفت: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) میراث ارزشمند آیت‌الله مصباح یزدی(ره) است؛ امتداد تفکر و اندیشه ایشان مستمر و جاری است تا این نسل و نسل‌های آتی بتوانند از اندیشه و آثار ناب آن عالم بهره مند شوند.

وی با طرح این پرسش که چرا نتایج تحقیقات ما در حوزه در سطح جامعه دیده نمی‌شود؟ خاطرنشان ساخت: یک پاسخ اساسی به این پرسش آن است که میان تحقیقات و نیازهای جامعه فاصله وجود دارد؛ پاسخ دیگر اینکه تحقیقات در سطح بنیادین باقی می‌ماند و حلقه واسط برای اتصال آن به جامعه باید وجود داشته باشد تا در حصار مبانی باقی نماند لذا نقدهایی متوجه پژوهشگاه‌هاست که باید به حلقه‌های بنیادین توجه کنند و آن را از طریق حلقه‌های واسط به جامعه و مسائل آن پیوند بزنند.

حجت‌الاسلام والمسلمین مقیمی حاجی افزود: نیازی نیست در هر مرکزی این حلقه واسطه وجود داشته باشد ولی مراکز بزرگ می‌توانند این حلقات را ایجاد کنند تا نتیجه پژوهش به زبان مدیریت و تقنین و آئین‌نامه درآید؛ زمانی پژوهشکده و پژوهشگاه نداشتیم ولی با تلاش عده‌ای این کار انجام شد و حالا نوبت به حلقات واسطه برای اتصال این تحقیقات به مدیریت و اجرای کشور است و باید در این مسیر از تجارب دیگر کشورها هم استفاده کنیم.

معاون پژوهش حوزه های علمیه تصریح کرد: باید برای حلقه واسط، زیرساخت ایجاد کرد و آن را نهادینه کنیم؛ الان مقداری این کار رها شده است و نهادسازی رسمی ندارد، حتی تلقی افراد از اندیشکده‌هایی که داریم همان تلقی پژوهشکده است و تنها نام آن عوض شده است.

حجت الاسلام والمسلمین مقیمی حاجی گفت: چرا ما نمی‌توانیم برای اندیشه‌های رقیب در بیرون مرزها چالش و مسئله ایجاد کنیم، چگونه باید در عرصه گفتمان‌های رقیب حضور داشته باشیم و چالش برای آنان ایجاد کینم؟؛ باید برنامه و واحد و گروه در این زمینه داشته باشیم و بخشی از هزینه‌ها در اینجا صرف شود.

معاون پژوهش حوزه علمیه تصریح کرد: همکاری بین معاونت پژوهش حوزه و دبیرخانه تحقیقات مورد نیاز نظام در دو سال اخیر با رصد میدانی و نامه‌نگاری و کمک نخبگانی سبب شده است به مجموعه اولویت‌هایی برسیم.

حجت الاسلام والمسلمین مقیمی حاجی ادامه داد: در دو سال اخیر ۴۲۰۰ طرح ورودی با تاکید بر کاربردی و مورد نیازبودن جامعه داشته‌ایم که بیش از ۳ هزار طرح بررسی تفصیلی شده است و تعدادی هم در دست اجرا است.

وی با انتقاد از برخی کم کاری ها در رساندن نتایج پژوهش ها به جامعه هدف گفت: یک تحقیق انجام می‌شود ولی حتی مراکزی که بین‌المللی هستند حداقل ترجمه چکیده را به زبان‌های دیگر ندارند تا مخاطب بیرون از مرزها استفاده کند لذا خیلی از تولیدات به علت همین کم کاری ها در عرصه داخلی می‌مانند.

حجت الاسلام والمسلمین مقیمی حاجی در پایان خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری این نقد را دارند که چرا این همه تولیدات اثربخشی لازم را ندارد. ما دست نیاز به سوی همه دراز می‌کنیم تا در این عرصه تأمل شود و باید برای رفع این دغدغه جدی رهبری معظم تلاش بیشتری داشته باشیم؛ از منظر رهبر معظم انقلاب، مجموعه تحقیقات پژوهشگاه‌ها مفید و خوب و لازم است ولی در راستای میدان‌داری و جهت‌دهی افکار عمومی نیست.