دکتر کهنسال گفت: علم حضوری ما را به این می رساند که نفس مجرد است، و ما این قاعده را داریم که اگر چیزی مجرد بود خودش، نزد خودش حاضر است. ما، هم خودمان مجرد هستیم و هم علمی که درک می کنیم مجرد است. پس این اشکال به وجود نمی آید که ما چگونه به خودمان و دنیای خارج علم داریم.

وی افزود: ملاصدرا می گوید نفس ما مجرد است و مجرد قابل به اقتدار صور است، شهید مطهری یک نکته دیگر به این مطلب اضافه می کند که مجرد برای ایجاد یک صورت خاص به مرجح نیاز دارد.

دکتر کهنسال ادامه داد: این تاثیراتی که در بخش های مختلف مغز ما صورت می گیرد اینها همه مرجحاتی هستند که نفس مجرد صورت خاص را انشا می کند.

دانشیار دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی بیان داشت: علم حضوری به ما می گوید که حقیقت علم چیست؟ حضور مجردی برای مجردی و همچنین مسئله وحدت و ثبات را هم حل می کند.

وی افزود: مجردات چون حرکت ندارند، وحدت ذاتی آنها است. حرکت و ثبات و وحدت با هم متلازم هستند. شی ای که ثابت است همانی است که می ماند به این جهت که وحدت هم دارد اما دانشمندان غربی نمی توانند این مشکل را حل کنند.

دکتر کهنسال گفت: واژه مجرد در برابر مادی می آید و شی مادی از جهت مادیت، مجرد است. اما برای اشیاء مادی ویژگی است که مجردات ندارند، و آن این است که اشیاء مادی قابلیت حرکت دارند.

وی با بیان اینکه کلید فهم امور ذهنی ما، تجرد ما است، گفت: ما از کجا می دانیم که مجرد هستیم؟ کلید درک تجرد علم حضوری است.

استاد کهنسال در پایان با توصیه به کسب علم و دانش و ادامه این مهم تا زمانی که زندگی می کنیم، مرحوم سبزواری را نمونه ای در زمینه تدریس و تحقیق و مطالعه معرفی کرد./933/