نقش علمای شبهه قاره در تبیین و بازشناسی اندیشه شیعی

حجت‌الاسلام‌والمسلمین شهریاری، رئیس مجمع تقریب مذاهب اسلامی در دیدار با اعضای دبیرخانه کنگره بین‌المللی علامه میر حامد حسین، ضمن تقدیر از تلاش‌ها و زحمات بنیاد بین‌المللی امامت در عرصه احیای آثار علما و اندیشمندان هندوستان، احیای کتابخانه ناصریه را امری بسیار مهم و درخور توجه دانست و ابراز داشت: احیای میراث علمای اسلام در سرزمین‌های مختلف اسلامی از جمله اقداماتی است که باید موردتوجه قرار گیرد.

وی بر اهمیت پاسداشت میراث علمای اسلام به‌عنوان مستندات تاریخی ملت‌های مسلمان تصریح نمود و اذعان داشت: احیای میراث نهفته هزارساله اسلام در هندوستان، مایه خرسندی تمام کسانی است که اوضاع پیشین این میراث را مشاهده نموده‌اند.

این استاد حوزه بر اهمیت وسعت‌بخشی به کار احیای آثار تمدنی اسلامی در سرزمین‌های مختلف تصریح نمود و ابراز داشت: حفظ میراث ماندگار علما، تهیه نسخه‌های دیجیتال و در ادامه احیای اندیشه از جمله کارهایی است که باید موردتوجه قرار گیرد. در کنار تقویت همکاری و همیاری مجموعه‌های دینی و حوزوی، هم انباشتگی دیتای اسلامی بسیار مهم و ضروری است.

رئیس مجمع تقریب مذاهب اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود به طراحی مدل جامع امت واحده اسلامی و اتحادیه کشورهای اسلامی در چارچوب‌های مفهمی و مستندات اشاره نمود و با بیان این که نظام مقدس اسلامی همواره از شیعه سازی پرهیز نموده است، اظهار داشت: شیعه شدن‌هایی که در جهان صورت می‌گیرد، به دلیل غنای معارف ناب اهل بیتی است.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین شهریاری در بخش پایانی سخنان خود تجلی مصداقی وحدت اسلامی در مواجهه با مسائل ضد دینی جهان معاصر را از جمله رویکردهای مجمع تقریب مذاهب اسلامی توصیف نمود و ابراز داشت: جهان اسلام در پیچ تاریخی باید وارد میدان مقابله با افراطی‌گری مذهبی و لیبرالیسم شود که پشت‌صحنه هر دو اندیشه را نظام سرمایه‌داری جهانی مدیریت می‌کند.

نقش علمای شبهه قاره در تبیین و بازشناسی اندیشه شیعی

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سبحانی، رئیس بنیاد بین‌المللی امامت در دیدار با حجت‌الاسلام‌والمسلمین شهریاری رئیس مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، مدرسه کلامی فقهی لکهنو را یکی از مدارس تاریخی شبهه قاره با ۱۵۰ سال سابقه فرهنگی و تمدنی توصیف نمود و اظهار داشت: این مدرسه بعد از دوران صفویه نقطه درخشش تشیع در شبهه قاره بود.

وی در ادامه روشنگری‌هایی که به لحاظ علمی در مدرسه لکهنو شکل‌گرفته را از نقاط بارز این مدرسه تاریخی دانست و با بیان این که هم‌زمان با آغاز سلفی گری در شبهه قاره، علمای این منطقه نقش بسیار مهم تاریخی در تبیین رویکردهای علمی اندیشه شیعی داشتند. اظهار داشت: در مکتب مدرسه لکهنو پاسخگویی‌ها توأم با تبیین معرفتی، به شکلی گسترده و مبتنی بر میراث بزرگان شیعه دنبال می‌شد.

رئیس بنیاد بین‌المللی امامت ناشناخته ماندن میراث را یکی از مشکلات تشیع در شبهه قاره دانست و با بیان این که کارهای علمی چندانی برای آن صورت نگرفته است، اظهار داشت: فعالیت‌های صورت‌گرفته هم نسبت به گذشته جهش بزرگی داشته و در امتداد تأثیر بزرگی بر گسترش تفکر شیعی گذارده است.

وی احیای میراث علمای هند در همکاری با نمایندگی ولی‌فقیه را از جمله رویکردهای بنیاد بین‌المللی امامت توصیف نمود و اظهار داشت: بازشناسی دقیق و جامعی از میراث ناشناخته هندوستان شکل‌گرفته و بانک اطلاعاتی بزرگی از این آثار گردآوری شده است.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین سبحانی در بخش پایانی سخنان خود ضمن اشاره به پروژه‌های تقریبی بنیاد بین‌المللی امامت، با بیان این که حدود ۳۰ نفر از محققان بنیاد بین‌المللی امامت بر احیای میراث علمای هندوستان متمرکز شده‌اند، اظهار داشت: تقریب مسئله‌ای شناختی و اندیشه‌ای است که مخالفت‌ها با آن ریشه در بدفهمی‌ها دارد.

رونمایی از ۱۰۰ جلد اثر کلامی، فقهی و حدیثی علمای هندوستان

حجت‌الاسلام اسفندیاری، در بخشی از این دیدار ضمن ارائه گزارشی از جدیدترین اقدامات بنیاد بین‌المللی امامت، به اهداف مطالعات جدی در حوزه علمای هندوستان اشاره و تربیت بیش از ۵۰ پژوهشگر امامت پژوهش ناظر به اقتضائات و نیازهای هندوستان را از جمله رویکردها توصیف نمود.

دبیر علمی کنگره بین‌المللی بزرگداشت علامه میر حامد حسین ارتباط با علمای اسلامی هندوستان در سطوح مختلف علمی و نخبگانی را یکی از ثمرات مطالعات بنیاد بین‌المللی امامت دانست و اذعان داشت: به برکت دبیرخانه کنگره بین‌المللی علامه میر حامد حسین، در کنار احیای آثار و گردآوری نسخه‌ها موفق شدیم بزرگ‌ترین بانک نسخ خطی و چاپ‌سنگی مدرسه اسلامی لکهنو را در اختیار داشته باشیم.

وی احیای کتابخانه ناصریه هندوستان را تنها یکی از ثمرات دبیرخانه کنگره بین‌المللی علامه میر حامد حسین عنوان نمود و ابراز داشت: احیای آثار و اندیشه‌های علمای هندوستان به‌ویژه اساتید مدرسه اسلامی لکهنو هندوستان و در ادامه تصویربرداری از تمام نسخ این میراث از رویکردهای ارزشمند دبیرخانه است.

دبیر علمی کنگره بین‌المللی بزرگداشت علامه میر حامد حسین ابعاد کلامی، فقهی و حدیثی علمای لکهنو را موردتوجه قرار داد و ابراز داشت: دسته‌بندی و گردآوری منابع علمی و اندیشه‌ای علمای هندوستان به‌ویژه احیا و چاپ عبقات الانوار از جمله رویکردهاست که موردتوجه قرار دارد.

وی ضمن اشاره به برخی از آثار علمای هندوستان، بنیه‌های سیاسی و اجتماعی آثار مدرسه اسلامی لکهنو را از ویژگی‌های خاص این میراث توصیف نمود و یادآور شد: احیای ۷۰ جلد از آثار علمای هندوستان در دستور کار دبیرخانه کنگره بین‌المللی علامه میر حامد حسین قرار دارد.

حجت‌الاسلام اسفندیاری در بخش پایانی سخنان خود، حرکت به سمت پایان‌نامه نگاری، ترسیم بسته‌های موضوعی برای ایجاد پژوهش‌های فاخر علمی در راستای تبیین آثار و اندیشه شخصیت‌های تراز جهان اسلام را از رویکردهای مهم دبیرخانه کنگره برشمرد.

وی با بیان این که تا کنون ۸ پیش‌نشست علمی در ایران و هندوستان برگزار شده است، اظهار داشت: رونمایی از ۱۰۰ جلد از آثار کلامی، فقهی و حدیثی مجموعه علمای هندوستان در مدرسه اسلامی لکهنو از جمله اقدامات ارزشمند دبیرخانه کنگره بین‌المللی علامه میر حامد حسین است.

حجت‌الاسلام اسفندیاری گزارشی از گروه‌های فعال در فراوری سازی آثار علمای هندوستان و روش‌شناسی‌های صورت‌گرفته نسبت به علمای هندوستان ارائه و نمایه‌زنی موضوع‌محور را از جمله رویکردها توصیف و بحث درس‌نامه و روان‌نویسی عبقات را از اهداف این مجموعه برشمرد.