هیچگاه نباید از اسلامیت نظام عقب نشینی کنیم/ شیخ فضل الله نوری دین و حکومت را یکی می دانست

به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در همایش ملی «شیخ شهید، فقیه تهران دیده بان ایران» که در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد، از اهتمام آیت الله رشاد به گرامیداشت مرحوم آیت الله شیخ فضل الله نوری تشکر کرد و اظهار داشت: مراتب علمی و فقهی شیخ فضل الله نوری از مرحوم سیدعبدالله بهبهانی و مرحوم طباطبایی به مراتب بالاتر بوده است.

وی در ادامه با اشاره به منظومه فقهی شیخ فضل الله اظهار داشت: کتاب های کمی از شیخ در دسترس است که حوزویان باید از همین مقدار کم هم استفاده کنند.

آیت الله فاضل با اشاره به رابطه دین و حکومت تصریح کرد: نگاه فقیه به دین در مواضع سیاسی او مهم است که آیا دین را ساحتی فردی می بیند یا دین را عرصه اجتماعی می داند؛ امام خمینی دین را حکومت می داند یعنی هر رسول و هر دینی برای حکومت بوده است و این تعبیر بسیار ظریف است. تعبیر آمده «الاسلام هوالحکومه» که به معنای دین نیز مطرح می شود.

وی در ادامه بحث خود با استناد به آیات قرآن کریم آیات متعددی را نشان دهنده دین به معنای حکومت، دانست و ادامه داد: برای برخی گروه ها سنگین است که دین را به معنای حکومت در نظر بگیرند و با روایتی که اسلام را تسلیم می داند احساس منافات می کنند که نگاهی کودکانه است؛ آیاتی که دال بر وجوب اقامه دین است نشان می دهد که دین در اینجا به معنای حکومت داری است؛ همه تشریع ها برای اقامه دین بوده که مرحله ای بالاتر از اقامه و تحقق دین است.

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار با بیان اینکه انسان نمی تواند حاکم خودش باشد و حق ندارد بر دیگری حکومت کند، اظهار داشت: حکومت شأن خداوند تعالی است که به انبیاء، ائمه معصومین و در دوران غیبت نیز به فقیه جامع الشرایط سپرده می شود و حکومت برای غیر از این ها حلال نیست.

وی در ادامه توضیح آیات قرآن تصریح کرد: طایفه ای دیگر از ایات وجوب اطاعت از هر رسول را دستور می دهند و صحت اعمال را نیز در گرو اطاعت از انبیاء معرفی کرده اند؛ این آیات همچنین وعده می دهند در صورت عدم اطاعت از انبیاء عذاب الهی در پی خواهد بود و در ادامه آن ها نیز حرمت اطاعت از غیر انبیاء نیز تأکید شده است؛ غیر از معصوم همه تابع هوا هستند و تبعیت از هوا در غیر معصوم وجود دارد

آیت الله فاضل لنکرانی طایفه دیگر آیات مورد نظر خود را آیات نافی طاغوت معرفی کرد و با اشاره به آیات جهاد تأکید کرد: جهاد بدون حکومت معنا ندارد و به نظر می رسد آیات جهاد از آیات نماز و روزه بیشتر است در حالی که کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ آیات خلافت بهترین آیاتی است که دین را به معنای حکومت نشان می دهد

وی با اشاره به تشکیل حکومت مطلقه و جهانی الهی در آخر الزمان اظهار داشت: بروز دین و حقیقت دین حکومت دارد؛ از کلمه حکم تعبیر به قضاوت می کنند اما قضاوت یکی از شئون حکم است و در جای خود از نظر معنای لغوی حکم روشن است و حکم به معنای منع، قطعیت و فصل الخطاب بودن در همه چیز است.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم مبنای فکری اصلی دین را سیاست دانست از روشن نبودن این مهم بعد از گذشت 40 سال از انقلاب خبر داد و تأکید کرد: اینکه رهبری معظم انقلاب جهاد تبیین را مطرح کردند در رأس آن مبانی فکری این نظام است که باید تبیین شود و همگان بدانند دین باید برای چه بوده است و برای نماز و روزه و کارهای فردی فقط نیست؛ اگر حکومت نباشد آیات در نفی طاغوت و مبارزه با کفار معنایی ندارد.

وی پس از تشریح نسبت حکومت و دین، نگاه مرحوم آیت الله فضل الله نوری را به دین اینچنین پنداشت و تصریح کرد: مراتب علمی شیخ به گونه ای بود که مخالفان نیز به علمیت ایشان تصریح دارند؛ برخی طوری شیخ را معرفی کردند که انگار با علمای برجسته نجف تقابل قرار دارد اما این تقابل در کبری نبوده زیرا همان مبانی نایینی را مرحوم شیخ فضل الله داشته است.

آیت الله فاضل مسائل عمومی مانند آموزش و امنیت و تربیت در نگاه شیخ فضل الله را از امور ولائیه معرفی کرد و اظهار داشت: مرحوم شیخ معتقد بود وکالت در این امور صحیح نیست و این اندیشه روح ولایت فقیه است؛ نمی شود در اموری که وکالت بردار نیست مردم جمع بشوند و کسی را انتخاب کنند و به او بگویند هر چه که تو دستور دادی. «ان الحکم الا لله» یعنی خدا صلاحیت حکومت را دارد و آن را به رسول خود داده است.

وی با اشاره به خواسته عده ای در خصوص همه پرسی تشریح کرد: اینکه سؤال کنیم حجاب در جامعه باشد یا نباشد و یا اینکه شراب ممنوع باشد یا نباشد، قابل رفراندوم نیست. مبانی شیخ فضل الله اینگونه بوده است از این رو نمی توان قبول سلطنت را به ایشان نسبت داد و حتی گاهی از حکومت زمان تعبیر به حکومت فاسق و جائر می کند. باید مبانی واقعی شیخ فضل الله را کنار موضع گیری های سیاسی ایشان گذاشت.

آیت الله فاضل لنکرانی با اشاره به اعتراض مرحوم شیخ فضل الله نوری به مشروطه و انتشار لایحه ای در حرم عبدالعظیم حسنی در این خصوص، اضافه کرد: در یکی از لوایح که 22 محور دارد، مرحوم شیخ فضل الله اعتراض دارد که چرا عنوان اسلامی را حذف کردید و از افراد لامذهب و منکر خداوند برای قانون گذاری بر مردم مسلمان ایران استفاده کردید.

وی ادامه داد: تمام مطالبی که جزء اعترضات بوده می بینیم که تکرار می شود و علما را سب می کردند؛ عده ای از آن زمان دنبال اباحی گری بودند و در زمان ما هم این عده هستند؛ در همان زمان برای اینکه مردم را از انتظار و حضرت حجت دور کنند تعبیر امام موهوم را به کار بردند و در مطبوعات عصر مشروطه این مهم به وضوح قابل مشاهده است.

آیت الله فاضل لنکرانی خاطرنشان کرد: باید پای اسلامیت نظام مقدس جمهوری اسلامی بایستیم و عقب نشینی نکنیم زیرا فداکاری هایی پیشینیان برای این بوده که جامعه ما اسلامی باشد.