به گزارش گروه جمعیت و تعالی خانواده خبرگزاری رسا، نشست هم‌اندیشی نخبگان با نماینده ولی فقیه در استان همدان پیرامون موضوع جوانی جمعیت و چالش‌های این حوزه در دانشگاه علوم پزشکی همدان برگزار شد.
آیت الله حبیب‌الله شعبانی امام جمعه همدان در این جلسه موثق ضمن تبریک ایام ولادت امام رئوف(ع)، با تأکید بر لزوم تداوم برگزاری این قبیل جلسات اظهار کرد: موضوع جوانی جمعیت مسأله بسیار مهمی در کشور است که باید از دیدگاه نخبگان، مردم و مسئولان بررسی و تحلیل شود.
وی با اشاره به فعالیت مجموعه نفس در موضوع پیشگیری از سقط جنین عنوان کرد: این مجموعه طی سال گذشته موفق شدند 150 نفر را در سطح استان از سقط منصرف کنند.
امام جمعه همدان گفت: هنوز بخشی از جامعه ذهنش نسبت به جمعیت قانع نشده چرا که تغییر فرهنگ در طولانی مدت انجام می‌شود و اثرات آن سال‌ها بعد خود را نشان می‌دهد، مثل مسأله جمعیت که از دوران پهلوی تا دهه هشتاد بر کاهش فرزندآوری تأکید می‌شد و شعار کاهش جمعیت مطرح بوده که قطعاً ظرف دو الی سه سال نمی‌توان این موضوع را در جهت خلاف خود تغییر داد.
وی با اشاره به اینکه موضوع کنترل جمعیت تبدیل به فرهنگ شده اما از همان راه که رفتیم باید به مسیر اصلاح روند برگردیم تصریح کرد: لازم است برنامه‌ریزی‌ها ما را به جایی برساند که کاهش جمعیت را که در گذشته اتفاق افتاد جبران کنیم.
آیت‌اله شعبانی ادامه داد: پنجره جمعیتی در حال بسته شدن است و این مورد اذعان همه اساتید و نخبگان اجتماعی است اما علت آن تک‌عاملی نیست و عوامل متعددی در این امر دخیل هستند بر این اساس این جلسات باید بیشتر شکل بگیرد و تداوم این بررسی‌ها به حل مسأله منجر شود.
وی افزود: بحران جمعیت در اولویت مسائل کشور است و با وجود اینکه بخشی از واقعیت‌های اجتماعی دچار مشکل است باید بپذیریم با همین روال فعلا مسأله جمعیت را در اولویت قرار دهیم.
نماینده ولی فقیه در استان همدان خاطرنشان کرد: ارزش‌ها در برخی موارد ناسازگاری دارند بنابراین نخبگان باید در ارزش‌سازی ورود کنند البته همه باید تلاش کنیم با یکسان کردن باطن و ظاهر ارزش‌ها و تبیین ارزش‌های واقعی جامعه را از بحران جمعیت نجات دهیم.
هرسال هزار ازدواج در استان کاهش می‌یابد
محمد مهدی مجذوبی رئیس دانشگاه علوم پزشکی همدان نیز در این نشست ضمن تبریک دهه کرامت بر لزوم هم‌اندیشی در راستای تقویت موضوع فرزندآوری در کشور تأکید کرد و اظهار داشت: میزان باروری کلی در کشور 1.69 است که اگر به زیر 1.5 برسد در سیاه‌چاله جمعیتی گرفتار می‌شویم و خروج از آن بسیار سخت و دشوار خواهد بود.
وی افزود: در استان همدان، میزان باروری کلی حدود 1.65 و زیر نرخ جایگزینی است که برای رسیدن به حد جایگزینی جمعیت باید به نرخ بالای 2.5 دست یابیم اما در 10 سال گذشته طی هرسال حدود هزار نفر از موالید کاهش یافته و از 32 هزار تولد طی ده سال گذشته به سرعت به 22 هزار تولد رسیده‌ایم و این رقم برای استان مناسب نیست.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی همدان ادامه داد: در سال 90 حدود 24 هزار مورد ازدواج در استان داشتیم که الان به 12 هزار مورد رسیده و این امر در کاهش ازدواج، تولد و جوانی جمعیت تأثیر به سزایی داشته است همچنین در آن سال سن زایمان اولین فرزند حدود 20 تا 24 سالگی بوده که در سال 1400 سن مادران در اولین زایمان به بالای 30 تا 34 سال رسیده است.
وی تشریح کرد: سقط جنین، طلاق، اشتغال بی‌رویه خانم‌ها، ناباروری، عدم امنیت شغلی آقایان، شرایط اقتصادی، سبک زندگی و .... از جمله عوامل موثر بر کاهش نرخ جمعیت هستند و در این نشست تلاش می‌کنیم عوامل دیگر را هم شناسایی کرده و راهکارهای برون‌رفت از این معضل را بررسی و تحلیل کنیم.
مهمترین دغدغه دانشجویان در زمینه ازدواج
رضوان رئیس دانشگاه بوعلی‌سینا نیز در جمع نخبگان دانشگاهی، رسالت اصلی دانشگاه‌ها را آموزش، پرورش و تربیت دانست و اظهار کرد: همچنین دانشگاه‌ها در موضوع جمعیت، وظیفه جدی دارند و می‌توانند نقش مهمی ایفا کنند.
وی اضافه کرد: حدود 11 هزار دانشجو در دانشگاه بوعلی داریم که 95 درصد آنها در سن و موقعیت ازدواج قرار دارند اما شرایط، برای ازدواج آنها فراهم نیست و چند موضوع جدی در این خصوص وجود دارد و اشتغال اولین و مهمترین دغدغه دانشجو است که تعریف تضمین جدی در اشتغال وجود ندارد.
رضوان ادامه داد: سبک ازدواج موضوع بعدی است که گویی دانشجو اساساً حق ازدواج و تشکیل خانواده ندارد و این مهم در باور دانشجویان شکل گرفته است همچنین صاحب فرزند شدن برای بانوان در شرایط تحصیل و اشتغال بسیار مهم است اما بالاترین امکانی که برای دانشجو در این خصوص منظور شده اجازه مرخصی تحصیلی است.
وی بیان کرد: به نظر من کلید ازدواج در اختیار پدران خانواده است که باید متقاعد شوند تا مدتی پسر را بعد از ازدواج حمایت کنند و در ازدواج دختر هم سخت‌گیری نکنند و پدر باید به این درک برسد که اولویت نیاز فرزند او ازدواج است تا زمینه ازدواج و تشکیل خانواده در فرزندان تسهیل شود.
رئیس دانشگاه بوعلی‌سینا متذکر شد: در این راستا لازم است سبک ازدواج هم تغییر کند مثلاً می‌توان ازدواج دوران دانشجویی را با زندگی خوابگاهی مثل سایر مجردین تلفیق کرد البته خوابگاه متاهلین هم باید حمایت و تقویت شود بر این اساس، 200 واحد 50 متری به زودی در دانشگاه بوعلی احداث می‌شود و دانشگاه هم باید دانشجوی متأهل را بیشتر حمایت کند و در اجرای کار دانشجویی و اشتغال‌هایی از این دست معرفی و حمایت مضاعفی داشته باشد.
وی افزود: اگر دانشگاه را به سمتی ببریم که دانشجو در شرف فارغ‌التحصیلی امید به اشتغال را برای خود ببیند زمینه‌سازی برای ازدواج تسهیل می‌گردد بر این اساس دانشگاه بوعلی توسعه مرکز رشد و تبدیل شدن آن به پارک علم و فناوری را در دستور کار قرار داده و دانشکده علمی کاربردی در حال تأسیس است که دوره‌های پودمانی برگزار شود و به مهارت‌افزایی و اشتغال سریع دانشجو کمک کند.
راهبرد اصلی کشور جمعیت است
ستاری‌نوید مدیرکل امور بانوان استانداری همدان نیز از امور بانوان دانشگاه علوم پزشکی همدان برای برگزاری این نشست قدردانی و ابراز امیدواری کرد که در راستای رفع معضل جمعیت، برگزاری این جلسات تداوم یابد.
وی در ادامه افزود: دانشگاه علوم پزشکی همدان جور بسیاری از دستگاه‌ها را در حوزه جمعیت می‌کشد و در جشنواره جایزه ملی جمعیت هم در سطح استان و کشور موفق به کسب رتبه‌های برتر در بخش‌های متعددی شدند.
ستاری ادامه داد: موضوع جمعیت، امروز به یک جنگ تبدیل شده و باید جبهه‌ای متحد از مردم و حاکمیت تشکیل دهیم تا در آن پیروز شویم، خوشبختانه دکتر مجذوبی رئیس دانشگاه علوم پزشکی و همکاران ایشان از جمله امور بانوان و روابط عمومی دانشگاه، در این زمینه هم درک بحران داشتند و هم عمل بهنگام که امیدواریم الگوی سایر دستگاه‌ها شوند.
وی با بیان اینکه راهبرد اصلی کشور در حال حاضر، جمعیت است و پس از آن تعالی خانواده و بعد سیاست، اقتصاد و ... قرار دارند گفت: در اجرای ماده 73 قانون جوانی جمعیت باید نخبگان تلاش و همت بیشتری داشته باشند و در اجرای ماده 72 که بر تأمین اعتبارات اجرای قانون جوانی جمعیت وارد شده، لازم است رویدادی شکل بگیرد و خیرین ورود و حمایت کنند تا دغدغه‌های درمان ناباروری و بضاعت محدود خانوار در افزایش تعداد فرزندان مورد حمایت خیرین قرار گیرد.
در ادامه، هریک از نخبگان دانشگاهی به بیان مهمترین دغدغه‌ها و چالش‌ها در بحران جوانی جمعیت پرداخته و در خصوص راهکارهای احتمالی به بحث و تبادل نظر پرداختند.