تصمیم سخت دولت که سرنوشت گندم‌کاری را می‌نویسد

هر سال اردیبهشت ماه که فرا می رسد تا اوایل تیرماه، کشاورزان مشغول برداشت گندم می شوند و بحث های قیمت گذاری این محصول داغ می شود.

دولت امسال قیمت خرید تضمینی گندم را افزایش داده و به 15 هزار تومان برای هر کیلو رسانده است؛ قیمتی مورد رضایت کشاورزان نیست اما مسوولان دولتی اعلام می کنند که کشاورزان با رغبت کامل، گندم تولیدی خود را به مراکز خرید تعاون روستایی و غله تحویل می‌دهند.

گندم همیشه یک کالای مهم و استراتژیک در جهان بوده است و اهمیت این محصول به ویژه بعد از جنگ روسیه و اوکراین است دو چندان شده است.

*کشاورز: نرخ 15 هزار تومان برای گندم قیمت سر به سر است

خرید گندم از کشاورزان و ذخیره سازی در سیلوهای مسقف و روباز در سراسر کشور در حالی در دست انجام است که گندم کاران به نرخ 15 هزار تومان، اعتراض دارند و معتقدند که حتی هزینه های خرج کرده آنها را هم جواب نمی دهد.

افشین آشوری، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی استان زنجان درباره قیمت تمام شده گندم برای کشاورز، به خبرنگار فارس، توضیح می دهد: با احتساب تمامی مخارج و هزینه‌ های کاشت، داشت و برداشت قیمت تمام شده گندم برای کشاورز هر کیلوگرم 15 هزار تومان تمام می‌شود.

وی گفت: با احتساب اجاره 70 تا 100 میلیون تومانی یک هکتار زمین آبی، دستمزد 15 میلیون تومانی کارگر در ماه، قیمت کود و قیمت گندم کاشته شده، نرخ تمام شده هر کیلو گندم برای کشاورز حدود 15 هزار تومان است؛ یعنی همان مبلغی که دولت برای خرید گندم از کشاورز، تعیین کرده است و این یعنی گندمکار هیچ سودی از فروش گندم خود به دولت به دست نخواهند آورد.

هر سال فصل برداشت گندم که می رسد نگرانی کشاورزان از قیمت خرید محصول هم شروع می شود

*پیشنهاد کشاورزان نرخ 17 تا 20 هزار تومان برای هر کیلوگرم است

همچنان که کشاورزان بر افزایش قیمت خرید گندم تاکید دارند، سیدحسین رحیمی، رئیس نظام صنفی کشاورزان بیجار در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، پیشنهاد 20 هزار تومانی برای هر کیلوگرم گندم را مطرح می کند.

او خواستار جدی گرفتن افزایش قیمت گندم شده و می گوید: گندم، تنها محصولی است که با بالا رفتن نرخ دلار افزایش قیمت نداشته است.

عطاالله هاشمی، رییس بنیادملی گندمکاران هم می گوید: بنیاد گندمکاران براساس آنالیزهایی که در استان‌های مختلف انجام داده به قیمت مشخصی برای گندم رسیده است که بر این اساس، قیمت هر کیلو ۱۷ هزار تومان را پیشنهاد داده است.

*نظر مساعد کمیسیون کشاورزی مجلس درباره گندم 17 هزار تومانی 

در این اختلاف نظر میان دولت و کشاورزان، نظر مجلس به نظر کشاورزان نزدیک تر است و مجلسی ها هم اصرار دارند که دولت در نظرش تجدید نظر کند.

محمد جواد عسکری، رییس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی می گوید: از همان ابتدا که دولت قیمت گندم را ۱۵ هزار تومان اعلام کرد، قیمت مورد تایید مجلس نبود و نظر کمیسیون کشاورزی 17 هزار تومان برای هر کیلو گندم بود. 

نماینده داراب تاکید کرد: روی قیمت 17 هزار تومان مصر هستیم و امیدوار هستیم که دولت روی این موضوع تصمیم بگیرد و بر اساس نظر شورای قیمت‌گذاری عمل کند. 

وی با بیان اینکه امسال پیش بینی می شود 8 تا 9 میلیون تن گندم تولید شود، گفت: در صورت اصلاح قیمت خرید گندم از کشاورزان، کشاورز برای تولید گندم در سال آینده انگیزه خواهد داشت.

نرخ 17 هزار تومان برای گندم براساس شرایط استان‌های مختلف پیشنهاد شده است

*قانون، دولت را متولی قیمت‌گذاری گندم نمی‌داند

حسین رئیسی، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی به ایراد دیگری در بحث قیمت گذاری امسال گندم اشاره می کند.

او می گوید: براساس قانون قیمت گذاری محصول گندم نباید در دولت انجام شود، بلکه باید بر عهده شورای قیمت گذاری است؛ همچنان که افزایش هزینه نهاده های بخش کشاورزی در شورای قیمت گذاری مصوب شد.

اشاره او به اصلاحیه قانون قیمت تضمینی محصولات کشاورزی مصوب پنجم آبان ١٣٩٩ مجلس شورای اسلامی است که وظیفه تعیین قیمت تضمینی را بر عهده شورای قیمت‌گذاری گذاشته است و بر این اساس اقدام دولت در تصویب و اعلام قیمت تضمینی خرید گندم، خلاف قانون محسوب می شود. 

*پیشنهاد خریداران کشورهای همسایه بالاتر از پیشنهاد دولت

خروج غیرقانونی کالای اساسی از کشور، همواره دغدغه ای جدی است؛ زیرا نه تنها دسترنج کشاورز به جیب دلالان می رود؛ بلکه کشور با مشکل تامین نیاز داخلی مواجه خواهد شد.

درباره گندم هم، از فروردین ماه که به زمان برداشت گندم نزدیک شدیم، زمزمه هایی از حضور دلالان خارجی گندم در استان ها به گوش رسید. اخبار غیر رسمی از تردد خریدارانی از کشورهای همسایه به ویژه همسایگان غربی و جنوبی به استان های محل کشت گندم حکایت داشت که پیشنهادهای خوب خرید به گندم کاران داده اند.

تفاوت قیمت گندم در ایران با کشورهای همسایه زیاد است و این امر همیشه نگرانی بابت خروج غیر رسمی محصول را تشدید می کند.

افشین آشوری، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی زنجان با تایید وجود پیشنهادهای خارجی برای گندم، می گوید: دلالان خارجی و واسطه‌های آنها، قیمت های بالاتری را پیشنهاد می کنند و قیمت هر کیلو 25 هزار تومان را برای خرید مطرح کرده اند یا محصول را پیش خرید می کنند.

* نخستین شایعه‌ها درباره خروج غیرقانونی گندم از کشور تکذیب شد

همچنان که خوزستان با فاصله زیاد از دیگر استان ها، رکوردار تولید گندم در کشور است، اولین زمزمه ها از خروج غیررسمی گندم از کشور در خوزستان به گوش رسید؛ البته این خبر خیلی زود از سوی مسوولان تکذیب شد.

امید جهان نژادیان، مدیرکل غله و خدمات بازرگانی خوزستان با رد این شایعه، توضیح داد: قبل از شروع برداشت، تمهیدات لازم توسط استانداری و دستگاه‌های نظارتی برای جلوگیری از قاچاق انجام شده و احتمال قاچاق گندم از خوزستان تقریبا صفر است.

وی اطمینان داد: در مرزهای رسمی چذابه و شلمچه، طبق قانون صادرات گندم و آرد ممنوع است و در مناطق سخت‌ گذر مرزی هم با حضور مرزبان در سراسر نوار مرزی و حفاظت از مرزهای غربی، عبور کامیون حامل گندم از مرز ممکن نیست.

خوزستان رکوردار تولید گندم در کشور است

*تلاش برای اصلاح قیمت خرید گندم

در آخرین اقدام برای اصلاح احتمالی قیمت خرید گندم،‌ جلسه شورای قیمت گذاری محصولات اساسی کشاورزی عصر سی و یکم اردیبهشت ماه تشکیل شد که پس از ۳ ساعت مذاکره، جلسه بدون نتیجه ماند.

علی قلی ایمانی، مدیرعامل بنیاد ملی گندم کاران درباره آنچه در جلسه گذشته، گفته: ۳ عضو دولتی شورا (سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور، وزارت جهاد کشاورزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی) خواستار استخراج دوباره قیمت تمام شده گندم شدند و راستی آزمایی رقم ۱۷ هزار تومان پیشنهادی شده اند.

وی گفت: مقرر شد معاونت زراعت و مرکز پژوهش‌ های وزارت جهاد کشاورزی، دوباره قیمت گندم را از تمام استان‌ ها به دست آوردند و با قیمت اعلامی بنیاد ملی گندم کاران بسنجند. سپس معاونت زراعت و مرکز پژوهش‌ های وزارت و بنیاد ملی گندم کاران با همکاری هم، عدد را نهایی کنند و در اختیار شورای قیمت گذاری بگذارند که دوباره رای گیری کنیم.

*رفع چالش امسال و روشن شدن وضع سال بعد

با شرایط به وجود آمده در حال حاضر چشم ها به نمایندگان دولت و وزارت جهاد کشاورزی است که درباره قیمت گندم چه تصمیمی اتخاذ می کنند؛ به هر حال، بدون شک، فرصت زیادی برای رسیدگی به این موضوع باقی نمانده است؛ زیرا اثرات تصمیم گیری درباره کالاهای اساسی و استراتژیک بسیار زود نمایان می شود.

تعیین تکلیف قیمت گندم امسال، علاوه بر رفع چالش فعلی، وضعیت کاشت محصول در سال آینده را هم مشخص می‌کند و کشاورزان تکلیف خود را برای سال 1403 خواهند دانست.