«ربابه الهی»؛ بانویی در مقام اجتهاد

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، تاریخ این مملکت اسلامی سرشار از قیام، فداکاری و عظمت زنان مسلمان است که در مقاطع حساس کشور و مجامع علمی پیوسته نقش سازنده خود را ایفا نمودند از باب مثال در جریان تحریم تنباکو و جریان مشروطه و مبارزه با استبداد به عنوان مسلمان چه نقش هایی آفریدند و چه حماسه هایی به وجود آوردند، در انقلاب اسلامی ایران همانطور که مردان متعهد در اصل انقلاب و در مدت هشت سال دفاع مقدس با فداکاری و شهادت طلبی و حماسه آفرینی نقشه های استکبار جهانی را نقش برآب کردند و سربلندی و اقتدار اسلام و ملت را فراهم ساختند زنان متعهد این کشور نیز در تمام این جریان ها نقش بسیار مهمی را ایفا کردند.

به مناسبت سالروز درگذشت یکی از بانوان بزرگ و دانشمند سرزمینمان به نام بانو ربابه الهی از نویسندگان شیعه و از شاگردان بانو امین است اما قبل از اینکه به عظمت علمی این شخصیت به بندازیم باید نگاهی به جایگاه زن در اثار قبل از اسلام و پس از آن بیندازیم.

در «چین قدیم» دختران از تحصیل علم و سواد محروم و ممنوع بودند همیشه مورد ضرب و شتم و اهانت پدران و شوهران خود واقع و به کارهای سخت واداشته می شدند؛ در هندوستان زن یک موجود طفیلی برای شوهر محسوب می شد و برای او بعد از مرگ شوهر زندگی را جایز نمی شمردند و زن را در روز چهلم شوهر در آتش انداخته و می سوزاندند و در مصر انواع آب رود نیل کم میشد دختر جوانی را زینت کرده و در میان رود نیل می افکندند و غرق می گردند تا آب رودنیل زیاد شود.

در جزایر آفریقا زنان را مانند حیوانات گله در معرض فروش در می آوردند و در جزایر العرب وجود دختر در یک خانواده ننگ بزرگی محسوب می شد زنی که فرزند اول دختر بود قدم او را نامبارک می دانستند و در ممالک به اصطلاح متمدن آن روز هم کاری که نسبت به زنان انجام میدادند کمتر از ملت های وحشی نبود چرا که رومیان اساساً فقط برای مردان روح انسانی قائل بودند و می گفتند زن دارای روح انسانی نیست و در یونان زن را موجودی به است ولید و شیطانی می دانستند و در ایران و رفتاری که با زن انجام می شود از رفتار ملل دیگر بهتر نبود.

پس از بعثت پیامبر اسلام و نزول قرآن به موازات تحولی که در همه ابعاد زندگی انسان ها به وقوع پیوست تحول وسیعی نیز درباره موقعیت زن ها صورت گرفت حضرت برنامه تربیتی خود را بر اساس علم و ایمان و اخلاق و عمل شایسته و تقوا و تعهد پی ریزی نمود و نخستین درس خود را از تشویق مسلمانان به علم آموزی آغاز کرد به گونه ای که در علم رجال اسلامی به بخش خاصی مربوط به زنان دانشمندی که در صف روات و فقها بودند برخورد می‌کنیم که از آنها به عنوان شخصیت هایی فراموش‌ناشدنی یاد شده است.

با تببع و کنکاش در تاریخ قرون گذشته شاهد بسیاری از نام های حکیمه، سمانه، ام کلثوم، حبابها الوابیه، آمنه، شریفه، فاطمه، دهماء، بلقیس، آسیه، زبیده، نرگس، زینب هستیم که در علوم اسلامی، طب، نجوم و... متبحر و متخصص بودند و چه بسا گوی سبقت را در ماراتن علمی از آقایان ربوده اند.

ربابه الهى یکی از آن بانوان عالم، نویسنده قرن معاصر است که نام او همچون خورشید در مجامع علمی جهان اسلام می درخشد و الگوی علمی برای بانوان دنیا است.

او فرزند عالم زاهد آیت الله آقا میرزا محمد رضا الهى است؛ خانم الهى بیشتر تحصیلات مقدماتى را در محضر پدر گذراند، از دیگر اساتید وى مجتهده امین و حجة الاسلام شیخ مرتضى اردکانى بوده اند.

از خانم الهى آثار و تألیفات متعددى باقى مانده است و بیشتر آنها جنبه اخلاقى و معنوى دارند و مشتمل بر توضیح آیات، روایات و حکایات هستند. از جمله کتاب هاى ایشان که به طبع رسیده مى توان از: الجنة و الرضوان، توحید، چهل حدیث، کشکول الهى، لؤلؤ و مرجان و الدر و الیاقوت نام برد. وى همچنین دوبار قرآن کریم را با دست خط خود به رشته تحریر در آورد.

او مدتی در مشهد و تهران به سر برد و دوباره به اصفهان بازگشت و در حوزه علمیه خواهران اصفهان تدریس داشت.

مجتهده ربابه الهی، دوبار قرآن را با دستخط خودش نوشت. در ۱۷ خرداد ۱۳۵۹ش (۲۳ رجب ۱۴۰۰ق) در ۶۵ سالگی بر اثر سرطان درگذشت و  در قبرستان تخت فولاد اصفهان به خاک سپرده شد.