باید نسبت به نوآوری‌های زمانه شناخت پیدا کنیم

به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، مشاور مدیر حوزه‌های علمیه در زمینه هوش مصنوعی با آیت الله حسینی بوشهری دیدار و گفت‌وگو کرد.

رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم گفت: دنیایی که امروز ما در آن زندگی می‌کنیم دنیایی است که دائما نوآوری‌هایی در آن رخ می‌دهد لذا ما نباید از رویدادهایی که در پیرامون مان وجود دارد و حاصل تجربه بشری ست غافل بمانیم؛ بلکه باید از این رخدادها استقبال کنیم منتها با حفظ معیارها و ویژگی‌هایی که عدول از آن ها مجاز نیست.

وی ادامه داد: اگر در مواجهه با مسائل نوظهور خودمان را کنار بکشیم و یا خود را به غفلت بزنیم و از اول با پاسخ‌هایی سلبی با رویدادهای عصر و زمانه خود برخورد کنیم، برد نکرده‌ایم چرا که مساله را نشناخته‌ایم تا بخواهیم نسبت به آن قضاوتی کنیم.

رییس شورای عالی حوزه‌های علمیه بیان داشت: باید نسبت به نوآوری‌های زمانه شناخت پیدا کنیم و بعد در مقام قضاوت برآییم و سپس بررسی کنیم که آیا مسئله مورد نظر با معیارهایی که در فرهنگ دینی و مسائل اسلامی به عنوان یکسری اصول شناخته شده، منطبق هست یا خیر؟ در روایت داریم «الناس اعداء ما جهلوا.» یعنی انسان دشمن چیزی است که نسبت به آن جهل دارد. بنابر این ابتدا باید مسئله به صورت دقیق موضوع شناسی شود و سپس انطباق آن با اسلام را سنجید.

وی افزود: حضرت امیرالمومنین می‌فرمایند: «المُومِنُون هُم الّذین عَرفُوا ما أَمَامَهُم.» یعنی از ویژگی‌های مومنین این است که آینده نگر هستند، پیشبینی می‌کنند و به استقبال می روند. مومنین به سراغ حوادث و رویدادهایی که در شرف وقوع است یا قابل پیش بینی است می‌روند و اگر پاسخی هم بخواهند بدهند با علم و آگاهی آن را مطرح می‌کنند چرا که پاسخ دادن فرع بر شناخت است. اگر شناختی در کار نباشد پاسخ هم خود به خود منتفی است چراکه موضوع مشخص نیست. اینها اصول مسلمی است که ما در هر پدیده جدید و نوپیدایی باید مد نظر قرار دهیم و عزم خود را جزم کنیم تا از کاروان پیشرفت بشری عقب نمانیم.

آیت الله حسینی بوشهری عنوان داشت: همانطور که در گفته های دکتر مینایی وجود داشت برخی در ابتدای مطرح شدن هوش مصنوعی از این موضوع وحشت کردند. اما در اصل ماجرا نباید کسی وحشتی داشته باشد بلکه همانطور که گفته شد باید رفت و آشنا شد. حکمت گمشده مومن است هر جا آن را یافت باید بگیرد منتها ما یکسری اصول و ضوابطی داریم؛ باید معیار سنجش مان به گونه ای باشد که آن چهارچوب ها به خاطر علاقه به مساله نو پیدا تحت الشعاع قرار نگیرد. این مساله خط قرمز ما تلقی می شود.

امام جمعه قم با اشاره به ظرائف اجتهاد، و پیچیدگی‌های استنباط مسائل فقهی خاطر نشان کرد: علم رجال برای تبدیل به زبان ماشین تا حدودی نسبت به سایر علوم قاعده مندتر است اما مسائل فقهی، مسائلی جدی ست. در مباحث فقهی خیلی باید دقت کرد که هوش مصنوعی چگونه می‌خواهد قاعده به ما نشان بدهد. خصوصا با توجه به اینکه ما معتقد به اجتهاد سیال هستیم و افراد مبانی مختلفی دارند.

وی در پایان با تقدیر و تشکر از عوامل ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند و کلان پروژه ناصر جامع فقیه اذعان داشت: یکی از ویژگی‌های شهید مطهری این بود که ایشان شبهه ستیز بود. یعنی قبل از اینکه شبهه‌ای مطرح بشود به سراغ آن می‌رفت و قبل از آنکه در فضای جامعه مطرح شود پاسخ آن را بیان می‌کرد. لذا وقتی شبهه‌ای به داخل جامعه می‌آمد هم شبهه بود هم پاسخ آن. بنابراین کار شما ذاتا کار قابل تقدیری است. اصل رفتن دنبال این کار که مصداق «الناس اعداء ما جهلوا» نباشیم و اینکه بدانیم «المُومِنُون هُم الّذین عَرفُوا ما أَمَامَهُم» وظیفه ما است، ارزشمند است.

لازم به ذکر است در ابتدای این دیدار دکتر مینایی مشاور آیت الله اعرافی در هوش مصنوعی و فضای مجازی و همچنین دکتر قاسمی دبیر ستاد راهبری فناوری‌های هوشمند حوزه‌های علمیه گزارشی از فعالیت‌های صورت گرفته ارائه نموده و توضیحاتی در زمینه وضعیت هوش مصنوعی در حوزه علمیه و روند کاربست هوش مصنوعی در حوزه علوم اسلامی بیان کردند.